Në vitet 1980, Japonia u paraqit si kërcënim më i madh ekonomik i Amerikës, jo vetëm për shkak të akuzave për vjedhje të pronës intelektuale, por edhe për shkak të shqetësimeve rreth manipulimit të monedhës, politikës industriale të sponsorizuar nga shteti, deficitit tregtar. Sot, e njëjta situate po ndodh me Kinën.
Pavarësisht nga mercantilizmi i pakënaqshëm i të dy vendeve, Japonia dhe Kina kishin diçka tjetër të përbashkët: Ata u bënë viktima të zakonit të pafat të Amerikës për t’i bërë të tjerët kokë turku për problemet e veta ekonomike.
Kur Reagan mori detyrën në janar 1981, niveli neto i kursimit të brendshëm qëndronte në 7.8% të të ardhurave kombëtare dhe llogaria rrjedhëse ishte në thelb e ekuilibruar. Brenda dy vjet e gjysmë, për shkak të uljes së taksave të popullarizuara të Reaganit, norma e kursimit të brendshëm ishte zhytur në 3.7%, dhe llogaria rrjedhëse dhe ekuilibrat e tregtisë së mallrave u shndërruan në një deficit të përhershëm.
Fajin ia kishin hedhur Japonisë, e cila përbënte 42% të deficiteve tregtare të mallrave amerikane në gjysmën e parë të viteve 1980.
Kanë kaluar rreth 30 vjet dhe ngjashmëritë janë të dukshme. Kur Trump mori detyrën në janar 2017, niveli neto i kursimit të brendshëm ishte vetëm 3%, shumë më poshtë se gjysma e normës në fillimin e epokës Reagan. Por, ashtu si paraardhësi i tij, Trump gjithashtu zgjodhi shkurtime të mëdha taksash, këtë herë për të “bërë Amerikën përsëri të madhe”.
Si rezultat, norma e kursimit të brendshëm neto zbriti në 2.8% të të ardhurave kombëtare deri në fund të vitit 2018.
Dhe kjo është koha ku Kina merr rolin që Japonia ka luajtur në vitet 1980. Në sipërfaqe, kërcënimi duket më i tmerrshëm.
Kufizimet e vështira makroekonomike injorohen për arsye të forta: nuk ka asnjë zonë elektorale amerikane për reduktimin e deficiteve tregtare duke shkurtuar deficitet buxhetore dhe duke rritur kështu kursimin e brendshëm.
Ky xhirim i një filmi të vjetër është disi shqetësues. Edhe një herë, SHBA-ja e ka gjetur shumë më të lehtë të fajësojë të tjerët. Këtë herë, megjithatë, filmi mund të ketë një fund shumë të ndryshëm.
Stephen S. Roach, ish-Kryetar i Morgan Stanley Asia dhe ekonomisti kryesor i firmës, është një anëtar i lartë në Institutin Jackson të Çështjeve Globale të Yale University dhe një lektor i lartë në Shkollën e Menaxhimit të Yale.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
A e përballon Kina një luftë të ftohtë?
Rusi-Kinë bashkojnë forcat kundër SHBA-së
Lufta me SHBA-në mund të jetë “bekim” për Kinën…
