EDA ZHITI/ Ishim në Vatikan, në sheshin më të bukur të botës katolike, në Sheshin e Shën Pjetrit, kur Nënë Tereza do të shenjtërohej.
Nuk mund të them sa të bekuar ishim që ndodheshim aty, ishte dëshira jonë dhe, për të qenë plotësisht e sinqertë, ishim aty dhe si përfaqësues zyrtarë duke punuar në emër të Shqipërisë, pasi im shoq ishte emëruar si kreu i ambasadës shqiptare pranë Selisë së Shenjtë në atë kohë.
Të dielën, më 4 shtator 2016, kishte kaq shumë dritë dhe emocion. Mbi 120,000 pelegrinë, që vinin nga të gjitha kontinentet, valëvitnin flamujt e Vatikanit, por, gjithashtu, të Shqipërisë, Kosovës, Indisë, Evropës dhe Amerikës.
Turma shtrihej deri te urat mbi lumin Tiber dhe askush nuk mund të shihte ku përfundonte. Dukej si një det njerëzish.
Gjatë meshës së Shenjtërimit të Nënë Terezës së Bekuar, Kardinali Amato – Prefekti i Kongregacionit për Çështjet e Shenjtorëve – prezantoi një biografi të Shenjtores më të re të Kishës në prani të Papa Françeskut. Ai tha:
“Kjo murgeshë e përulur, së cilës një numër i madh njerëzish i drejtohen duke e quajtur me dashuri ‘Nënë Tereza’, është Shpirti i Bekuar që po i prezantojmë Shenjtërisë suaj sot, në mënyrë që… e gjithë bota ta sodisë atë, t’i kërkojë ndërmjetësimin e saj dhe ta imitojë në veprat e saj bamirëse. Gjatë gjithë jetës së saj, duke ndjekur shembullin e Krishtit Samaritanit të Mirë, ajo ishte gjithmonë pranë kujtdo që takonte në nevojë, duke ndarë vuajtjet e atyre që jetojnë në periferi ekstreme të shoqërisë dhe duke dëshmuar dashurinë e pakufishme të Zotit për popullin e tij.” (Radio Vatikani – Lajme katolike).
Nënë Tereza e Bekuar e Kalkutës lindi si Agnes Gonxhe Bojaxhiu në Shkup, në një familje me origjinë shqiptare. Si adoleshente, ajo u bë gjithnjë e më aktive në famullinë e saj, ndërsa rritej thirrja e saj për t’iu përkushtuar plotësisht Zotit. Duke lënë familjen e saj, ajo u pranua si Postulante në kuvendin e Virgjëreshës Mari të Bekuar të Motrave të Loretos, pranë Dublinit.
E dërguar në Darjeeling, në Indi, në fund të noviciatit të saj, ajo bëri betimin përfundimtar dhe mori emrin Tereza. Ajo shërbeu si mësuese dhe kaloi 17 vjet në Shkollën Bengaleze të Mesme të Shën Marisë, pranë Kalkutës.
Gjatë një udhëtimi me tren nga Kalkuta në Darjeeling, ajo mori atë që e përkufizoi si “thirrjen brenda thirrjes”: një intuitë për të nisur një institut fetar që do të “kënaqte etjen e pafundme të Jezusit në Kryq për dashuri dhe për shpirtra, duke punuar për shpëtimin dhe shenjtërimin e më të varfërve të të varfërve.”
Ajo hapi shtëpitë e mëshirës fillimisht në Indi, ku jo vetëm varfëria ishte ekstreme, por, gjithashtu, edhe etja për Zotin, për të vazhduar më pas në Amerikën Latine dhe në Evropë.
