Njëzet e pesë vjet pas zgjedhjes së tij, dhe gati 101 vjet pas lindjes së tij, Nelson Mandela mbahet mend si një burrë shteti, një çlirimtar, një ikonë dhe një shenjtor. Por, para se të ishte ndonjë nga këto gjëra, ai ishte një politikan shumë i aftë.
Njëzet e pesë vjet më parë, Afrika e Jugut mbajti zgjedhjet e para të lira pas përfundimit të aparteidit. Kongresi Kombëtar Afrikani fitoi me shumicë dërrmuese dhe udhëheqësi i saj, Nelson Mandela, filloi ta bashkonte vendin përsëri si presidenti i ri. Ndërsa Afrika e Jugut kompleton zgjedhjet e saj të gjashta demokratike, ia vlen të kujtojmë trashëgiminë formale të Mandelës.
Vetëm katër vjet pasi u lirua nga burgu Mandela erdhi në pushtet me më shumë se 60% të votave.
Afrika e Jugut në vitin 1994 ishte një strehë e tensioneve dhe ndarjeve, shumë prej të cilave dukeshin të pakapërcyeshme.
Njëzet e pesë vjet pas zgjedhjes së tij, dhe gati 101 vjet pas lindjes së tij, Mandela mbahet mend si një burrë shteti, një çlirimtar, një ikonë dhe një shenjtore. Por, para se të ishte ndonjë nga këto gjëra, Mandela ishte një politikan, i aftë në ndërtimin e koalicioneve.
Ashtu si Lincolni, Mandela besonte se historia i ndryshonte gjithmonë njerëzit; nganjëherë, njerëzit mund të ndryshonin historinë. Dhe pastaj ai e vërtetoi këtë.
Jo shumë kohë pasi Mandela u largua nga presidenca në vitin 1999, unë, nga një gazetar i Uashingtonit, pranova një pozicion në OKB. 18 vjet më vonë, unë jam ende duke punuar në zhvillimin global, tani në Fondacionin Bill & Melinda Gates. Mandela dikur thoshte “Ashtu si skllavëria dhe aparteidi, varfëria nuk është e natyrshme. Ajo mund të kapërcehet dhe të çrrënjoset nga veprimet e qenieve njerëzore “.
Gjatë 20 viteve të fundit, ne e kemi parë këtë të ndodhë; shkalla globale e varfërisë ka rënë me tre të katërtat, kryesisht falë zhvillimit të shpejtë ekonomik të Azisë.
Në Afrikë, megjithëse përparimi ka qenë i pabarabartë, normat e varfërisë në disa vende,si Etiopia, Tanzania, Gana dhe Ruanda – kanë rënë me dy të tretat ose më shumë. Reduktimet në vdekshmërinë foshnjore dhe të fëmijëve dhe përmirësimet në arsim kanë qenë edhe më të përhapura.
Sa i përket Afrikës së Jugut, rritja e një klase të mesme nuk ka qenë e mjaftueshme për të kompensuar pabarazitë racore të vazhdueshme në të ardhurat, arsimin dhe shëndetin. Sidoqoftë, vendi është më mirë se 25 vjet më parë.
Mandela kishte të drejtë: vuajtja mund të kapërcehet nga veprimet e qenieve njerëzore. Edhe një person i vetëm mund të ndryshojë historinë…
Mark Suzman është Shefi i Strategjisë dhe Presidenti i Politikës Globale dhe Avokimit në Fondacionin Bill & Melinda Gates.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Mandela, presidenti i parë me ngjyrë
Dashuria mposht urrejtjen, shembulli i Gandit për tolerancën
Demokracia do të na befasojë përsëri…
