A mundet që një test i ri gjaku, i krijuar për të zbuluar deri në 50 lloje të ndryshme të kancerit, të bëhet një pikë kyce e testeve diagnostike?
Po, thonë studiuesit, të cilët raportojnë se metoda duket e saktë dhe e besueshme në identifikimin dhe gjetjen e kancerit, duke përfshirë disa lloje për të cilat tani nuk ka metoda efektive të shqyrtimit.
“Testi vendos bazën për një paradigmë të re të shqyrtimit të individëve për kancer të shumëfishtë me një provë të vetme gjaku, në krahasim me situatën aktuale ku kontrollojmë kanceret individuale,” tha udhëheqësi i studimit Dr. Eric Klein, kryetari i Instituti Urologjik Glickman dhe i Veshkave në Klinikën Cleveland.
Testi i ri i gjakut kërkon praninë e të ashtuquajturës ADN pa qeliza (cfDNA), një shenjë treguese e tumoreve kancerogjene.
Raundi i fundit i testimit përfshiu afërsisht 2,800 pjesëmarrës të diagnostikuar tashmë me kancer dhe 1,250 të cilët ishin të shëndetshëm. Rezultatet ishin dramatike, tha Klein.
“Në të gjitha fazat e kancerit, testi identifikoi saktë kur kanceri ishte i pranishëm në 51.5% të rasteve,” tha ai.
Shkalla e rremë pozitive – që do të thotë frekuencën me të cilën një test identifikoi gabimisht sëmundjen kur nuk kishte asnjë – ishte vetëm 0.5%, shtoi Klein.
Duke u nisur nga faza – me fazën 1 që është sëmundje e hershme dhe faza 4 është kancer shumë i përparuar – testi i gjakut dha rezultate shumë më të mira për sëmundjen e fazës së mëvonshme.
Për shembull, në të gjithë kanceret, tha Klein, testi i gjakut kishte një “normë ndjeshmërie” prej 90.1% me sëmundjen e fazës 4. Kjo shifër rezultoi në 77% për kancerin në fazën 3; 40.4% për fazën 2, dhe 16.8% për fazën 1.
Akoma, Klein vuri në dukje vlerën e testit si një mjet për zbulimin e kancereve që u shmangen të gjitha mjeteve diagnostikuese që gjenden tani. Midis atyre janë kanceret e ezofagut, mëlçisë dhe pankreasit.
Në të gjitha fazat e sëmundjes, testi i ri në të vërtetë kishte një normë ndjeshmërie shumë më të lartë me kanceret e pakapshme sesa me ato për të cilat tashmë ekzistojnë mjete efektive të shqyrtimit.
Për shembull, testi kishte një normë ndjeshmërie prej 33.7% në diagnostikimin e kancerit të gjirit, zorrëve, qafës së mitrës ose prostatës në të gjitha fazat, të gjitha këto mund të shqyrtohen me mjete të tjera. Por kjo shifër u rrit në 65.6% me kancer të vështirë të ezofagut, mëlçisë dhe pankreasit.
Në fund të fundit, ekipi i Klein arriti në përfundimin se testi është sa i saktë dhe aq i dobishëm sa të vendoset si një mjet depistimi për individët që janë në rrezik të lartë për kancer – duke përfshirë ata të moshës 50 vjeç e lart – pavarësisht nëse lindin simptoma.
GRAIL, Inc. – prodhuesi i provës me bazë në Menlo Park, Calif, i cili financoi studimin – e ka vënë në dispozicion testin e gjakut në bazë të recetave. Qëllimi i menjëhershëm është shtimi, në vend se zëvendësimi, i testeve të disponueshme.
Tani për tani, ka për qëllim të plotësojë testet standarde të shqyrtimit, të tilla si kolonoskopia, mamografia dhe testi antigjen specifik i prostatës, tha Klein.
Pas shqyrtimit të rezultateve të studimit, Dr. Julie Graloë, zyrtare kryesore mjekësore e Shoqatës Amerikane të Onkologjisë Klinike, i karakterizoi gjetjet si “emocionuese” por paralajmëroi që testi “nuk është ende gati tu vënë në dispozicion nga të gjithë”.
“Ndjeshmëria e testit për kancerin në fazën më të hershme – si faza 1 – është e ulët,” tha ajo dhe këtu mund të ulen më së miri nivelet e vdekjes.
“Të jesh në gjendje të zbulosh një kancer që është tashmë i dukshëm ,nuk është ajo që duam ose kemi nevojë,” tha Graloë. “Ne kemi nevojë për një test që do të zbulojë kancerin para se të jetë i qartë, ose në rastin e atyre kancereve për të cilat kemi depistuar, para se mamografia ta shohë atë, për shembull.”
Në të njëjtën kohë, Graloë tha se qasja e re e shqyrtimit është unike, duke pasur parasysh “se ajo mund të testojë për dhjetëra kancere me një marrje gjaku dhe po përdor ADN-në e kancerit në qarkullim për të zbuluar praninë e kancerit”.
Ajo tha se qasja po përpiqet të korrigjojë një problem shumë real.
“Ne nuk kemi një shqyrtim të mirë për disa nga llojet më vdekjeprurëse të kancerit,” tha Graloë, duke shtuar se testi i gjakut premton se përparimi mund të bëhet në zbulimin e atyre kancereve më herët dhe më lehtë.
Gjetjet u botuan më 25 qershor në Annals of Oncology.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
A janë të rrezikshëm holluesit e gjakut?
Fëmija juaj mund të lindi me sëmundje të rrezikshme nëse…
Çfarë u bënë COVID-19 mushkërive tuaja?
