Deri në mesin e janarit, Alexander (emri i ndryshuar) punonte 12 orë me turne të natës në një fabrikë dhe merrte në shtëpi 35,000 rubla (506 dollarë, 480 euro) në muaj. Studenti 22-vjeçar nga rajoni i Saratovit, në Rusinë jugperëndimore, donte të bëhej pilot, por kur arsyet mjekësore e bënë të pamundur këtë, ai vendosi të bëhej stjuardesë.
Ai hasi në një njoftim pune për një kompani ajrore ruse dhe menjëherë aplikoi. Ai u ftua për një intervistë dhe një test praktik në Volgograd, që të dyja shkuan mirë. Në këtë kohë, Aleksandri tashmë kishte lënë punën e tij në fabrikë. Linja ajrore i ofroi kushte të mira – një kurs trajnimi në Moskë i ndjekur nga një pozicion kontrate me një pagë mujore prej rreth 100,000 rubla (1,445 dollarë, 1,370 euro).
Por ai kurrë nuk arriti të bëjë stërvitjen. Më 24 shkurt, Rusia filloi pushtimin e saj në Ukrainë – dhe kompanitë e huaja filluan të largoheshin nga tregu rus. Sanksionet perëndimore kundër qindra individëve dhe kompanive, përfshirë linjat ajrore, u miratuan gjithashtu. Për më tepër, Perëndimi mbylli hapësirën e tij ajrore për avionët rusë dhe ndaloi shitjen, dërgimin dhe transferimin e avionëve dhe pjesëve të këmbimit në Rusi. Kjo bëri që kompanitë e lizingut të aviacionit të ndërpresin kontratat për avionët në Rusi, por kompanitë ruse nuk hoqën dorë nga automjetet e tyre. Megjithatë, këta avionë të marrë me qira tani fluturojnë vetëm në disa linja të brendshme.
Trajnimi i Aleksandrit dhe punësimi i tij i mëvonshëm u anuluan. Ai mendon se nuk ka kuptim të aplikosh për punë me linja të tjera ajrore.
Kthimi në ekonominë e viteve ’90
Tatiana Mikhailova, një ekonomiste dhe pedagoge në Shkollën e Re Ekonomike në Moskë, thotë se sanksionet do të kenë efekte afatgjata, duke përfshirë përjashtimin e Rusisë nga zinxhirët e furnizimit global dhe se kufizimet do të çojnë në izolim dhe pengesa teknologjike.
“Industria e aviacionit po bërtet tashmë se nuk do të ketë më pjesë këmbimi në gjashtë muaj. Industritë e tjera do të përjetojnë të njëjtin zhvillim,” tha Mikhailova. Ajo pret që ekonomia ruse të rrëshqasë ashtu siç ishte në vitet ’90.
Ajo theksoi se sanksionet do të godasin të gjithë sektorët e ekonomisë ruse që përdorin komponentë të huaj, si industria e automobilave, sektori farmaceutik dhe madje edhe bujqësia, të cilat i marrin farat nga jashtë.
“Bizneset do të detyrohen të mbyllin dhe të pushojnë punonjësit. Kërkesa për mallra dhe shërbime do të ulet, sepse popullsia do të jetë më e varfër dhe kjo do të prekë çdo sektor, madje deri te parukierët,” tha Mikhailova.
Sipas ekspertit, shumë rusë tashmë po humbasin punën e tyre ose nuk janë në gjendje të gjejnë të reja, sepse kërkesa për punëtorë të kualifikuar është në rënie. Ajo thotë se njerëzit në Moskë po goditen veçanërisht rëndë, sepse shumë prej tyre punojnë në sektorin e financave ose në shërbime, marketing dhe reklama. Sipas të dhënave nga kryetari i bashkisë së Moskës, Sergej Sobyanin, rreth 200,000 njerëz vetëm në kryeqytetin rus mund të humbasin punën e tyre për shkak të largimit të kompanive të huaja.