Më pas erdhi radha e Lindjes së Mesme: në Amari, në Gaza, e më pas në Jemen, ku për shumë shekuj nuk kishte pasur katolikë. Qeveria pranoi kushtet e Nënë Terezës dhe ajo tha: “Pas gjashtë shekujsh, Krishti është kthyer mes këtyre njerëzve.” Në Azi, në Amerikën e Veriut, në Amerikën Qendrore dhe në Afrikë. Nënë Tereza ka thënë për veten dhe për Misionaret e Bamirësisë: “E di që ne jemi thjesht një pikë në oqeanin e mjerimit dhe vuajtjes njerëzore, por, nëse nuk do të ishte kjo pikë, mjerimi dhe vuajtja njerëzore do të ishin edhe më të mëdha…”. Nënë Tereza gjithmonë përpiqej të përfshinte shumë njerëz në bërjen e diçkaje të mirë për Zotin. Ajo themeloi degë të ndryshme të Kongregatës së saj:
• Motrat Misionare të Bamirësisë;
• Vëllezërit Misionarë të Bamirësisë;
• Shoqata Ndërkombëtare e Bashkëpunëtorëve të Nënë Terezës, e miratuar dhe e bekuar në vitin 1969 nga Papa Pali VI;
• Motrat Misionare të Bamirësisë – dega kontemplative;
• Vëllezërit Misionarë të Bamirësisë – dega kontemplative;
• Etërit Misionarë të Bamirësisë…
Nënë Tereza u shenjtërua nëntë vjet pas vdekjes së saj.
Sipas ligjit të Vatikanit, mrekullia e parë e atribuar një kandidati për shenjtëri mundëson që të bëhet lumturimi. Njohja e mrekullisë së parë të saj rezultoi në lumturimin e Nënë Terezës në vitin 2003. Shërimi i Monika Besrës nga një tumor i pashërueshëm në stomak ndodhi pasi një motër vendosi mbi stomakun e saj një medalje që kishte prekur trupin e Nënë Terezës. Ne morëm pjesë si pelegrinë edhe në meshën e lumturimit. Kishim me vete edhe lutjet e Nënë Terezës, të cilat im shoq i botoi për herë të parë në Shqipëri. Gjithashtu një portret të Nënë Terezës, që djali ynë e kishte vizatuar kur ishte tre vjeç e gjysmë, me disa kryqe në një sfond me ngjyra të ndryshme, të cilin gazeta e Vatikanit “Osservatore Romano” e publikoi, duke komentuar se “këto kryqe përfaqësojnë racat njerëzore të bashkuara nga Nënë Tereza, dhe vizatimi i këtij fëmije është më i fortë se traktatet e burrave të shtetit.”
Të vazhdojmë me shenjtërimin e saj. Një mrekulli e dytë pasoi, dhe kështu ndodhi shenjtërimi dhe hyrja në shenjtëri.
Mrekullia e dytë e Nënë Terezës ishte shërimi i një burri që kishte abscese në tru.
Në vitin 2008, braziliani Marcilio Haddad Andrino ishte afër vdekjes. Një infeksion i kishte krijuar abscese dhe grumbullime të lëngjeve në tru, dhe gjendja e tij e përkeqësuar e futi në koma. Gruaja e tij, Fernanda, iu lut Nënë Terezës për ndihmë dhe vendosi një relik të saj mbi kokën e Marcilios, aty ku kishte abscese.
Ndërsa Andrino po futej në sallën e operacionit, ai u zgjua dhe tha: “Çfarë po bëj këtu?” Lutjet e gruas së tij u dëgjuan, pasi Andrino u shërua shpejt dhe plotësisht.
Si më parë, Kongregacioni për Çështjet e Shenjtorëve dhe një komitet mjekësor shqyrtuan rastin. Nuk u gjet asnjë shpjegim mjekësor për shërimin e Andrinos. Në vitin 2015, shërimi i tij u konsiderua si mrekullia e dytë e Nënë Terezës.
Ja ç’tha Ati i Shenjtë atë ditë:
“Nënë Tereza, në të gjitha aspektet e jetës së saj, ishte një shpërndarëse bujare e mëshirës hyjnore, duke u bërë e disponueshme për të gjithë përmes mirëseardhjes dhe mbrojtjes së jetës njerëzore, atyre të palindurve dhe atyre të braktisurve dhe të përbuzurve. Ajo ishte e përkushtuar për të mbrojtur jetën, duke shpallur pandërprerë se ‘të palindurit janë më të dobëtit, më të vegjlit, më të pambrojturit’. Ajo përkulej para atyre që ishin shteruar, të lënë të vdesin buzë rrugës, duke parë në ta dinjitetin që u kishte dhënë Zoti; ajo e bëri zërin e saj të dëgjohej përpara fuqive të kësaj bote, që ato të njihnin fajësinë e tyre për krimin – krimet! – e varfërisë që krijuan. Për Nënë Terezën, mëshira ishte ‘kripa’ që i jepte shije punës së saj, ishte ‘drita’ që shkëlqente në errësirën e atyre që nuk kishin më lot për të derdhur për varfërinë dhe vuajtjen e tyre. Misioni i saj në periferitë urbane dhe ekzistenciale mbetet për ne sot një dëshmi elokuente e afërsisë së Zotit me më të varfrit e të varfërve. Sot, ia kaloj këtë figurë shembullore të gruas dhe të jetës së kushtuar të gjithë botës së vullnetarëve: qofshi ajo model i shenjtërisë për ju!”. Bota e vullnetarëve: mund të jetë ajo modeli juaj i shenjtërisë! Unë doja të mblidhja emocionet dhe ndjenjat e të gjithëve që ishin atje, por kjo do të ishte e pamundur. Pastaj mendova: Po gratë? Kishte mijëra prej tyre gjithashtu.
