“Parlamenti Evropian i akordoi çmimin “Sakharov” për të Drejtat e Njeriut intelektualit ujghurian Ilham Tohti, të dënuarit me burgim të përjetshëm në Kinë për “separatizëm”, me rrezik zemërimi me Pekinin”, – njoftuan burimet parlamentare./Konica.al
Parlamenti Evropian, përmes presidentit David Sassoli, për më tepër bëri thirrje për lirimin e menjëhershëm të intelektualit ujghur.
“Parlamenti Evropian shpreh mbështetjen e plotë për punën e tij dhe kërkon që ai të lirohet menjëherë nga autoritetet kineze”, – tha David Sassoli në Dhomën e Strasburgut. Ai theksoi se akademiku ishte “shumë i përkushtuar për të përmirësuar mirëkuptimin midis ujghurëve dhe hansëve në Kinë”.
Ish profesor ekonomie në një universitet të Pekinit, në vitin 2014 Ilham Tohti u dënua nga drejtësia kineze me burgim të përjetshëm për “separatizëm”, gjatë një gjyqi që ndezi një mori polemikash nga qeveritë e huaja dhe organizatat e të drejtave të njeriut.
Kandidatura e tij për çmimin Sakharov, e cila u jepete individëve që kanë dhënë “një kontribut të jashtëzakonshëm në luftën për të drejtat e njeriut në botë”, u paraqit nga Renew Europe (Liberale).
Ilham Tohti i përket kombësisë ujghure, kryesisht me popullsi myslymane dhe që përbën pjesën dërrmuese të Xinjiangut, një rajon i gjerë në Kinën veriperëndimore, që prej shumë vitesh është goditur nga sulme terroriste dhe aktualisht është subjekt i një kontrolli drastik policor.
Në fillim të tetorit, Kina e kundërshtoi me forcë nominimin e tij për çmimin “Sakharov”, duke akuzuar Parlamentin Evropian për “mbështetjen e terrorizmit”.
Në fund të shtatorit Ilham Tohti u vlerësua me çmimin “Václav-Havel” dhënë nga Këshilli i Evropës, një institucion i veçantë i Bashkimit Evropian, përgjegjës për promovimin e demokracisë dhe të drejtave të njeriut.
“Duke lartësuar pretekstin e të drejtave dhe lirisë së njeriut (Këshilli i Evropës) shfajëson një separatist që mbështet dhunën dhe terrorizmin”, – denoncoi asokohe diplomacia kineze.
Finalistët e tjerë të çmimit “Sakharov” ishin një grup vajzash keniane që luftonin kundër gjymtimit të organit gjenital dhe tre personalitete braziliane të përkushtuara për mbrojtjen e minoriteteve dhe mjedisit, duke përfshirë udhëheqësin indian, Raoni, avokat mediatik i popujve indigjenë të kërcënuar nga shpyllëzimi.
Ilham Tohti njihet si mbrojtës i flaktë i të drejtave të ujghurëve, profesor i ekonomisë dhe avokat i të drejtave të pakicës ujghure të Kinës. Për më shumë se dy dekada, ai ka punuar pa u lodhur për të nxitur dialog dhe mirëkuptim midis ujghurëve dhe kombësisë tjetër kineze. Ai mbetet një zë i moderimit dhe pajtimit përkundër gjithë mundimeve./Konica.al
Ilham Tohti ishte i nominuar për çmimin “Nobel” të Paqes për vitin 2019.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Brenda kampeve të internimit në Kinë…
Masakra që kinezët s’do të harrojnë kurrë…
Më në fund dikush po e ndëshkon Kinën…