Një banore e Moskës: Një nga të parat që humbi punën
Aliona (emri i ndryshuar), një 19-vjeçare banore në Moskë, punonte si shitëse në zinxhirin spanjoll të veshjeve Zara. Puna përputhej mirë me studimet e saj universitare. Por në fillim të marsit, kompania u tha punonjësve të saj se të gjitha dyqanet në Rusi do të mbylleshin dhe se askush nuk kishte nevojë të hynte më në punë. “Unë dhe kolegët e mi e prisnim këtë, por jo aq shpejt”, tha Aliona.
Ajo ende merr dy të tretat e pagës së saj dhe ditët e saj vjetore të pushimeve po paguhen. “Situata ime nuk është më e keqja. Unë punova atje vetëm për para dhe doja të largohesha shpejt, gjithsesi. Tani dua të fokusohem në vetë-zhvillimin tim dhe të gjej një profesion që më pëlqen,” thotë Aliona, e cila aktualisht është duke bërë një kurs për dizajn.
Marina (ndryshimi i emrit) gjithashtu dëshiron një punë, në të cilën mund të zhvillohet më shumë. 30-vjeçarja banore e Moskës aktualisht punon në marketing dixhital. Dimrin e kaluar, asaj iu tha nga një kompani ku kishte kohë që donte të punonte se kishte një pozicion për të. Por kur filloi lufta e Rusisë në Ukrainë, menaxhmenti papritmas tha se nuk do të punësonte askënd të ri.
Kjo e mërziti shumë Marinën. “Sigurisht, do të doja të gjeja një pozicion të ngjashëm, por kjo është joreale në të ardhmen e afërt. Shumë kompani po reduktojnë stafin dhe në përgjithësi kërkesa për punonjës të rinj ka rënë ndjeshëm, veçanërisht në marketing,” tha ajo. Tani për tani, nuk ka të bëjë me përmbushjen individuale, por me gjetjen e një burimi të ardhurash, shtoi ajo. “Duhet të gëzohesh për çdo mundësi për të fituar diçka shtesë”, theksoi ajo.
Papunësi masive deri në fund të vitit
Kohët e fundit, Forbes raportoi se më shumë se 600,000 vende pune mund të humbasin në Rusi deri në fund të vitit. Për Aleksandrin, humbja e punës erdhi me efekte anësore të mëdha emocionale.
“Nëse nuk do ta kisha kaluar testin, do të kishte qenë faji im dhe mund ta korrigjoja këtë. Por ndodhi diçka që nuk mund ta parashikoja dhe që nuk mund ta ndryshoja, dhe kjo më dhemb,” ai tha. Aleksandri tani dëshiron që fillimisht të bëjë disa studime të larta dhe më pas të kërkojë një punë. Prindërit e tij po e ndihmojnë me para.
Asnjë nga individët që folën për DW nuk e mbështet luftën e Rusisë në Ukrainë dhe të gjithë kanë menduar të largohen nga vendi i tyre. “Ne kemi pasur disa mendime të përgjithshme rreth lëvizjes, por nuk po planifikojmë të largohemi nga Rusia në këtë moment. Por ne do të kemi parasysh mundësinë,” tha Marina.
Aliona fillimisht dëshiron të marrë një diplomë nga një universitet rus dhe më pas dëshiron të shkojë në Gjermani.
Koha e Aleksandrit në kryeqytetin rus supozohej të ishte një hap për diku. “Mendova se do të më ofronte mundësi,” tha ai. Pas Moskës, ai po planifikonte të shkonte jashtë vendit. “Por është shumë më e komplikuar tani. Çmimet janë rritur, por pagat kanë mbetur të njëjta, dhe njerëzit nuk janë të lumtur për këtë. Por në vend që të mbajnë përgjegjës qeverinë ruse, ata fajësojnë njerëzit që qëndrojnë pas sanksioneve,” kritikoi Alexander. Ai e pranon se dëshiron shumë të largohet, por e ka të vështirë të flasë për këtë.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga “Deutsche Welle“
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
A do ketë Evropa drita këtë dimër?
