Postimi i Presidentit amerikan Donald Trump në Twitter se ai merrte në konsideratë blerjen e Groenlandës nga Danimarka nuk u prit fare mirë.
Por tani Arktiku mund të bëhet një burim i ri i tensionit ndërkombëtar.
Ndryshimet klimatike po hapin kufij të rinj dhe forcojnë forcat gjeopolitike. Akulli i detit që dikur ishte një pengesë për ambiciet tregtare dhe ushtarake po shkrihet. Ai është shtëpia e peshkimit, 30 përqind e gazit natyror në botë dhe mbi 1 trilion dollarë minerale të rralla.
Ish-zv.komandanti i Gardës Bregdetare Peter Neffenger, i cili kaloi katër vjet duke hartuar strategjinë e Arktikut në Gardën Bregdetare të SHBA-së dhe drejtoi delegacionin e SHBA-së për vitin 2013 në dialogun e Këshillit Arktik, kohët e fundit paralajmëroi në Altamar Podcast që Shtetet e Bashkuara duhet të luajnë seriozisht tani.
“Për të fituar një garë, në të vërtetë duhet të jesh në garë,” tha ai. “Dhe SHBA, në një masë të madhe, nuk ka arritur të angazhohet mjaftueshëm në Arktik.”
Ndërkohë, vendet e tjera kanë qenë më aktive. Rusia, kombi me kufirin më të madh të Arktikut, ka zgjeruar forcat e saj ushtarake në Arktik dhe gjithashtu ka bërë investime të rëndësishme në infrastrukturën veriore të gazit dhe naftës.
Kina, e cila e përcaktoi veten si një “komb afërsisht Arktik”, është duke menduar për një rrugë të ardhshme Polare të Mëndafshit.
Megjithëse këto dy kombe shpesh janë kundërshtarë, ata janë partnerë për të koordinuar përpjekjet lidhur me Arktikun. Ata kohët e fundit nënshkruan një marrëveshje për të krijuar një nismë gjigante të përbashkët të transportit dhe po mendojnë për projekte shtesë për infrastrukturën, energjinë, mineralet dhe telekomunikacionin.
Kjo i jep Rusisë dhe Kinës mundësi për të vendosur rregullat e hyrjes dhe lojës.
Edhe Evropës, duket se i mungon një qasje koherente ndaj Arktikut. Ndikimi i saj po zvogëlohet nga problemet në ‘shtëpi’: Brexit dhe ndarjet politike të krijuara nga rritja e populizmit në Itali, Poloni, Hungari dhe Spanjë. Në mënyrë të ngjashme, Kanadasë i mungon një plan strategjik afatgjatë.
Për të parandaluar konfrontimet e panevojshme dhe për të parandaluar dëmtimin ekologjik, Perëndimi duhet të rrisë angazhimin e tij. Ndërkohë që sa vjen e më shumë aktorë e shikojnë Arktikun për avantazhe ekonomike dhe gjeopolitike, një plan për të siguruar mundësi të barabarta për mbrojtjen e mjedisit, nxjerrjen e mineraleve dhe burimeve, dhe lirinë e lundrimit dhe rrugëve tregtare midis të gjitha kombeve është thelbësor.
Kjo nuk do të jetë e lehtë. Aktualisht, politika Arktike është një bashkim traktatesh, marrëveshjesh dhe deklarimesh pa mekanizma ose organe ndërkombëtare që janë drejtpërdrejtë përgjegjës për mbikëqyrjen.
Traktati i Antarktikut është një nga marrëveshjet më të suksesshme ndërkombëtare në botë. Antarktida, mungon plotësisht në operacionet ushtarake, mjedisi është plotësisht i mbrojtur dhe kërkimi shkencor është një përparësi kryesore .
Antarktida tregon se polet e tokës nuk duhet të bëhen burim polemikash dhe antagonizmi.
Në një kohë kur rendi ndërkombëtar i bazuar në rregulla duket se po shkatërrohet ditë pas dite, Arktiku është një vend ku ka akoma kohë.
Peter Schechter është prodhues ekzekutiv i Altamar, një podcast botëror botëror dhe ish-drejtor themelues i Qendrës së Amerikës Latine të Këshillit Atlantik.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Militarizimi i Arktikut
Pse ky vringëllim armësh? Çfarë mesazhi jep Putin?
Trump mund të blejë Groenlandën!?
