Vetoja e Turqisë, të paktën për momentin për hyrjen e Suedisë në NATO ka një efekt të parë më pak të dukshëm, por po aq të rëndësishëm: diversifikimin e proceseve të pranimit të Stokholmit dhe Helsinkit.
Finlanda dhe Suedia kanë marrë rrugën së bashku për të hyrë në Aleancën Atlantike dhe rruga e tyre duket shumë e ngjashme për arsye të ndryshme: gjeografike, politike, historike por edhe strategjike. Prandaj, gjithçka na bëri të besojmë se përfundimi i rrugës do të ishte po aq i barabartë, me një lloj marshimi të përbashkët deri në epilogun e hyrjes në bllokun euroatlantik.
Megjithatë, përplasja me Turqinë rrezikon të ndryshojë planet e NATO-s dhe të vetë qeverive skandinave, duke bërë që kjo “marrëdhënie speciale” midis Helsinkit dhe Stokholmit të tërhiqet për të lejuar Finlandën të bashkohet së pari në Aleancë.
Dhe kriza më e fundit me Ankaranë në lidhje me djegien e Kuranit në rrugë ndoshta përfaqëson imazhin më të qartë të pamundësisë për të ecur të bashkuar në këtë proces.
Ministri i Jashtëm finlandez, Pekka Haavisto, ishte i pari që u hap për këtë hyrje të mundshme të diferencuar të dy vendeve. Haavisto përsëriti se zgjidhja më e mirë është të jesh pjesë e NATO-s së bashku me Suedinë, me një proces plotësisht të njëkohshëm, por gjithashtu tha se do të jetë e nevojshme “të rivlerësohet situata dhe të shihet nëse ka ndodhur ndonjë gjë që e pengon projektin suedez nga duke ecur përpara afatgjatë”. Ministri tha se është “herët” për të marrë një vendim për këtë çështje, por është e mundur që Helsinki të fillojë të mendojë për një rrugëdalje që do ta thyejë ngërçin.
Dhe kryeministri suedez foli gjithashtu për këtë zhgënjim, duke konfirmuar këtë përshpejtim të planeve finlandeze erdhi lajmi për heqjen, nga qeveria e Sanna Marin, të bllokut të eksporteve të komponentëve për industrinë turke të luftës.
Siç raporton Adnkronos , sipas gazetave Hufvudstadsbladet dhe Helsingin Sanomat , ministri i Mbrojtjes Mikko Savola ka autorizuar tashmë shitjen e 12 mijë tonëve çelik për mjetet e blinduara të prodhuara nga Miilux finlandeze.
Dhe nuk është rastësi që ministri i Jashtëm turk Mevlut Cavusoglu gjithashtu pranoi së fundmi se “nuk ka probleme me Finlandën”.
Këto hapje reciproke midis Finlandës dhe Turqisë kombinohen gjithashtu me një marrëdhënie padiskutim më pak të vështirë midis dy vendeve në krahasim me atë midis Turqisë dhe Suedisë. Mbi të gjitha, mbështetja e dhënë nga qeveritë suedeze për çështjen kurde dhe për praninë e lëvizjeve kurde në dhe përreth Stokholmit peshon shumë: një histori që është sigurisht më e rrënjosur dhe më e gjerë se ajo e pranisë së këtij komuniteti dhe përfaqësuesve të tij në Finlandë.
Një rrugë tatëpjetë në të cilën ndërhyri edhe sekretari i përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg, i cili këtë javë foli me presidentin finlandez Sauli Niinisto për mbështetjen ushtarake ndaj Ukrainës dhe për procesin e anëtarësimit në Aleancë. Në këtë drejtim, nuk duhet nënvlerësuar oferta e Helsinkit për të dërguar disa Leopardë në Kiev pas dritës jeshile nga Gjermania.
Savola tha se kontributi mund të mos jetë shumë thelbësor: por gjithsesi është një shenjë e një sinergjie gjithnjë e më të madhe me Brukselin edhe në kundërshtim me Rusinë.
Në një takim me gazetarët, zyrtari i lartë turk hodhi pataten e nxehtë në duart e Suedisë, duke shpjeguar se drita jeshile e Turqisë për anëtarësimin e Stokholmit në NATO varet nga sa shpejt i përmbush Stokholmi premtimet e tij të zbatimit të ligjit ndaj terrorizmit, të bëra sipas një marrëveshjeje me Ankaranë.
Konkretisht, Kalin argumentoi se qeveria suedeze duhet t’u dërgojë një mesazh të qartë “organizatave terroriste se Suedia nuk është më një strehë e sigurt për ta dhe se ato nuk do të jenë në gjendje të mbledhin para, të rekrutojnë anëtarë dhe të kryejnë aktivitete të tjera”.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Çfarë ka në axhendë anëtari nordik i Bashkimit Evropian?
Erdogan i vendos veton Suedisë
