Shija e dëmtuar do të thotë që ndjenja e shijes nuk funksionon siç duhet. Shija e dëmtuar mund t’i referohet mungesës së shijes. Mund t’i referohet gjithashtu një ndjesie të ndryshuar, siç është shija metalike në gojë.
Shumica e njerëzve përjetojnë shije të dëmtuar vetëm përkohësisht, dhe humbasin vetëm një pjesë të aftësisë së tyre për të shijuar. Është shumë e rrallë të humbasësh plotësisht ndjenjën e shijes.
Shkaqet e shijes së dëmtuar variojnë nga ftohja e zakonshme deri te gjendjet më serioze mjekësore që përfshijnë sistemin nervor qendror. Shija e dëmtuar mund të jetë gjithashtu një shenjë e plakjes normale. Është vlerësuar se rreth 75 për qind e njerëzve mbi moshën 80 vjeç kanë shije të dëmtuar.
Lidhja midis shijes dhe aromës
Shqisat e shijes dhe nuhatjes janë të lidhura ngushtë. Shijet në ushqim mund të shijohen për shkak të një kombinimi të aftësisë për të nuhatur dhe shijuar.
Në disa raste, sythat e shijes mund të funksionojnë mirë, por problemi është ndjenja e nuhatjes. Mjeku mund t’ju dërgojë te një specialist i veshit, hundës dhe fytit, i quajtur otolaringolog, për të përcaktuar nëse keni një çrregullim të nuhatjes.
Çfarë shkakton shije të dëmtuar?
Ekzistojnë një larmi shkaqesh për prishjen e shijes. Shumë nga shkaqet përfshijnë sistemin e frymëmarrjes.
Edhe nëse nuk keni një çrregullim të diagnostikuar të nuhatjes, ndërprerja e përkohshme e nuhatjes që përjetoni gjatë një ftohjeje ose sëmundjeje të tjera të frymëmarrjes mund të dëmtojë ndjenjën e shijimit. Shumë kushte të zakonshme mund të ndikojnë në aftësinë tuaj për të shijuar, të tilla si:
- ftohja e zakonshme
- gripi
- infeksionet e sinusit
- infeksionet e fytit, të tilla si streptokoku dhe faringjit
- infeksionet e gjëndrave të pështymës
Shkaqe të tjera të shijes së dëmtuar përfshijnë:
- pirja e duhanit
- inflamacion i mishit të dhëmbëve, të tilla si gingiviti ose sëmundja periodontale
- medikamente, duke përfshirë litiumin, medikamentet për tiroide dhe trajtimet e kancerit
- Sindroma Sjogren, një sëmundje autoimune që shkakton tharje të gojës dhe sy të thatë
- lëndimet e kokës ose veshit
- mangësitë ushqyese, veçanërisht vitamina B-12 dhe zinku
- Çrregullimet e sistemit nervor mund të shkaktojnë gjithashtu një ndjenjë të ndryshuar të shijes. Çrregullimet e sistemit nervor ndikojnë në mënyrën se si nervat dërgojnë mesazhe në pjesën tjetër të trupit. Organet që kontrollojnë shijen mund të preken gjithashtu nga dëmtimi i sistemit nervor.
- Njerëzit e diagnostikuar me çrregullime të caktuara, duke përfshirë sklerozën e shumëfishtë dhe paralizën e Bell-it, ndonjëherë mund të përjetojnë shije të dëmtuar.
Trajtimi i shijes së dëmtuar
- Trajtimi i gjendjes themelore që shkakton ndjenjën e dëmtuar të shijes mund të ndihmojë në rivendosjen e shijes. Sinusiti bakterial, gjëndrat e pështymës dhe infeksionet e fytit mund të trajtohen me antibiotikë.
- Simptomat e ftohjes, gripit dhe rinitit alergjik që ndikojnë në shije mund të lehtësohen me dekongestantë ose antihistaminikë. Pasi të ndiheni më mirë, ndjenja e shijes ka shumë të ngjarë të kthehet shpejt.
- Mjeku mund të përshkruajë medikamente për të minimizuar efektet e një çrregullimi të sistemit nervor ose një sëmundje autoimune që shkakton shije të dëmtuar.
- Ekzistojnë gjithashtu dëshmi se mungesa e zinkut mund të shkaktojë dëmtim të shijes.
- Shumë shpesh, ndryshimet në stilin e jetës janë gjithçka që ju nevojitet për të përmirësuar ndjenjën e shijes. Nëse jeni duhanpirës, lënia e duhanit mund t’ju lejojë të shijoni plotësisht ushqimin.
- Ish-duhanpirësit fillojnë të rifitojnë ndjenjën e shijes që dy ditë pasi e kanë hequr këtë zakon.
- Higjiena e duhur dentare gjithashtu mund të ndryshojë ndjenjën e dëmtuar të shijes. Gingiviti është fillimi i sëmundjes së mishrave të dhëmbëve, e cila ndodh kur pllakat mbeten në vijën e mishrave të dhëmbëve.
- Nëpërmjet larjes dhe përdorimit të fillit dentar, ju mund të eliminoni pllakën bakteriale nga goja, të mbroni dhëmbët nga sëmundjet dhe prishja dhe të ndihmoni të rifitoni ndjenjën e plotë të shijes.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Humbja e të shijuarit dhe të nuhaturit mund të jenë tregues të infeksionit
Ju bien flokët, ju ënjtet gjuha dhe humbni shijen?
