Nuk kam dyshim se ideja e shkëmbimit të tokave do të lindë përsëri nëse Trump rizgjedhet, pavarësisht nëse ka apo jo hapa drejt Asocacionit.
Profesor i Praktikës së Menaxhimit të Konflikteve, Daniel Serwer ka bërë një analizë të hollësishme mbi atë çfarë ka ndodhur dhe pritet të ndodhë me dialogun Kosovë-Serbi.
Në një intervistë për “GazetënExpress”, Serwer foli për marrëdhënien jo të mirë mes kryeministrit të Kosovës Albin Kurti dhe aleatëve perëndimorë. Sipas profesorit amerikan, qasja e SHBA-BE ndaj qeverisë së Kosovës për Asociacionin është e gabuara, pasi sipas tij, është një veprim i cili nuk sjell përfitimi reciprok mes palëve në dialog.
“Marrëdhëniet e kryeministrit me evropianët dhe amerikanët kanë mungesë besimi dhe efektiviteti. Thënë kjo, mendoj se është një gabim kolosal për amerikanët dhe evropianët që të këmbëngulin në krijimin e Asociacionit të Komunave me Shumicë Serbe, që është prioriteti kryesor i Beogradit në dialog, pa asnjë përfitim për Prishtinën”, tha profesori ndër të tjera.
I pyetur lidhur me draftin e Lajçakut për Asociacionin dhe mundësin e zbatimit të tij nga ana e Kosovës, pas vendosjes si kusht për anëtarësimin në KiE, Serwer deklaroi se për sa kohë nuk është kusht njohja reciproke nga ana e Serbisë, nuk sheh hapësirë për implementimin e këtij drafti.
“Nuk shoh se si Asociacioni mund të ecë përpara pa njohjen de facto nëse jo de jure të Kosovës nga Serbia”, tha ai.
Sipas Serwer, në rast dështimi të planit për krijimi e Asociacionit në veri, mund të diskutohet ideja e shkëmbimit të territoreve dhe kjo është më shumë e mundur nëse Trump rizgjidhet si president i SHBA-së.
“Nuk kam dyshim se ideja e shkëmbimit të tokave do të lindë përsëri nëse Trump rizgjedhet, pavarësisht nëse ka apo jo hapa drejt ASMM”, tha Serwer.
Intervista e plotë:
Pyetje: Si një analist me përvojë të gjatë dhe që ka ndjekur kaq gjatë politikën e Ballkanit, çfarë tregon fakti që kryeministri Albin Kurti refuzoi të ecë përpara me draftin e Asociacionit edhe pse i kushtoi humbjen e anëtarësimit në Këshill. të Evropës. Dhe çfarë do të thotë për marrëdhënien e besueshmërisë mes palëve, duke qenë se ndërkombëtarët nuk u bindën as me dy letra me premtime dhe kërkuan hapa thelbësorë dhe të prekshëm për Asociacionin?
Serwer: Marrëdhëniet e kryeministrit me evropianët dhe amerikanët kanë mungesë besimi dhe efektiviteti. Thënë kjo, mendoj se është një gabim kolosal për amerikanët dhe evropianët që të këmbëngulin në krijimin e Asociacionit të Komunave me Shumicë Serbe, që është prioriteti kryesor i Beogradit në dialog, pa asnjë përfitim për Prishtinën. Të gjithë të interesuarit duhet ta rilexojnë marrëveshjen e Brukselit të vitit 2013, e cila kërkonte jo vetëm njohjen e Asociacionit, por edhe nga Beogradi të vlefshmërisë së Kushtetutës së Kosovës në të gjithë territorin e saj, pjesëmarrjen e serbëve në institucionet e Kosovës dhe mosndërhyrjen në rrugën e Kosovës drejt Bashkimit Evropian. Beogradi nuk ka përmbushur asnjë nga këto kërkesa.
Pyetje: Si e shihni gjithçka që ndodhi rreth draftit të Lajçakut për Asociacionin? A mendoni se Kosova do ta zbatojë ndonjëherë atë draft, duke pasur parasysh se Kurti ka mundur të dështojë anëtarësimin në Këshillin e Evropës dhe të mos e dërgojë atë draft në Gjykatën Kushtetuese?
Serwer: Nuk shoh se si Asociacioni mund të ecë përpara pa njohjen de facto nëse jo de jure të Kosovës nga Serbia.
Pyetje: Si e keni parë ofertën e ministrit të Jashtëm Gervalla në orët e fundit? Ajo fillimisht tha se Kosova është duke shkruar një Draft të frymëzuar nga drafti i FES-it, pastaj në konferencë tha se nuk ka asgjë konkrete dhe se është vetëm në fazën e propozimit. A tregon një qasje e tillë mendjelehtësi nga pala kosovare dhe si e komentoni faktin që nuk ka pasur koordinim me Presidentin e Kosovës për një propozim të tillë?
Serwer: Çështjen e koordinimit do t’ua lë në dorë të përfshirëve. Unë mendoj se Kosova duhet të përgatisë një draft që do ta konsideronte të pranueshëm, me kusht që Beogradi të përmbushë detyrimet e tij sipas marrëveshjes së Brukselit të vitit 2013.
Pyetje: Tani që aplikimi i KiE ka ikur, çfarë mendoni se mund të bëjnë BE-ja dhe SHBA-ja për ta bindur Kosovën që të ecë përpara me zbatimin e ASM?
Serwer: Ata mund ta bindin Beogradin të bëjë pjesën e tij.
Pyetje: Nëse nuk do të ketë hapa drejt ASMM, a mendoni se mund të ketë hapësirë për një rikthim të idesë së shkëmbimit të tokës nëse ish-presidenti i SHBA Donald Trump do të kthehet në detyrë në WH?
Serwer: Nuk kam dyshim se ideja e shkëmbimit të tokave do të lindë përsëri nëse Trump rizgjedhet, pavarësisht nëse ka apo jo hapa drejt ASMM.
