MENU
klinika

Nga New York Times

Kina pret që Amerika të “zbutet” pas zgjedhjeve, por…

25.10.2020 - 09:11

Udhëheqësit hinez shpresojnë se Uashingtoni do të zbusë konfliktet mbi tregtinë, teknologjinë dhe sigurinë nëse Joe Biden fiton zgjedhjet presidenciale të 3 nëntorit.

Por çdo ndryshim ka të ngjarë të jetë në stil, jo në përmbajtje, pasi zhgënjimi me Pekinin rritet në të gjithë spektrin politik amerikan.

Si ligjvënësit republikanë ashtu edhe ata demokratë dhe zgjedhësit e tyre duket se nuk janë të prirë të ndjekin një qasje më të butë ndaj Kinës,pavarësisht nga rezultati i zgjedhjeve.

Marrëdhëniet SHBA-Kineze kanë rënë në nivelin e tyre më të ulët në dekada mes një sërë konfliktesh mbi pandeminë e koronavirusit, teknologjisë, tregtisë, sigurisë dhe spiunimit.

Pavarësisht nga mosmarrëveshjet në kaq shumë fronte të tjera, të dyja palët janë kritike ndaj rekordit tregtar të Pekinit dhe qëndrimit ndaj Hong Kongut, Tajvanit dhe pakicave fetare dhe etnike në Tibet dhe Xinjiang, ku Partia Komuniste në pushtet ka ndaluar muslimanët në kampe politike të riedukimit politik.

Biden “do të egërsohej” nëse do të përpiqej të minimizonte ankesat kundër Pekinit, tha Derek Scissors i Institutit Amerikan të Ndërmarrjeve, një institucion studimor në Uashington.

Udhëheqësit kinezë kanë qenë më të qetë në lidhje me këto zgjedhje sesa gjatë garës presidenciale të vitit 2016, kur favorizuan Trumpin më shumë se ish-Sekretaren e Shtetit Hillary Clinton. Ata e përbuznin Klintonin për politikën e jashtme të atëhershme të Presidentit Barak Obama, e cila përfshinte presionin e Pekinit mbi të drejtat e njeriut.

Por një presidencë e Biden mund të rivendosë një marrëdhënie më të parashikueshme pas tronditjeve të luftës tarifore të Trump dhe shtrirjes në Indi, parë si një rival strategjik, dhe vendet e Azisë Juglindore, me të cilat Pekini ka një seri mosmarrëveshjesh territoriale, thonë analistët kinezë.

Të paktën, politika e Biden “nuk do të jetë aq emocionuese dhe qesharake sa Trump”, tha Yu Wanli, një profesor i marrëdhënieve ndërkombëtare në Universitetin e Gjuhës dhe Kulturës të Pekinit.

“Demokratët duken më pak luftarakë, kështu që ata mund të bëjnë më shumë kujdes për të parandaluar madje konflikte të kufizuara ushtarake dhe t’i kushtojnë më shumë vëmendje komunikimit të menaxhimit të krizës me Kinën”, tha Shi Yinhong i Universitetit Renmin në Pekin, një nga studiuesit e marrëdhënieve ndërkombëtare të vendit.

Biden, kryeson në sondazhet por Trump mund të fitojë nëse tërheq votues në shtetet kryesore përfshirë Florida.

Zyrtarët e inteligjencës amerikane besojnë se udhëheqësit kinezë nuk duan që Trump të rizgjedhet, sipas një deklarate nga William Evanina, zyrtari më i lartë i kundërzbulimit. Ai nuk e akuzoi drejtpërdrejt Kinën për përpjekjen për të ndërhyrë në zgjedhje ose për të mbështetur Biden.

Kompanitë amerikane dhe partnerët tregtarë kanë kritikuar luftën tarifore të Trump, e cila nxiti hakmarrjen kineze që dëmtoi fermerët amerikanë dhe punëtorët e fabrikave.Pekini u përpoq të rekrutonte Francën, Gjermaninë, Korenë e Jugut dhe qeveri të tjera si aleatë kundër Uashingtonit, por të gjithë refuzuan.

Rritjet e tarifave për mallrat kineze “ndoshta do të hiqeshin gradualisht nën Biden”, tha Michael Hirson i Eurasia Group, një firmë kërkimore, në një raport.

Në debatet e tyre, kandidatët presidencialë dhe nënkryetarë kanë akuzuar njëri-tjetrin se nuk janë aq të fortë sa Kina.

Biden do të përpiqej të rifillonte bashkëpunimin me Pekinin për ndryshimin e klimës, Korenë e Veriut, Iranin dhe koronavirusin, shkroi Hirson.

Ankthi për ambiciet ushtarake dhe strategjike të Pekinit është i përhapur në mesin e aleatëve amerikanë dhe në Uashington.

Zyrtarët ushtarakë amerikanë thonë se Pekini është një kërcënim gjithnjë e më serioz. Kjo ndjenjë nuk ka gjasa të ndryshojë nën një administratë të re.

Disa në publikun kinez ende e favorizojnë Trumpin sepse besojnë se ai po lehtëson ngritjen e Kinës në udhëheqjen globale duke “udhëhequr Shtetet e Bashkuara në rrugën e gabuar”, tha Yu i Universitetit të Gjuhës dhe Kulturës të Pekinit.

Mosinteresimi i Trump për të drejtat e njeriut, kritikat ndaj aleatëve të NATO-s dhe mosangazhimi nga Organizata Botërore e Tregtisë dhe Organizata Botërore e Shëndetësisë shihen si një dorëzim i udhëheqjes amerikane. Ndërkohë, trajtimi i Trump i pandemisë së koronavirusit dhe nxitja e tij e tensioneve amerikane mbi klasën dhe garën ishin “thjesht dhurata” për qeverinë e Xi.

Udhëheqësit kinezë mund ta shohin Biden si më të zhdërvjellët edhe nëse çështjet nuk ndryshojnë, tha June Teufel Dreyer, një specialist i politikës kineze në Universitetin e Miami.

“Ata do të preferonin djallin që nuk e njohinmë shumë sesa djallin që njohin”, tha Dreyer.

Përkthyer dhe përshtatur nga The New York Times/ konica.al

VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN


Zgjedhjet presidenciale në Amerikë

Joe Biden, tani ‘luftë të hapur’ me Trumpin

VOA: Përplasjet mes Tumb dhe Biden

Biden: Kina do ketë në dorë SHBA, nëse…