Irani po dërgon flotën e tij më të madhe të cisternave në Venezuelë në kundërshtim me sanksionet e SHBA për të ndihmuar kombin e izoluar të përballojë një mungesë dëmtuese karburanti, sipas njerëzve me njohuri të çështjes.
Disa nga flotiljet e rreth 10 anijeve iraniane do të ndihmojnë gjithashtu në eksportin e naftës bruto të Venezuelës pas shkarkimit të karburantit, duke kërkuar të mos përmenden me emër sepse transaksioni nuk është publik.
Regjimi i Nicolas Maduro po zgjeron mbështetjen e tij në Iran si një aleat i mundësisë së fundit pasi edhe Rusia dhe Kina kanë shmangur sfidimin e ndalimit të SHBA për tregtinë me Venezuelën.
Kriza e karburantit në vend ndjek dekada të keqmenaxhimit, korrupsionit dhe nën-investimeve në pronësi të shtetit Petroleos de Venezuela që nga koha e Mentorit dhe paraardhësit të ndjerë të Maduro, Hugo Chavez.
Vendi që dikur ishte një nga furnizuesit kryesorë të naftës bruto në SHBA dhe mburrej me një nga çmimet më të ulëta të benzinës në botë, tani mezi mund të prodhojë karburant.
Dërgesat e fundit iraniane të karburantit të dërguara në fillim të tetorit në tre anije po mbarojnë, duke kërcënuar mungesa më të mëdha në mbarë vendin me radhë për orë të tëra në stacionet e karburantit.
Flota aktuale nën lundrim është rreth dyfishi i madhësisë së asaj që tronditi për herë të parë vëzhguesit ndërkombëtarë në maj, duke kaluar një det të Karaibeve të patrulluar nga Flota Amerikane, për t’u përshëndetur nga vetë Maduro pas mbërritjes.
“Ne po shikojmë se çfarë po bën Irani dhe duke u siguruar që transportuesit e tjerë, siguruesit, pronarët e anijeve, kapitenët e anijeve të kuptojnë se duhet të qëndrojnë larg nga ajo tregti,” tha Elliott Abrams, përfaqësuesi special i SHBA për Iranin dhe Venezuelën, në shtator.
Disa anije që transportuan karburant në Venezuelë në fillim të këtij viti, duke përfshirë Fortune dhe Horse, çaktivizuan sinjalin e tyre satelitor të paktën dhjetë ditë më parë, sipas të dhënave të përcjelljes së cisternës Bloomberg.
Çaktivizimi i transponderëve është një metodë e përdorur zakonisht nga anijet që shpresojnë të shmangin zbulimin. Në raste të tjera të ndihmës iraniane për Venezuelën, emrat e anijeve u pikturuan dhe u ndryshuan për të errësuar regjistrimin e anijes.
Ministria e naftës në Teheran nuk pranoi të komentonte mbi këtë çështje. Mesazhet dërguar disa zyrtarëve në PDVSA, siç njihet kompania shtetërore e naftës e Venezuelës, nuk u përgjigjën menjëherë.
Pa para!
Përveç importit të karburantit, Venezuela gjithashtu duhet të eksportojë mjaftueshëm naftë bruto për të liruar hapësirën e magazinimit dhe për të parandaluar ndalesat në terren, një detyrë e bërë më e vështirë nga sanksionet kundër regjimit të Maduro.
Prodhimi në rrjetin e gjashtë rafinerive të Venezuelës ka shkuar në rënie të qëndrueshme, me derdhjet dhe aksidentet duke u bërë rutinë. Qeveria e Maduro ka rritur presionin mbi infrastrukturën e mirëmbajtur keq për të siguruar prodhimin për konsumin lokal.
Sanksionet e kanë bërë të vështirë importimin e pjesëve ose punësimin e kontraktorëve dhe regjimi Maduro po përfundon pa para.
Si pasojë, të dy kombet po diskutojnë gjithashtu mënyra që Irani të ndihmojë Venezuelën të rishikojë rafinerinë e saj Cardon, fabrika e fundit e karburantit atje që funksionon pak a shumë rregullisht, thanë njerëzit me njohuri të situatës.
Në vitin 2018, kompanitë kineze të naftës gjithashtu shikuan që të ndihmonin Venezuelën për të rregulluar rafineritë e saj, por humbën interesin pas një rishikimi të instalimeve, thanë njerëzit e njohur me ato plane.
Është e paqartë nëse iranianët do të ishin në gjendje të arrinin atë që nuk e bënë kinezët. Rafineritë e Venezuelës u ndërtuan dhe operuan për dekada nga majorët e naftës të SHBA dhe Evropës deri në shtetëzimin në vitet 1970.
Edhe atëherë, PDVSA u mbështet në teknologjinë dhe pjesët e SHBA për mirëmbajtjen dhe zgjerimet. Kjo do të thotë që iranianët do të duhet të bëjnë pjesë të caktuara nga e para për të kryer riparimet kryesore.
Disa rregullime të bëra në qershor dhe korrik nuk kanë qenë të suksesshme dhe katër kontraktorë lokalë janë ende duke kryer riparime, tha një nga njerëzit.
Maduro është nën presion të rinovuar ndërkombëtar pasi opozita vendosi të bojkotojë zgjedhjet e Asamblesë Kombëtare të 6 Dhjetorit që konsiderohen gjerësisht të mbikëqyrura nga besnikët e Maduro. Maduro po shpreson për një pjesëmarrje të madhe për të pretenduar se ai ka mbështetjen e publikut.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga Al Jazeera