Edhe kjo ishte e pamundur. Papritmas më lindi ideja të bëja një antologji me përshtypjet e grave të Trupit Diplomatik, të grave ambasadore dhe grave të ambasadorëve. Mendova se të merrja edhe vetëm një fjali nga secila prej tyre do të ishte një dëshmi e madhe për atë ditë të madhe. E ndjeva këtë si detyrë time si katolike, por edhe si bashkatdhetare e Nënë Terezës. Dhe fillova t’u shkruaj të gjitha atyre. Ato ishin aq të sjellshme sa më kthyen përgjigje. Kështu u krijua një libër. Gratë që sollën përshtypjet dhe reflektimet e tyre për Nënë Terezën përfshinin bashkëshorten e Ambasadorit të Italisë në Selinë e Shenjtë dhe bashkëshortet e ambasadorëve të tjerë nga Japonia, Austria, Polonia, Franca, Sllovenia etj., si dhe ambasadoren e Mbretërisë së Bashkuar, Bosnjës, Bashkimit Evropian, dhe nga vendet afrikane.
Gjithashtu përfshiva mendimet dhe reflektimet e dy murgeshave shqiptare, Elenës dhe Majlindës, pasi ato janë me të vërtetë ambasadore shpirtërore të Shën Nënë Terezës.
Gratë autore sollën një larmi kujtimesh, lutjesh në prani dhe me Shën Nënë Terezën, takimet e tyre me të; njëra prej tyre madje ndau një moment jo aq të këndshëm, kur ishte arrestuar në një vend ish-socialist; një tjetër kujtoi atë që i kishte thënë kardinali i vendit të saj kur kishte ardhur me Nënë Terezën në Shqipëri, madje duke ndarë se si kishin takuar vejushën e diktatorit Hoxha dhe si Nënë Tereza i kishte kërkuar asaj një shtëpi për motrat e bamirësisë.
“Gjithkush që paguan më shumë do ta marrë,” kishte thënë vejusha e diktatorit, duke nënkuptuar se ky ishte sistemi i tyre, në një botë kapitaliste.
Dhe Nënë Tereza iu përgjigj:
“A nuk e kuptoni se dua t’ju jap mundësinë për të treguar mirësi?”. Shqipëria ka paguar çmimin më të lartë nga të gjithë. Por e bekuar qoftë toka që gjithashtu i dha botës Nënë Terezën, e cila jo vetëm që është një shembull i moslënies pas dore të mundësisë për të treguar mirësi, por sjell dhe përhap mirësi. Ditën e shenjtërimit të saj, “Zëri i Papa Françeskut dukej sikur përhapej me krahët e bardhë të pëllumbave dhe ndalonte në folenë e çdo zemre,” – kjo ishte një ndjenjë që e përfshiva në librin tim. Libri im u botua në italisht nga “Libreria Editrice Vaticana” me titullin “Dita e Shën Nënë Terezës” dhe ndava disa gjëra nga libri këtu. Nënë Tereza është gruaja më e famshme në planet falë dashurisë hyjnore që ende përhap, por si e bashkon ajo botën? Me lutjet e saj. Me misionin që kreu. “Besimi në veprim” – do të bëhej misioni i Nënë Terezës dhe ajo më vonë do të quhej investitorja më e madhe e buzëqeshjeve. Më pëlqen gjithashtu ta quaj atë ditë “Një ditë e shenjtë e Nënë Terezës.” Të gjitha ditët, në fakt, janë të tilla: ato mbartin dritën e shpirtit të saj, atë frymë. E mbyll duke u lutur çdo ditë me dashuri: Qoftë Shën Nënë Tereza modeli ynë i shenjtërisë.