Kromozomi Y, i cili përcakton seksin e njeriut dhe foshnjave të tjera të gjitarëve, gradualisht po reduktohet. Shkencëtarët thonë se ky kromozom mund të zhduket për disa milionë vjet dhe si rrjedhojë, raca mashkullore njerëzore, e për rrjedhojë edhe njerëzimi, mund të zhduket. Përveç kësaj, shkencëtarët nënvizojnë se ne duhet të zhvillojmë një gjen të ri seksual.
Tek njerëzit, si te gjitarët e tjerë, femrat kanë dy kromozome X, ndërsa meshkujt kanë një kromozom X dhe një kromozom Y më të vogël. Kromozomi X përmban rreth 900 gjene që nuk kanë lidhje me seksin, ndërsa Y përmban rreth 55 gjene dhe një numër të madh të ADN-së jo-koduese.
Edhe pse kromozomi Y mbart më pak gjene, ai ka një veçori serioze. Kromozomi Y aktivizon gjene të tjera që përcaktojnë seksin rreth javës së 12-të të shtatzënisë, duke siguruar prodhimin e hormoneve që e bëjnë fëmijën djalë. Në vitin 1990, ky gjen kryesor u emërua SRY. Ai funksionon duke shkaktuar një rrugë gjenetike që fillon me një gjen të quajtur SOX9, i cili është kyç për përcaktimin e mashkullit në të gjithë vertebrorët, megjithëse nuk shtrihet në kromozomet seksuale.
Lajmi i mirë nga shkencëtarët është se dy lloje brejtësish kanë humbur tashmë kromozomin e tyre Y dhe kanë jetuar për të treguar përrallën.
Një punim i ri në Proceedings of the National Academy of Science tregon se si miu me gjemba ka evoluar një gjen të ri përcaktues mashkullor.
Ekipi i studiuesve zbuloi se shumica e gjeneve në Y të minjve me gjemba ishin zhvendosur në kromozome të tjera. Por ajo nuk gjeti asnjë shenjë të SR dhe as një gjen që e zëvendëson atë.
Ajo që ata zbuluan ishte një ndryshim i vogël pranë gjenit kryesor seksual SOX9, në kromozomin 3 të miut me gjemba. Një dyfishim i vogël (vetëm 17,000 çifte bazë nga më shumë se 3 miliardë) ishte i pranishëm në të gjithë meshkujt dhe asnjë te asnjë femër.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
A janë të trashëguara çrregullimet kromozomale?
