Shtetet e Bashkuara po veprojnë sikur pjesa tjetër e botës është në pritje.
Fakti që politika e jashtme nuk u përmend në fraksionet e debatit të parë presidencial është një shembull i vogël i miopisë sonë.
Fatkeqësisht, rendi ndërkombëtar nuk është në autopilot.
Udhëheqësit në të gjithë botën shohin që Shtetet e Bashkuara janë “të ngopura”, të paktën përkohësisht, dhe ata po merren me interesat e tyre. Ndërkohë që macja fle, minjtë luajnë.
Amerika mungon. Një luftë e përgjakshme shpërthen midis Armenisë dhe Azerbajxhanit dhe të dy palët kërkojnë nga Rusia një zgjidhje. Milicët iraniane destabilizojnë Irakun dhe Departamenti i Shtetit përgatitet të mbyllë ambasadën tonë atje.
Struktura e aleancave të SHBA, ndoshta pasuria jonë më e madhe kombëtare, po lëkundet. Sekretari i Shtetit Mike Pompeo ka udhëtuar jashtë vendit dhe është takuar me partnerë të rëndësishëm të SHBA, si Japonia, India, Australia dhe, para tyre, Greqia dhe Italia.
Por kur bëhet fjalë për çështje të mëdha të tilla si marrëveshja bërthamore e Iranit dhe marrëveshjet e klimës së Parisit, Shtetet e Bashkuara qëndrojnë të vetme.
Bota po kërkonte një udhëheqje bujare, të sigurt kur virusi shpërtheu; në vend të kësaj, Amerika u tërhoq. Presidenti Trump u tërhoq nga Organizata Botërore e Shëndetësisë dhe anuloi bashkëpunimin për zhvillimin e një vaksine.
A është befasi që kur Shtetet e Bashkuara të vendosin egoizmin të parin, vendet e tjera të ndjekin shembullin? Kjo është veçanërisht e vërtetë në një moment kur njerëzit janë të frikësuar nga pandemia.
Në kohë kaq të vështira, lidershipi i qëndrueshëm mund të promovojë normat dhe vlerat e përbashkëta të rendit global.
Vakumi global i fuqisë ndjell fatkeqësi. Lufta midis Armenisë dhe Azerbajxhanit është përshkallëzuar gjatë 10 ditëve të luftimeve. Udhëheqësit armenë fillimisht shpresonin që diplomacia amerikane mund të prodhonte një armëpushim; tani, ata shikojnë nga Moska. Turqia ka bërë presion për dominimin rajonal përmes aleatëve në Libi, Siri, Irak dhe tani Azerbajxhan.
Përgjigja e SHBA ka qenë e vonuar dhe Turqia ka përfituar plotësisht.
Diplomacia vet-izoluese e Shteteve të Bashkuara është shfaqur edhe me Iranin. Administrata Trump la marrëveshjen bërthamore në 2018, dhe më pas muajin e kaluar kërkoi që nënshkruesit e tjerë të bashkohen për sanksionet . Kjo përpjekje dështoi. “SHBA janë të izoluara dhe të zënë ngushtë”, mburret Presidenti iranian Hassan Rouhani.
Përfituesi më i madh i mundshëm i kthesës së Shteteve të Bashkuara është Kina.
Presidenti Xi Jinping ka bërë armiq me shtypjen e tij në Hong-Kong, aventurat në Detin e Kinës Jugore, përplasjet përgjatë kufirit Indian dhe kërcënimet ndaj Tajvanit.
Presidenca e Trump ka qenë një cirk i përditshëm i vetë-promovimit dhe zemërimit kundër elitave. Edhe infektimi i tijme koronavirus u bë pjesë e spektaklit politik.
Shpesh duket se nuk ka asgjë tjetër që ndodh jashtë flluskës së Trump, por nuk është kështu. Ka një botë telashesh atje jashtë.
Nëse Amerika do të ishte një aksion, do ta blinit apo do ta shisnit? Unë do të isha një blerës, veçanërisht kur aksionet tona janë deri më tani nën vlerën e tyre reale.
Por çdo analist i arsyeshëm do të thoshte se ka shumë nevojë për një ndryshim në menaxhim dhe një ristrukturim të plotë për të rifituar pozicionin e tij konkurrues.
David Ignatius, kolumnist i The Washington Post/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
‘Hakmerret’ SHBA, sulme kibernetike ndaj Iranit
‘Lufta’ SHBA-Iran dhe dilema e Evropës
