Ndërsa ka shumë ngjashmëri midis Luftës së Ftohtë të vjetër me Bashkimin Sovjetik dhe luftës së re të ftohtë me Kinën, ka të paktën një ndryshim të madh: Shtetet e Bashkuara nuk kanë pasur kurrë një marrëdhënie të rëndësishme ekonomike me BRSS.
Kina, përkundrazi, ishte i treti treg më i madh për eksportet dhe burimi i saj më i madh i importeve në vitin 2020. Një fabrikë e vetme në Kinë prodhon afërsisht gjysmën e iPhone-ve në botë d.
Prandaj, Uashingtoni duhet të mendohet dy herë: Ne duhet të sigurojmë që teknologjia jonë të mos fuqizojë ushtrinë kineze dhe që ne të kemi zinxhirë të sigurt furnizimi për pjesë jetike si gjysmëpërçuesit.
Por ne nuk mund të ndërtojmë thjesht një mur metaforik midis dy ekonomive tona. Edhe në një kohë të rritjes së tensioneve SHBA-Kinë, tregtia duhet të vazhdojë.
Të gjesh ekuilibrin e duhur midis konfrontimit dhe bashkëpunimit në trajtimin me Kinën është shumë më e vështirë sesa ndjekja e një politike kontrolli me Bashkimin Sovjetik.
Administrata Biden po përpiqet të gjejë qasjen e duhur. Ka bërë dy gjëra të mëdha si duhet – dhe një gjë kryesore e gabuar.
Lëvizja më e zgjuar që Kongresi ka bërë për të konkurruar me Kinën ishte miratimi në gusht i Aktit të patate të skuqura dhe shkencës, i cili do të angazhojë 280 miliardë dollarë gjatë 10 viteve të ardhshme për të rritur konkurrencën teknologjike të SHBA. Një nga qëllimet e legjislacionit është të nxisë prodhimin vendas të gjysmëpërçuesve; Shtetet e Bashkuara prodhojnë vetëm 12 për qind të mikroçipëve në botë krahasuar me 37 për qind në vitet 1990.
Kjo duhet të ndihmojë Shtetet e Bashkuara të përballojnë një krizë të mundshme mbi Tajvanin, prodhuesin më të madh në botë të gjysmëpërçuesve.
Ka ende rreziqe të përfshira në çdo politikë industriale – për shembull, po nëse qeveria mbështet kompanitë ose teknologjitë e gabuara? Por në këtë rast, Shtetet e Bashkuara nuk kanë zgjidhje tjetër për të garantuar sigurinë e tyre ekonomike.
Rregulloret e eksportit të nxjerra nga administrata Biden në tetor, të cilat ndalojnë eksportet e teknologjisë më të fundit të prodhimit të çipave amerikanë në Kinë, përfaqësojnë diçka të rëndësishme. Shtysa për këtë lëvizje është shqetësimi për teknologjinë e nivelit të lartë të SHBA-së që përfundon në sistemet e armëve kineze, megjithatë ajo zbatohet në të gjithë bordin, sepse nuk ka asnjë mënyrë për të parandaluar përdorimin e teknologjisë civile për qëllime ushtarake.
Ministri i Jashtëm i Singaporit e përshkroi këtë urdhër ekzekutiv si “të gjitha përveç një shpallje të një lufte teknologjike” dhe deri më tani është një luftë e njëanshme.
Administrata kishte shpresuar të shpallte një aleancë ndërkombëtare për të kufizuar aksesin e Kinës në çipat më të avancuar, por lojtarët kryesorë në industri, duke përfshirë Holandën dhe Japoninë, kanë rezerva serioze për qasjen e SHBA.
Sanksionet e SHBA-së mund të dështojnë nëse ato çojnë në tensione jo vetëm me Kinën, por edhe me aleatët e Amerikës.
Kina mund të zhvillojë aftësinë e saj të avancuar të prodhimit të mikroçipëve shumë më shpejt nëse merr ndihmë nga firmat e huaja. Për t’i bërë aleatët të mbështesin kufizimet e SHBA-së, Presidenti Biden duhet të bëjë më shumë për t’i bindur ata se ai synon vetëm të kufizojë kërcënimin ushtarak të Kinës – jo rritjen e saj ekonomike.
