Presidenti rus Vladimir Putin kohët e fundit i tha Financial Times se “liberalizmi është vjetëruar”, duke shkaktuar një ‘dallgë’ kundërshtimesh të sinqerta. Provokimi kërkon vëmendje, por jo llojin e vëmendjes që ka marrë deri tani.
Putini pohoi gjithashtu se Rusia është më demokratike se Mbretëria e Bashkuar. Ashtu si pretendimi i tij për të fituar presidencën ruse përmes zgjedhjeve të lira dhe të ndershme, këto deklarata nuk kanë për qëllim të merren seriozisht.
Kjo përfshin mospërfilljen e Putinit, se liberalizmi është tërësisht i vjetëruar.
Prapëseprapë, ia vlen të pyesim përse Putini do të shqetësonte karikimin e “idesë liberale” si një filozofi arkaike që inkurajon imigrantët që përdhunojnë dhe vrasin dhe imponojnë role të shumta gjinore tek fëmijët. “Multikulturalizmi,” thotë ai, nuk është më “realist”, sepse ai bie ndesh me “interesat e popullsisë indigjene” në shoqëritë liberale-demokratike.
Muk është sekret se reputacioni i liberalizmit është dëmtuar nga mrekullia ekonomike e Kinës, për të mos përmendur krizën financiare të vitit 2008 dhe ngritjen e kompanive të teknologjisë jashtë kontrollit që lehtësojnë përhapjen e lajmeve të rreme.
Politikanët nazistë si Trump kanë shfrytëzuar momentin e dobët të.
Por, ndryshe nga Trump, Putini është plotësisht i vetëdijshëm për trashëgiminë më të gjerë të liberalizmit, që përfshin kontrollin civil të ushtrisë; lirinë e ndërgjegjes dhe shprehjes; një shtyp të pavarur; dhe kërkesën që vendimmarrja e qeverisë të bazohet në fakte dhe argumente që mund të kundërshtohen publikisht.
Ashtu si shumica e udhëheqësve post-sovjetikë, ai u irritua nga ideja poshtëruese që të gjitha vendet jo-perëndimore duhet të miratojnë liberalizmin perëndimor dhe të hedhin poshtë traditat e tyre.
Në intervistën e Financial Times, Putin shpreh habinë se Perëndimi “do që një rajon si Libia të ketë të njëjtat standarde demokratike si Evropa dhe SHBA.” Sipas tij, “hegjemonia liberale” nënkupton “promovimin e demokracisë”, që nuk është asgjë por një eufemizëm për “ndryshimin e regjimit”.
Putin mbron diktatorët si presidenti sirian Bashar al-Assad dhe presidenti venezuelian Nicolás Maduro.
Ndonëse Trump ka dobësuar aleancat perëndimore dhe ka penguar promovimin e demokracisë, siç do të kishte dashur Kremlini , ai ka shkuar edhe më tej, duke nisur një projekt të demokracisë, si në shtëpi, ashtu edhe jashtë saj.
Paradoksalisht, fundi i interesit të Amerikës në përhapjen globale të demokracisë dhe liberalizmit paraqet një kërcënim serioz për pozitën e Putinit.
Por, nostalgjia e papritur e Putinit për rendin e botës liberale është edhe më e habitshme në vajtimin e tij për regjimin ndërkombëtar të kontrollit të armëve.
Nëse SHBA-të tërhiqen nga angazhimet e saj të mbrojtjes në Evropë ose Azi, shumë më tepër vende do të ndjenin nevojën për të zhvilluar armë bërthamore për të siguruar sigurinë e tyre.
Në botën e paparashikueshme dhe gjithnjë e më të pazakontë të Trumpit, autokracitë joliberale, rrezikojnë të “pushojnë së ekzistuari”.
Stephen Holmes është profesor në Shkollën e Drejtësisë në Universitetin e Nju Jorkut.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Demokracia do të na befasojë përsëri…
Epoka Putin, kërcënim për ekzistencën e Trump…
Europa më e rrëmujshme se kurrë…
