MENU
klinika

Almanak

Histori/ Çfarë ka ndodhur më 26 korrik?

26.07.2019 - 07:55

1267 – Romë; Papa Klementi i katërt vihet në krye të zyrës së Inkuizicionit – qendër për marrjen në pyetje të personave të akuzuar për devijime fetare.

1656 – Rembrandt van Rijn shpall falimentim. Me pikturat e tij bënte para shumë, por shpenzonte më shumë – e kishte filluar rrugën e artit me portrete, e përfundoi pa u larguar kurrë nga dëshira për të përkujtuar njerëzit duke i pikturuar. Kur ishte 25 vjeç, iku nga fshati në qytet; gjeti punë në një studio pikturash dhe prej asaj kohe kërkesa për punimet e tij ishin të pandalshme – bëri para, sukses, famë – biografët thonë se falimentimi financiar erdhi kur bleu një shtëpi të madhe në Breestraat, sot shtëpi-muze.

1788 – Nju Jork u bë shteti i 11-të në Shtetet e Bashkuara. Ishte Giovanni da Verrazano, lundrimtar italian në shërbim të Francës, i cili zbuloi Gjirin e Nju Jorkut më 1524. Pastaj, Henry Hudson, anglez i punësuar nga holandezët, arriti aty më 1609 dhe lundroi deri në lumin që tani mban emrin e tij, Hudson; po atë vit, pjesa veriore e Nju Jorkut u eksplorua për Francën nga Samuel de Champlain. Në vitin 1624, i pari vendbanim i përhershëm hollandez, u themelua në Fort Orange (tani Albany). Një vit më vonë Peter Minuit bleu Ishullin Manhattan nga indianët për pak para dhe themeloi koloninë holandeze të Nju Amsterdamit, e cili iu dorëzua anglezëve më 1664 dhe mori emrin Nju Jork. Sot shteti Nju Jork renditet i gjashti në SHBA për prodhim; industritë kryesore janë shtypi dhe botimi, pajisjet elektronike, dhe instrumentet. Konventat e biznesit dhe turizimi janë gjithashtu burim i rëndësishëm të ardhurash. Shteti i Nju Jorkut është i pasur me ferma bujqësore e blegtorale, dhe është prodhues kryesor verës.

1847 – Liberia u bë republika e parë e Afrikës. Liberia ishte themeluar në vitin 1822 si rezultat i përpjekjeve të Shoqërisë Amerikane të Kolonizimit për të zgjidhur çështjen e skllevërve të liruar amerikanë.Kjo shoqatë thoshte se emigrimi i zezakëve të Amerikës në Afrikë ishte një përgjigje për problemin e skllavërisë dhe papajtueshmërinë e racave. Gjatë dyzet viteve, rreth 12,000 skllevërit u zhvendosën vullnetarisht nga Amerika në Afrikë. Fillimisht vendi u quajtur Monrovia, dhe u bë Republika e Liberisë në vitin 1847. Ameriko-Liberianët anglisht-folës, pasardhës të ish-skllevërve nga SHBA, përbëjnë vetëm 5% të popullsisë, por kanë mbizotëruar historikisht shtresën intelektuale dhe qeverisëse. Popullsia indigjene e Liberisë është e përbërë nga 16 grupe të ndryshme etnike.

1875 – Lindi në Zvicër Carl Gustav Jung, mjek (themelues i psikologjisë analitike). Jung thoshte se si fëmijë kishte qenë njeri i mbyllur, i heshtur, i vetmuar. Në moshën 12 vjeçare Jung u godit rëndë ng një shok shkollw sa humbi vetëdijen. Pas kësaj atij i binte të fikët vazhdimisht. Prindërit dhe mjekët u bindën se Jung vuante nga epilepsia. Një ditë, rastësisht, Jung dëgjoi përindërit e tij duke biseduar të shqetësuar se djali i tyre, me sëmundjen që kishte, kurrë nuk do të jetë në gjendje të punojë dhe të mbështesë veten. Më vonë, Karl Jung shpjegoi se dëgjimi i kësaj bisede ishte takimi i tij i parë me neurozat dhe psiko-analitikën.

1908 – 1908 – Shtetet e Bashkuara; Prokurori i Përgjithshëm Charles Joseph Bonaparte nxjerr një urdhër sipas të cilit Zyra e Shefit Examiner u bë Byro Federale e Hetimeve (FBI) – si pjesë e Departamentit të Drejtësisë.

1952 – Mbreti Farouk I i Egjiptit lëshon fronin pas një grusht shteti të drejtuar nga Gamal Abdal Nasser. Për shkak të simpative të tij pro-Boshtit gjatë Luftës së Dytë Botërore, britanikët imponuan mbi të një kryeministër pro-britanik në vitin 1942. Korrupsioni i madh, dhe humbja në vitit 1948 në luftën arabo-izraelite, përfundimisht çuan në grushtin ushtarak të shtetit të vitit 1952, të kryesuar nga Muhammad Naguib dhe Gamal Abdal Nasser. Faruk, i fundmi i dinastisë shqiptare Muhhamet Ali, u detyrua të heq dorë nga froni; ai iku nga Egjipti dhe gjeti strehim jashtë vendit.

1952 – Zonja e parë e Argjentinës, Eva Peron, vdiq në Buenos Aires në moshën 33 vjeçare. Gruaja e dytë e Juan Peron, me të cilin ajo u martua në vitin 1945, praktikisht bashkë-qeverisi Argjentinën gjatë 6 viteve të tij si president. Eva, aktore e panjohur para se të takohej me Juan Peronin, u bë aktive në politikë dhe ndihmoi në organizimin e demonstratave masive të punëtorëve që siguruan lirimin e Juan Peronit nga burgu (tetor, 1945). Pasi Peroni u bë president, Evita, siç filloi të njihej, u bë ministre e shëndetësisë dhe e punës. Ajo formoi Fondacionin Eva Peron të ndihmës sociale, përkrahu të drejtat e grave, të punës, dhe të varfërit. Pas vdekjes së saj nga kanceri në moshën 33-vjeçare, regjimi Peronit ra.
“Mos qaj për mua Argjentinë
Sepse kurrë nuk të braktisa
Gjatë gjithë ekzistencës
Unë e mbajta premtimin
Ti mos mba distancë” (Evita Peron)

Çfarë u diskutua gjatë takimit në Tiranë më 1989-ën

Refuzimi që Nexhmije Hoxha i bëri Nënë Terezës për një shtëpi bamirësie!

Në 40-të vjetorin e filmit “Proka”

Mbrëmje kinematografike me regjisorin Isa Qosja

"Kur jeni zënë për herë të fundit me gruan?"

Përgjigjet plot humor që jepte Dritëroi për Sadijen

“Pasuria që s’e blejnë dot paratë”

Libri për suksesin e vërtetë dhe rritjen personale