Shefi i mbikëqyrjes së KB vëren se shenjat e vazhdueshme të veprimtarisë bërthamore në Korenë e Veriut janë ‘thellësisht të turpshme’.
Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë Atomike ka thënë se programi bërthamor i Koresë së Veriut po vazhdon megjithë sanksionet e Kombeve të Bashkuara dhe mbetet “një shkak për shqetësim serioz” me negociatat për denuklearizimin e bllokuar për më shumë se dy vjet.
“Vazhdimi i programit bërthamor të DPRK është një shkelje e qartë e rezolutave përkatëse të Këshillit të Sigurimit të KB dhe është thellësisht për të ardhur keq”, tha Rafael Grossi, drejtori i përgjithshëm i IAEA në një konferencë shtypi pas një takimi me bordin e guvernatorëve të agjencisë me qendër në Vjenë. Koreja e Veriut njihet zyrtarisht si Republika Popullore Demokratike e Koresë (KPRK).
Grossi shtoi se IAEA po intensifikonte gatishmërinë e saj “për të luajtur rolin e saj thelbësor në verifikimin e programit bërthamor të Koresë së Veriut”.
Koreja e Veriut për herë të fundit kreu një provë bërthamore në 2017 dhe vitin pasues tha se kishte hedhur në erë tunelet në vendin e saj kryesor të provës bërthamore në Punggye-ri, duke pretenduar se kjo ishte prova e angazhimit të saj për t’i dhënë fund testimit bërthamor.
Por që nga ai moratorium i vetëshpallur, Kim Jong Un, i cili shënon 10 vjet si udhëheqës në dhjetor, ka bërë thirrje për prodhimin e vazhdueshëm të armëve bërthamore, nisi një seri raketash më të vogla dhe në janar, premtoi të vinte “aftësitë e mbrojtjes së shtetit në një nivel shumë më të lartë ”ndërsa zbuloi atë që dukej të ishte një raketë e re balistike e lëshuar nëndetëse.
Inspektorët e IAEA nuk lejohen të hyjnë në Korenë e Veriut, por ata kanë monitoruar aktivitetin në vend përmes satelitëve dhe informacioneve të tjera në dispozicion.
Grossi tha se kishte prova të vazhdimit të ndërtimit të armatimeve bërthamore dhe se një strukturë uji ftohës në një reaktor eksperimental të ujit të lehtë ishte testuar në fund të vitit të kaluar, njoftoi agjencia e lajmeve Yonhap e Koresë së Jugut.
Kishte gjithashtu shenja që Koreja e Veriut kishte qenë duke operuar një fabrikë termike në kompleksin Yongbyon që mund të përdoret për të siguruar ngrohje në një objekt të ripërpunimit të shufrës së karburantit bërthamor, tha Yonhap.
Yongbyon ka reaktorë bërthamorë, impiante të përpunimit të karburantit dhe pajisje për pasurimin e uraniumit që janë lidhur me programin e armëve bërthamore të vendit.
Bisedimet mbi denuklearizimin kanë ngecur me Veriun duke kërkuar fund të sanksioneve dhe SH.B.A. këmbëngul që Pyongyang të heqë dorë nga armët e saj bërthamore.
Monitoruesit e pavarur të sanksioneve thanë muajin e kaluar se Koreja e Veriut kishte mbajtur dhe zhvilluar programet e saj raketore bërthamore dhe balistike gjatë vitit 2020, duke ndihmuar në financimin e aktiviteteve të saj me rreth 300 milion dollarë të vjedhura përmes hakerëve kibernetikë.
Një raport i Kombeve të Bashkuara tha se Pyongyang “prodhoi materiale të copëtueshme, mirëmbajtje të objekteve bërthamore dhe përmirësoi infrastrukturën e saj të raketave balistike” ndërsa vazhdonte të kërkonte materiale dhe teknologji për ato programe nga jashtë. Sanksionet janë në fuqi që nga viti 2006.
Kujtojmë se në tetor të vitit që lamë pas, Koreja e Veriut ka zbuluar një raketë të re balistike në një paradë ndërsa të gjithë u befasuan nga madhësia “kolosale” e saj madje ajo ka befasuar edhe analistët e kalitur të arsenalit të këtij vendi.
Ekspertja e mbrojtjes, Melissa Hanham shpjegon se çfarë është raketa dhe pse është një kërcënim për SH.B.A. dhe botën.
Për të festuar, 75-vjetorin e Partisë së Punëtorëve në pushtet të Koresë së Veriut, vendi zhvilloi një paradë ushtarake të përmasave të jashtëzakonshme pas mesnatës.
Eventi i organizuar edhe me koreografi, paraqiti gjithë madhështinë që bota priste nga kjo shfaqje masive e Koresë së Veriut. Shumë herë Koresë së Veriut dhe liderit të saj Kom Jong Un i është kërkuar të heqë dorë nga programet për ndërtimin e armatimeve bërthamore që po rrënon thellësisht edhe ekonominë e vendit.
Duket se Kim nuk ka aspak ndërmend të tërhiqet nga ajo të cilën e konsideron forcën dhe mbrojtjen e Koresë ndaj SHBA-së dhe botës.
Përkthyer dhe përshtatur nga Al Jazeera/ F.H, konica.al