Nuk ka dyshim se audienca kryesore për këshilltarin e posaçëm të SHBA-së, Robert Mueller, që i dorëzoi Departamentit të Drejtësisë një raport të premten, është kombi amerikan. Por në të gjithë botën, ministritë e jashtme dhe shërbimet e inteligjencës do të shikojnë se si Shtetet e Bashkuara i përgjigjen të tilla rasteve.
Ndërkohë, ndërhyrja e suksesshme e Rusisë në zgjedhjet presidenciale të vitit 2016 dhe presioni i Presidentit Donald Trump, si dhe injoranca e treguar tashmë kanë zhdukur çdo ide se Shtetet e Bashkuara ishin imune ndaj dobësive të shoqëruara me populizëm demagogjik që kanë prekur vendet e tjera.
Raporti i Muellerit do të jetë një provë e institucioneve, nivelit të besimit të amerikanëve dhe angazhimit ndaj tyre.
Le të pranojmë diçka në fillim: Në shumicën e vendeve të tjera, ideja e krijimit të një këshilli të veçantë të pavarur do të ishte po aq e çmendur sa ideja për të hipur në një njëbrirësh. Në shumicën e vendeve, sundimi i ligjit dhe institucionet e pavarura nuk janë mjaft të forta për të përballuar presionin politik të një lideri që përpiqet të shmangë hetimin.
Në këtë kuadër, hetimi i Muellerit ka gjasa të impresionojë kundërshtarët.
Tani që raporti i tij është dorëzuar, është në dorën e Shteteve të Bashkuara të demonstrojë forcë në dy aspekte kryesore.
Së pari, sfida e brendshme: Prokurori i Përgjithshëm dhe Kongresi duhet të veprojnë në përputhje me ligjet e SHBA dhe Kushtetutën në trajtimin e konkluzioneve të Mueller.
Kjo nuk do të thotë që nuk duhet të diskutohet publikisht raporti. Dhe ai nuk është fjala përfundimtare për këto çështje; hetimet e tjera vazhdojnë dhe Kongresi ka një përgjegjësi të vazhdueshme mbikëqyrëse. Por institucionet e SHBA-së duhet të bëjnë punën e tyre dhe duhet të lejohen ta bëjnë këtë.
Sytë e botës do të përqëndrohen për të parë nëse në Uashington do të sundojë ligji.
Së dyti, sfida e politikës së jashtme: Raporti duhet të ketë pasoja edhe tek aktorët e implikuar. Pekini do të shikojë. Udhëheqësi i Koresë së Veriut Kim Jong Un do të shikojë nga Pheniani. Dështimi për të eliminuar pasojat do të ftojë ndërhyrje të mëtejshme të huaja. Përveç kësaj, Shtetet e Bashkuara duhet të ndërmarrin veprime të qëllimshme, strategjike, për të kundërshtuar kërcënimin e ndërhyrjes në zgjedhjet 2020.
Regjimi i presidentit rus Vladimir Putin do ta shikojë këtë proces veçanërisht nga afër. Dhe ai do të kërkojë që cinizmi i tij të konfirmohet.
Cinikët presin rrëzimin e idealistëve. Ata vetëkënaqen nga hipokrizia e të tjerëve. Por, kur institucionet e SHBA punojnë ashtu siç kanë për qëllim të punojnë dhe të mbrojnë sundimin e ligjit, i mundin cinikët. Ajo u kujton atyre se mediokriteti i tyre dhe dobësia morale është një kurth në të cilin ata kapen.
Bota po sheh se si Shtetet e Bashkuara do t’i përgjigjet raportit të Muellerit. Le t’i japim arsye cinikëve, për të dyshuar tek vetvetja.
Foreign Policy
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Raporti i Mueller, fundi i Trumpit?
Trump dhe “gjuetia e shtrigave”
