Duke pranuar që Bashkimi Evropian po përballet me një sërë sfidash shqetësuese në skenën botërore, Ursula von der Leyen, presidentja e re e Komisionit Evropian, ka premtuar të drejtojë një “Komision Gjeopolitik”.
BE do të vendosë nëse dëshiron të jetë një “lojtar” global, apo thjesht një “shesh lojrash” për fuqitë e tjera. Pra, në cilën rrugë do të ecë Evropa?
Nga të gjitha sfidat me të cilat përballet Evropa, pak janë po aq të rëndësishme sa krijimi i një politike strategjike për menaxhimin e marrëdhënieve të saj me Kinën. Pasojat janë shumë të rënda. BE është partneri më i madh tregtar i Kinës dhe Kina është partneri më i madh tregtar i BE-së pas Shteteve të Bashkuara, me tregti bilaterale që tejkalon 1.1 miliardë dollarë në ditë.
Gjatë viteve të fundit, SHBA ka adoptuar një qasje gjithnjë e më agresive ndaj Kinës.
Në fakt, “përballja” me Kinën duket të jetë një nga gjërat e pakta që bashkojnë amerikanët në ditët e sotme politikisht. Presidenti Donald Trump duket i shqetësuar për deficitin tregtar dypalësh, ndërsa institucioni amerikan i sigurisë shqetësohet për zhvillimin e vazhdueshëm ushtarak dhe teknologjik të Kinës, që mund ta bëjë të sfidojë epërsinë strategjike të SH.B.A.
Është e kuptueshme që amerikanët janë të shqetësuar se nuk do të jenë më fuqia kryesore globale, një pozicion që ata e kanë gëzuar që një shekull më parë.
SHBA dëshiron që BE të jetë në përputhje me pozicionin e saj; por, përveç bërjes së qartë të kësaj kërkese, ajo nuk ka bërë pothuajse asnjë dialog strategjik me Evropën për këtë çështje.
Viti tjetër do të jetë kritik. Përveç një samiti BE-Kinë në Pekin në prill, krerët e shtetit kinez dhe evropian do të zhvillojnë një takim të veçantë në Leipzig, Gjermani, në shtatorin e ardhshëm. Një test i rëndësishëm për marrëdhëniet do të jetë nëse të dy fuqitë mund të përfundojnë një marrëveshje gjithëpërfshirëse investimi më shumë se gjashtë vjet pas fillimit të negociatave.
Duke lënë mënjanë çështjet e tregtisë dhe investimeve, BE duhet të jetë më pak e vetëkënaqur në lidhje me sfidat e sigurisë që Kina paraqet.
Nëse BE dështon, nuk do të ketë asnjë pengesë që ta mbrojë atë nga ndikimi në rritje i Kinës. Kjo vlen jo vetëm për Evropën, por edhe për SHBA-në.
Pak vëzhgues prisnin që Kina të shndërrohej papritur në një demokraci të plotë pas pranimit të saj në Organizatën Botërore të Tregtisë në 2001. Por ndryshimi ka qenë zhgënjyes.
Çfarëdo që të ndodhë, zgjidhja e çështjeve, që nga ndryshimi i klimës deri tek zbulimi i sistemit të tregtisë globale do të kërkojë pjesëmarrjen e saj. Prandaj, një politikë e angazhimit strategjik kritik dhe konstruktiv duket si mënyra më e arsyeshme për BE-në.
Nga ndjekja e një politike të tillë, për dialog me SHBA, do të përfitonin të gjithë. Por, në fund të ditës, BE-ja duhet të zgjedhë vetë rrugën e saj.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
‘Lufta’ SHBA-Kinë/ Rinisin bisedimet tregtare
‘Prit dhe shiko’, strategjia e suksesshme e Kinës
