Verdhëza e të porsalindurit është një zverdhje e lëkurës dhe syve të foshnjës. Verdhëza e të porsalindurve është shumë e zakonshme dhe mund të ndodhë kur foshnjat kanë një nivel të lartë të bilirubinës, një pigment i verdhë i prodhuar gjatë prishjes normale të qelizave të kuqe të gjakut.
Tek foshnjat më të rritura dhe të rriturit, mëlçia përpunon bilirubinën, e cila më pas e kalon atë përmes traktit të zorrëve. Megjithatë, mëlçia ende në zhvillim e një të porsalinduri mund të mos jetë mjaft e pjekur për të hequr bilirubinën.
Lajmi i mirë është se në shumicën e rasteve, verdhëza e të porsalindurit largohet vetvetiu ndërsa mëlçia e foshnjës zhvillohet dhe ndërsa fëmija fillon të ushqehet, gjë që ndihmon bilirubinën të kalojë nëpër trup.
Në shumicën e rasteve, verdhëza do të zhduket brenda 2 deri në 3 javësh. Verdhëza që zgjat më shumë se 3 javë mund të jetë një simptomë e një gjendjeje themelore.
Për më tepër, nivelet e larta të bilirubinës mund ta vënë një fëmijë në rrezik për shurdhim, paralizë cerebrale ose forma të tjera të dëmtimit të trurit.
Prandaj duhet që të gjitha foshnjat e porsalindura të ekzaminohen për verdhëz përpara daljes nga spitali dhe përsëri kur foshnja të jetë midis 3 dhe 5 ditësh.
Çfarë e shkakton verdhëzën tek të porsalindurit?
Foshnjat në rrezik më të lartë për të zhvilluar verdhëzën e të porsalindurit janë:
- foshnjat e parakohshme (foshnjat e lindura para javës së 37-të të shtatzënisë)
- foshnjat që nuk marrin mjaftueshëm qumësht gjiri ose formulë
- foshnjat, grupi i gjakut i të cilëve nuk është në përputhje me grupin e gjakut të nënës
Një foshnjë grupi i gjakut i të cilit nuk është në përputhje me atë të nënës së tyre mund të zhvillojë një grumbullim të antitrupave që mund të shkatërrojnë qelizat e kuqe të gjakut dhe të shkaktojnë një rritje të papritur të niveleve të bilirubinës.
Shkaqe të tjera të verdhëzës së të porsalindurit përfshijnë:
- mavijosje në lindje ose gjakderdhje të tjera të brendshme
- probleme me mëlçinë
- një infeksion
- një mungesë enzime
- një anomali në qelizat e kuqe të gjakut të foshnjës
Cilat janë simptomat?
Shenja e parë e verdhëzës është zverdhja e lëkurës dhe syve të foshnjës. Zverdhja mund të fillojë brenda 2 deri në 4 ditë pas lindjes dhe mund të fillojë në fytyrë përpara se të përhapet në të gjithë trupin.
Nivelet e bilirubinës zakonisht arrijnë kulmin midis 3 deri në 7 ditë pas lindjes.
Nëse kur shtypni me gisht lehtë në lëkurën e foshnjës bën që ajo zonë e lëkurës të zverdhet, ka të ngjarë të jetë një shenjë e verdhëzës.
Si trajtohet verdhëza e të porsalindurit?
Verdhëza e lehtë zakonisht zgjidhet vetë pasi mëlçia e foshnjës fillon të piqet. Ushqyerja e shpeshtë (nga 8 deri në 12 herë në ditë) do t’i ndihmojë foshnjat të kalojnë bilirubinën nëpër trup.
Verdhëza më e rëndë mund të kërkojë trajtime të tjera. Fototerapia është një metodë e zakonshme dhe shumë efektive e trajtimit që përdor dritën për të zbërthyer bilirubinën në trupin e foshnjës.
Në fototerapi, fëmija do të vendoset në një shtrat të posaçëm nën një dritë të spektrit blu, ndërsa mban vetëm një pelenë dhe syze të veçanta mbrojtëse. Një batanije me fibra optike mund të vendoset gjithashtu poshtë fëmijës për ta mbrojtur.
Në raste shumë të rënda, mund të jetë i nevojshëm një transfuzion shkëmbimi në të cilin një foshnjë merr sasi të vogla gjaku nga një dhurues ose një bankë gjaku.
Kjo zëvendëson gjakun e dëmtuar të foshnjës me qeliza të kuqe të shëndetshme të gjakut. Kjo gjithashtu rrit numrin e qelizave të kuqe të gjakut të foshnjës dhe redukton nivelet e bilirubinës.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
