MENU
klinika

Nga Project Syndicate

Bota s’do të ketë asnjë lider në të ardhmen?!

21.10.2019 - 19:09

Pothuajse një dekadë më parë, unë parashikova ngritjen e Republikës së Popullit në kurriz të Shteteve të Bashkuara në rënie.

Sot, dy superfuqitë po hedhin në erë hegjemoninë dhe lufta e tyre tregtare ishte vetëm një shenjë e kësaj.

Është joshëse të shikosh rivalitetin SHBA-Kinë si një tjetër tranzicion të superfuqisë, në mënyrë të ngjashme zhvendosjen klasike të pushtetit nga Athina në Sparta. Por ky rast është ndryshe.

Tradicionalisht, një fuqi e fortë në rritje ka sfiduar një të dobët, duke e bërë rezultatin të paracaktuar. Pyetja e vetme ishte nëse tranzicioni do të ishte paqësor apo i dhunshëm.

Kjo pyetje vlen edhe për luftën SHBA-Kinë. Por rezultati është larg nga i pashmangshmi.

Le të fillojmë me rastin më të qartë të Amerikës. Parashikimet e mëparshme të rënies së SHBA-së bazoheshin në shifrat e pafavorshme ekonomike dhe sociale të vendit, të tilla si ngadalësimi i rritjes së produktivitetit, rënia e lëvizshmërisë sociale dhe përkeqësimi i pabarazisë së të ardhurave.

Udhëheqja globale e SHBA-së tani është e lidhur me luftëra katastrofike, hedhjen poshtë të angazhimit kolektiv për ndryshimin e klimës, sabotimin e sistemit global të tregtisë dhe shpalosjen e marrëveshjeve ndërkombëtare të sigurisë.

Për më tepër, Amerika ka dëmtuar institucionet e veta politike.

Po për Kinën? Nëse ekonomia kineze mbetet në rrugën e duhur, ajo do të sfidojë epërsinë ekonomike të SHBA-së në planin afatmesëm.

Si rezultat, perspektivat ekonomike të Kinës duken shumë më pak të ndritshme se sa disa vjet më parë.

Edhe pse nuk ka pasur kundërshtime zyrtare për ndryshimet e fundit të lidershipit në të dy institucionet, kjo nuk ka kaluar pa u vënë re në pjesën tjetër të botës.

Shkurt, në luftën e tanishme për dominimin global, Amerika po humbet forcën e saj ekonomikes.

Ky rivalitet hegjemonik, pra, ndryshon nga episodet e mëparshme historike.

Sot, Kina dhe Amerika duken si dy boksierë të lodhur, nga 15 raunde rraskapitës, jo për të përcaktuar se kush do të qëndrojë në këmbë, por përkundrazi  për të zbuluar se kush do të jetë i pari që nuk do të zbresë.

Me një hegjemon të tillë, a është befasi që ta gjejmë veten në një botë pa lider?

Arvind Subramanian, një ish këshilltar kryesor ekonomik i qeverisë së Indisë, është një bashkëpunëtor rezident në Institutin Peterson për Ekonomi Ndërkombëtare dhe një pedagog në Shkollën e Qeverisë John F. Kennedy të Harvardit. Ai është autori i librit “Eklipsi: Të jetosh nën hijen e dominimit ekonomik të Kinës”.

VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN


Joschka FIscher/ Project Syndicate

Lufta SHBA-Kinë dhe dilemat e Evropës