Me rritjen e popullaritetit të prodhimeve pa gluten në markete, ju mund të keni menduar nëse duhet të shmangni ngrënien e glutenit.
Gluteni mund të jetë një zgjedhje jetese për shumë njerëz. Por për ata me një gjendje të njohur si sëmundje celiac, kjo është një domosdoshmëri mjekësore.
Gluteni është një proteinë e gjetur në grurë, elb, thekër, dhe nganjëherë në shumë përbërës të përdorur shpesh në bukë, pasta dhe ëmbëlsira. Disa njerëz kanë gazra, diarre, ose të vjella pas ngrënies së glutenit. Këto simptoma mund të shkaktohen nga mungesa e intolerancës ndaj proteinave ose alergjisë së grurit, por sëmundja celiac është e ndryshme.
Kur një person me sëmundje celiacë ha apo pi ndonjë gjë me gluten, sistemi imunitar i trupit sulmon brendinë e zorrëve.
Dëmi nga ky sulm e pengon trupin nga absorbimi i lëndëve ushqyese të nevojshme. Nëse nuk trajtohet, sëmundja celiac mund të çojë në kequshqyerje, depresion, ankth, anemi, ose kocka të dobëta. Ajo gjithashtu mund të vonojë rritjen e fëmijëve.
Sëmundja celiac mund të jetë e vështirë për tu identifikuar, sepse simptomat e saj mund të jenë të ngjashme me çrregullimet e tjera.
Gjendja prek rreth 1% të njerëzve në mbarë botën; rreth 80% e tyre nuk janë diagnostikuar.
Sëmundja celiac është një “kameleon” klinik. Kjo krijon konfuzion të jashtëzakonshëm dhe situata sfiduese për mjekët dhe për njerëzit që po përpiqen të kuptojnë se çfarë është e gabuar me ta.
Mjeku mund të përdorë një test gjaku për të kërkuar shenja të sëmundjes celiac. Para testit, vazhdoni të hani ushqime me gluten. Përndryshe, rezultatet mund të jenë negative për sëmundjen celiac edhe nëse e keni atë. Konsumimi i një diete të rregullt mund të ndihmojë gjithashtu mjekun të përcaktojë nëse keni një formë të ndjeshmërisë ndaj glutenit që nuk është sëmundje celiac. Ndjeshmëria e glutenit është diçka që mund të ndodh përkohësisht, ndërsa sëmundja celiac është një kusht i përjetshëm.
Nëse testet dhe simptomat sugjerojnë sëmundje celiac, mjeku mund të konfirmojë diagnozën duke hequr një pjesë të vogël të zorrëve për të inspektuar atë për dëmtime.
Testet gjenetike mund të përdoren për të zbuluar gjenet që kthejnë përgjigjen imune të trupit ndaj glutenit. Këto teste mund të ndihmojnë në përjashtimin e sëmundjes celiac, por ato nuk mund të përdoren për diagnoza; shumë njerëz që kanë gjenet kurrë nuk zhvillojnë sëmundje celiac.
Njerëzit me një sëmundje autoimune janë me rrezik në rritje për sëmundje të tjera autoimune.
Për shkak se sëmundja celiac dhe diabeti i tipit 1 ndajnë rrezikun e gjeneve, një studim i madh ndërkombëtar po ndjek të sapolindurit në rrezik për të dyja kushtet për të identifikuar faktorët mjedisorë që mund të shkaktojnë ose mbrojnë nga këto sëmundje.
Duke ndjekur një dietë të rreptë 100% pa gluten, mbetet trajtimi i vetëm për tani.
Gluteni nganjëherë gjendet në burime të papritura, të tilla si medikamente, vitamina, ose balsam buzësh, kështu që kontrolloni listat e përbërësve me kujdes.
Nëse dyshoni se mund të keni sëmundje celiac, bisedoni me mjekun. Duke pritur shumë kohë për një diagnozë mund të çojë në probleme serioze.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
