Enio Morikone, fituesi i çmimit “Oscar” vdiq në moshën 91-vjeçare. Kompozitori italian, i cili numëron më shumë se 500 filma, shtatë me bashkatdhetarin e tij Leone, pasi ishin takuar qysh nga fëmijëria, vdiq në Romë pas ndërlikimeve nga një rrëzim javën e kaluar, ku theu femurin./Konica.al
Banor autokton dhe i përjetshëm në Romë, instrumenti i parë i të cilit ishte tromba, Morikone fitoi çmimin “Oscar” për punën e tij në filimin e Quentin Tarantino “The Hateful Eight” (2015) dhe u nominua gjithashtu edhe për Terrence Malick “Days of Heaven” (1978), Roland Joffe “Misioni” (1986), “Të paprekshmit” e Brian De Palma (1987), “Bugsy” i Barry Levinson (1991) dhe “Malena” e Giuseppe Tornatore (2000).
I njohur si “Maestro”, në 2007 u nderua me një “Oscar” nderi (i paraqitur nga Clint Eastwood) “Për kontributin e tij të jashtëzakonshëm dhe të shumanshme në artin e muzikës së filmit” dhe numëronte 11 çmime David di Donatello, nderimet më të larta të filmit në Itali.
Fokusimi i Morikones vetëm në një instrument, si solo e trombës në “I miri, i keqi dhe i shëmtuari”, ose oboe, i cili u ngjit mbi një sfond të lavdishëm në filmin “Misioni”, pasuroi kontributet e tij.
Kompozitori e adhuronte tingullin e kitarës elektrike, të harpës së hebrenjve dhe fërshëllimat e punëtorëve, tingullin e kambanave të kishave, të kamzhikëve, vajtimet e kojotës, cicërimat e zogjve të çuditshëm, tiktaket e orave, të shtënave të armëve dhe zërave të grave për të shtuar cilësi në rezultatet që nuk lidhen me aranzhimin tipik në studio.
“Të gjithë llojet e tingujve mund të jenë të dobishëm për të transmetuar emocione… është muzika e përbërë nga tingulli i realitetit”, – shprehej ai.
Morikone u bashkua me Sergio Leone për herë të fundit në “Na ishte një herë Amerika” (1984) dhe bashkëpunoi në një duzinë filmash me Tornatore, përfshirë “Cinema Paradiso” (1988), fituesin e “Oskarit” për filmin më të mirë në gjuhë të huaj. Nuk e pëlqente aspak termin “spaghetti western” dhe theksonte, se puna e tij në atë zhanër përfaqësonte vetëm një pjesë të karrierës së tij.
Kjo është më se e qartë, pasi prodhimtaria e konsiderueshme e punës përfshin bashkëpunime me drejtorë të tjerë të shquar, si Gillo Pontecorvo (“The Battle of Algiers” në 1966), Don Siegel (“Two Mule for Sister Sara” në 1970), Bernardo Bertolucci (1970 dhe 1900), John Boorman (“Exorcist II: The Heretic” në 1977), Edouard Molinaro (“La Cage aux Folles” në 1978), John Carpenter (“The Thing” në 1982), William Friedkin (“Rampage” në 1987), Brian De Palma (“The Untouchables” 1987), Pedro Almodovar (“Tie Me Up! Tie Me Down!” në 1989), Franco Zeffirelli (“Hamleti” në 1990), Wolfgang Petersen (“In the Line of Fire” 1993), Mike Nichols (“Wolf” në1994) dhe Warren Beatty (“Bulworth” në 1998).
IL ETAIT UNE FOIS DANS L’OUEST (C’ERA UNA VOLTA IL WEST / ONCE UPON A TIME IN THE WEST) de Sergio Leone 1969 ITA / USA
avec Dino Mele, Claudio Mancini (sur les epaules) et Henry Fonda
classique du western Italien, pendaison
scenario co-ecrit par Dario Argento et Bernardo Bertolucci
Enio Morikone lindi në 10 nëntor 1928, në një zonë të Qytetit të Përjetshëm. Babai i tij, Mario, ishte një trumbetist, ndaj edhe trumpeta ishte instrumenti i parë që luajti djaloshi. Ai filloi të shkruante muzikë që në moshën 6-vjeçare.
Kur ishte rreth 8 vjeç, Morikone u takua fillimisht me Sergio Leone në shkollën fillore (ribashkimi do të ndodhte pas më shumë se dy dekada). Frekuentoi Konservatorin “Santa Cecilia”, ku studioi nën kujdesin e Goffredo Petrassi, një kompozitor i madh italian./Konica.al
Morikone kompozoi muzikë për dramat në radio dhe luajti në një orkestër të specializuar në muzikë për filma. “Shumica e këtyre rezultateve ishin shumë të shëmtuara dhe besoja se mund të bëja më mirë”, – shprehet ai në një intervistë në 2001. “Pas luftës, industria e filmit ishte mjaft e fortë këtu në Itali … por këto filma të rinj realistë nuk kishin muzikë të shkëlqyeshme. Më duheshin para dhe mendova se do të ishte mirë të shkruanim orkestrime filmike”.
Morikone ka punuar me Mario Lanza, Paul Anka, Charles Aznavour, Chet Baker, etj. si aranzhues në studio në RCA, si dhe me regjisorin Luciano Salce në një numër shfaqjesh. Kur, Salce i nevojitej një kompozitor për filmin e tij të 1961 “Il Federale”, ai punësoi Morikonen.
Rreth një duzinë filmash të tjerë pasuan dhe Leone, duke bërë filmin e tij të parë western, e bëri Morikonen të punojë në “Për një grusht dollarë”.
“Gradualisht me kalimin e kohës, ai si regjisor dhe unë si kompozitor, u përmirësuam dhe arritëm më të mirën, për mendimin tim, në filmin “Na ishte një herë Amerika”, – thotë Morikone./Konica.al
