Në Mal të Zi nuk ka paqe dhe është në prag të një krize politike, e cila mund të përfundojë edhe me rënien e qeverisë ose me ‘revolucione’ të mëdha të brendshme.Pas njoftimit për arrestimin e mundshëm të ish-presidentit malazez Milo Gjukanoviç, Rezoluta e famshme për gjenocidin në Jasenovac është bërë edhe më e ndërlikuar. Domethënë, përsëri pati një vonesë, e cila mund të shkaktonte konflikte brenda opsionit pro-serb në pushtet. Siç mëson Pobjeda nga Podgorica, kryetari i Kuvendit të Malit të Zi, duka çetnik Andrija Mandiç, në seancën e komisionit parlamentar ka thënë se propozimi për rezolutë për gjenocidin në Jasenovac do të diskutohet vetëm në fund të qershorit, pas një muaji, edhe pse sipas planit është dashur të jetë në rendin e ditës saktësisht ditën e djeshme.
Rezoluta për gjenocidin
Vendimi i Mandiçit padyshim që ka të bëjë me marrjen eventuale të IBAR-it, pra një bllokadë të mundshme nga Kroacia, e cila dërgoi një notë proteste për shkak të njoftimit për miratimin e këtij dokumenti. Në Kolegjium u fol edhe për një seancë në rendin e ditës të së cilës do të ishin një sërë ligjesh të nevojshme për marrjen e Raportit për Vlerësimin e përmbushjes së kritereve për kapitujt 23 dhe 24, të cilin Qeveria e konfirmoi dje. Ato akte, siç është thënë jozyrtarisht për gazetën tonë nga Kuvendi, javën e ardhshme duhet të dalin para deputetëve. Ideja e miratimit të një rezolute që dënon gjenocidin e serbëve, hebrenjve dhe romëve në kampin e Jasenovacit gjatë Luftës së Dytë Botërore erdhi nga Mandiç, si një lloj reagimi ndaj Rezolutës për gjenocidin në Srebrenicë, e cila u votua më 23 maj nga Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara. Propozimi për rezolutën për gjenocidin në Jasenovac është dorëzuar në procedurë parlamentare më 17 maj me nënshkrimin e 43 deputetëve të shumicës parlamentare.
Kriza në qeveri
Fillimisht seanca e Kuvendit ishte caktuar për 27 maj dhe një nga pikat ishte menduar të ishte rezoluta në fjalë, e shtyrë për dje, por kreu i Kuvendit vendosi që propozimi i mazhorancës të shqyrtohet vetëm në një muaj, për hir të marrjes së IBAR. Kreu i Partisë Popullore Demokratike (DNP), Milan Knezheviç, partia që duhet të hyjë në pushtetin ekzekutiv përmes rindërtimit, së fundmi kushtëzoi mbështetjen për Qeverinë Spajiç duke miratuar një rezolutë më së voni deri në fund të qershorit. Kolegu i tij partiak Predrag Bulatoviq përsëriti dje se DNP nuk do të mbështesë Qeverinë nëse nuk diskutohet për rezolutën e propozuar për Jasenovacin deri në fund të qershorit dhe shprehu pritjen që Demokracia e Re Serbe e dukës çetnike Mandiç, të largohet nga shumica nëse ai dokument nuk merr mbështetjen e nevojshme.
“Koka” e Gjukanoviçit
Sakaq, edhe arrestimi i mundshëm i Gjukanviçit, po i përkeqëson gjërat. Duhet vënë re edhe roli i shërbimeve britanike që, nga ambasadori Charles Crawford, i cili ishte një nga frymëzuesit kryesorë të çështjes S.Ç, deri te përdorimi aktual i Dushko Knezheviçit për ato qëllime. Britanikët, gjoja, nuk ia falën kurrë Gjukanoviçit që nuk i lejoi ata të kontrollonin Portin e Tivarit dhe tregtinë e cigareve, biznes për të cilin autoritetet britanike konsideronin se kishin të drejtë monopoli. Megjithatë, motivi kryesor për t’u marrë me Gjukanoviçin janë agjencitë serbe dhe ruse në Mal të Zi. E para, për “mëkatin e pavarësisë”, e dyta, për “mëkatin e NATO-s”. Presidentit aktual nuk i është falur kurrë që e drejtoi Malin e Zi drejt Perëndimit dhe e nxori atë nga çizmet e Beogradit dhe Moskës.
Plani serb dhe rus
Pas ndryshimit të qeverisë në zgjedhjet e 30 gushtit 2020 dhe humbjes së Gjukanoviçit në zgjedhjet presidenciale të vitit të kaluar, u krijuan kushtet për hakmarrje. Si simbolikë, Beogradit dhe Moskës i duhet arrestimi i Gjukanoviçit si akti përfundimtar i kriminalizimit të referendumit për pavarësi dhe anëtarësimit të Malit të Zi në NATO. Sipas një skenari dukshëm të planifikuar me kujdes, e gjithë kjo duhet të ndodhë në momentin kur Mali i Zi, do të mund të merrte IBAR-in e famshëm, në mënyrë që gjithçka të paraqitej si kulmi i luftës kundër krimit dhe korrupsionit.