Në vitin 2018, Presidenti Donald Trump vendosi tarifa deri në 25 për qind për afërsisht dy të tretat e importeve të SHBA nga Kina, që arrijnë në 335 miliardë dollarë. Ato tarifa kanë dështuar në çdo mënyrë që mund të imagjinohet. Ata rritën çmimet (dhe rrjedhimisht inflacionin) për konsumatorët amerikanë, ulën eksportet bujqësore, nuk arritën të rrisin punësimin në prodhim në SHBA dhe patën pak ndikim në deficitin tregtar të SHBA-së me Kinën.
Një studim vlerëson se ato kushtojnë 245,000 vende pune në SHBA.
Megjithatë, Biden refuzon të revokojë tarifat e Trump, me sa duket sepse ai dëshiron të duket se mbron “klasën e mesme” dhe nuk dëshiron të shihet si i butë ndaj Kinës.
Përqafimi i proteksionizmit nga Biden e ka penguar gjithashtu atë të ribashkohet me Partneritetin Trans-Paqësor, një marrëveshje e rëndësishme tregtare midis 12 vendeve të Azisë-Paqësorit të negociuar nga administrata Obama-Biden që Trump braktisi.
Në vend të kësaj, Biden ka nisur një goditje joefektive të quajtur Korniza Ekonomike Indo-Paqësore që është e dënuar të dështojë sepse nuk ofron ndonjë akses të zgjeruar në tregun e SHBA.
Ndërkohë, Biden sapo nënshkroi një projekt-ligj proteksionist që largon vetë aleatët që ne kemi nevojë. Akti i Reduktimit të Inflacionit siguron një kredi tatimore prej 7500 dollarësh për të blerë automjete elektrike të montuara në Amerikën e Veriut.
Prodhuesit e makinave koreano-jugore, japoneze dhe gjermane janë të zemëruar se si rezultat do të humbasin shitjet.
Shtetet e Bashkuara nuk kanë kundërvënie reale ndaj Partneritetit Ekonomik Gjithëpërfshirës Rajonal që Kina përfundoi në vitin 2020 me 14 vende të tjera, duke përfshirë të gjithë SHBA-në e ngushtë.
Shtetet e Bashkuara nuk kanë kundërvënie reale ndaj Partneritetit Ekonomik Gjithëpërfshirës Rajonal që Kina përfundoi në vitin 2020 me 14 vende të tjera, duke përfshirë aleatët e ngushtë të SHBA-së, Korenë e Jugut, Japoninë dhe Australinë.
Në betejën për zgjerimin e tregtisë, ne jemi të angazhuar në çarmatimin e njëanshëm. Në fakt, ka një ndryshim të vogël midis Trump dhe Biden për këto çështje.
Një konsensus dypartiak është zhvilluar në Uashington se tregtia e lirë, veçanërisht me Kinën, i kushton vende pune SHBA-së. Por ky konsensus mbështetet në një themel të lëkundur empirik.
Siç përmblidhet në Harvard Business Review, literatura ekonomike tregon “se disa rajone të SHBA-së humbën vendet e punës në prodhim si rezultat i tregtisë me Kinën në fillim të viteve 2000, por kjo prirje ka marrë fund”.
Për më tepër, edhe në fillim të viteve 2000, ka prova që tregtia me Kinën rriti punësimin total në SHBA duke krijuar vende të reja pune në sektorin e shërbimeve.
Biden ka të drejtë të mbështesë zhvillimin e teknologjisë amerikane dhe të kufizojë eksportet e fundit të çipave në Kinë, por ai po bën një gabim të madh duke i kthyer shpinën tregtisë së lirë.
Nëse Kina po kërkon të zgjerojë tregtinë e saj ndërkombëtare; ne duhet të bëjmë të njëjtën gjë. Nëse do të ‘ngecim’ në konkurrencën ekonomike me Kinën, duhet të luajmë edhe në sulm, por edhe në mbrojtje.
Burimi: The Washington Post
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Amerika e Para”, në stilin e Biden
A do SHBA një ‘shkrirje’ me Kinën? Po dhe jo…
