MENU
klinika

Fati i tij do të jetë në duart e Hagës

Netanyahu do të përfundojë si Putin

01.05.2024 - 08:30

E ardhmja e Bibi Netanyahut, si dhe e ministrit të tij të Mbrojtjes Gallant, shefit të Forcave të Mbrojtjes të Izraelit, Herzi Halevi dhe anëtarëve të tjerë të qeverisë së tij, është në duart e Gjykatës Ndërkombëtare Penale në Hagë. Veçanërisht në ato të prokurorit britanik me origjinë pakistaneze Karim Ahmad Khan, të cilit prej kohësh i është besuar dosja për krimet e dyshuara të luftës izraelite dhe që do të lëshojë disa urdhër-arreste të shkëlqyera. Khan, me një arsimim laik, por një besim të qartë mysliman dhe me një interes të caktuar profesional për sheriatin, është i njëjti prokuror që nuk pati asnjë hezitim për të urdhëruar arrestimin e Putinit, dhe nuk supozohet të hezitojë që të urdhërojë atë të kryeministrit izraelit dhe bashkëpunëtorëve të tij.

Ndikimi i SHBA

Netanyahu është i bindur se e gjithë kjo do të ndodhë dhe sipas raportimeve të mediave izraelite ai e kaloi gjithë fundjavën në telefon me zyrtarët amerikanë, duke u përpjekur të siguronte mbështetjen e tyre në bllokimin e çdo veprimi ligjor të ICC. Madje ai pati një bisedë edhe me Biden. Çështja është jashtëzakonisht delikate dhe komplekse, duke përfshirë kërkesat e Shtëpisë së Bardhë që Izraeli të shmangë operacionin ushtarak në Rafah dhe negociatat për lirimin e pengjeve. SHBA, si vetë Izraeli, nuk janë nënshkruese të Statutit të Romës me të cilin u krijua Gjykata dhe për këtë arsye teorikisht nuk kanë asnjë rol në vendimet e saj. Megjithatë, në këmbim të pezullimit të sulmit në Rafah, Uashingtoni mund të përdorë peshën e tij politike, por për disa një veprim i tillë do të ishte provë se Haga nuk vepron në mënyrë autonome dhe se edhe Urdhri i arrestit për presidentin rus nuk është pasojë e një procesi të paanshëm ligjor. Me pak fjalë, Gjykata do të dilte shumë keq.

TOPSHOT – Israel’s Prime Minister Benjamin Netanyahu attends the budget session at the parliament in Jerusalem on May 23, 2023. (Photo by GIL COHEN-MAGEN / AFP) (Photo by GIL COHEN-MAGEN/AFP via Getty Images)

Fati i Putinit

Ajo që është e sigurt është se çdo urdhër për arrestimin e kreut të kryeministrit izraelit dhe ministrave të tjerë do të kishte implikime shumë serioze për Jerusalemin dhe më gjerë. Nëse 120 shtetet anëtare të Gjykatës Ndërkombëtare Penale nuk mund ta injoronin atë, sipas rregullave të nënshkruara nga traktati, do t’u kërkohej të arrestonin zyrtarët izraelitë në territorin e tyre dhe t’i dërgonin në Hagë. Në praktikë, Bibi dhe të tjerët nuk mund të shkonin më jashtë vendit, përveç në SHBA, Rusi dhe Kinë, pra në vendet kryesore që nuk janë anëtarësuar në ICC. Një tërmet që do të rezultonte në izolimin ndërkombëtar të qeverisë dhe rënien e mundshme të saj.

“Fitore” e Hamasit

Në fakt, kjo do të ishte disfata e Izraelit dhe fitorja politike e terroristëve të Hamasit. Një perspektivë e tillë përkeqëson edhe shpresat e disa pengjeve të mbetura për t’u kthyer në shtëpi, të paktën relativisht shpejt. Sipas ministrit të Jashtëm izraelit, Israel Katz, urdhri i arrestit mund të shkaktojë gjithashtu një valë antisemitizmi në mbarë botën dhe tashmë ka paralajmëruar të gjitha delegacionet diplomatike izraelite jashtë vendit që të “përgatiten menjëherë”. Prandaj, negociatat duhet të zhvillohen në shumë anë. Duke lënë të kuptohet se diçka po lëviz në një drejtim specifik dje, ministri i Mbrojtjes Gantz tha se “kthimi i pengjeve izraelite në shtëpi është më i rëndësishëm se operacioni ushtarak në Rafah”. Një burim tjetër izraelit i tha më vonë Times of Israel se “e vetmja mënyrë për të shmangur hyrjen në Rafah është arritja e një marrëveshjeje për pengjet”.

Vendimi i Hagës

Përgjigja ndaj kundërpropozimit izraelit duhet të arrijë në Egjipt ku pritet ardhja e një delegacioni të Hamasit të kryesuar nga Khalil al-Hayya, një anëtar i seksionit politik të grupit terrorist. Të lartpërmendurit “do të takojnë drejtorin dhe zyrtarët e shërbimeve sekrete egjiptiane për të diskutuar dhe për të dhënë përgjigjen e lëvizjes”, tha Hamasi, por ka shumë më tepër gjasa që terroristët të marrin kohën e tyre duke pritur për informacion më të saktë mbi urdhër-arrestin në Netanyahu, i cili sipas thashethemeve mund të mbërrijë që në fillim të kësaj jave. “Sa herë që jemi afër një marrëveshjeje, të dyja palët e sabotojnë atë”, tha një zyrtar i Katarit, dhe këtë herë është përfshirë edhe Gjykata e Hagës.