Çrregullimi mendor dhe emocional i njohur si depresioni i adoleshentëve nuk është i ndryshëm nga ana mjekësore nga depresioni i të rriturve. Megjithatë, simptomat tek adoleshentët mund të shfaqen në mënyra të ndryshme sesa tek të rriturit.
Kjo mund të jetë për shkak se adoleshentët përballen me sfida të ndryshme sociale dhe zhvillimore, të tilla si presioni i bashkëmoshatarëve, ndryshimi i niveleve të hormoneve dhe trupat në zhvillim.
Depresioni mund të shoqërohet me nivele të larta stresi, ankthi dhe – në skenarët më seriozë – vetëvrasje. Mund të ndikojë gjithashtu në këto aspekte të jetës së një adoleshenti.
Depresioni nuk është një gjendje nga e cila njerëzit mund të “dalin” ose thjesht “të shërohen vet”. Është një gjendje e vërtetë mjekësore që mund të ndikojë në jetën e një personi në çdo mënyrë nëse nuk trajtohet siç duhet.
Si mund ta dalloni depresionin tek një adoleshent?
Simptomat e depresionit shpesh mund të jenë të vështira për t’i dalluar prindërit. Depresioni ndonjëherë ngatërrohet me ndjenjat tipike të pubertetit dhe përshtatjes së adoleshencës.
Megjithatë, depresioni është më shumë se mërzitje apo mosinteresim për shkollën.
Simptomat e depresionit të adoleshentëve përfshijnë:
- duke u shfaqur i trishtuar, i nevrikosur ose i përlotur
- ndryshime në oreks ose në peshë
- një interes i zvogëluar për aktivitetet që dikur shiheshin si të këndshme
- ankesa të rregullta për mërzinë
- një rënie në energji
- vështirësi në përqendrim
- ndjenjat e fajit, pavlefshmërisë ose pafuqisë
- keqpërdorimi i alkoolit ose drogës
- ndryshime të mëdha në zakonet e gjumit
- duke folur ose duke menduar për vetëvrasje
- tërheqja nga miqtë ose aktivitetet pas shkollës
- përkeqësimi i performancës në shkollë
Disa nga këto simptoma mund të mos jenë gjithmonë tregues të depresionit. Ndryshimet e oreksit janë shpesh normale, domethënë në kohën e rritjes së shpejtë dhe veçanërisht nëse adoleshenti merret me sport.
Megjithatë, vëmendja për ndryshimin e sjelljeve të adoleshentëve mund t’ju lejojë t’i ndihmoni ata kur janë në nevojë.
Sjellje vetëdëmtuese
Sjelljet vetëdëmtuese, si prerja ose djegia, janë gjithashtu një shenjë paralajmëruese. Këto sjellje mund të jenë të rralla tek të rriturit, por janë më të zakonshme tek adoleshentët.
Synimi i këtyre sjelljeve zakonisht nuk është t’i japë fund jetës, por ato duhet të merren shumë seriozisht. Ato zakonisht janë kalimtare dhe zakonisht përfundojnë pasi adoleshenti zhvillon kontroll më të mirë të impulsit dhe aftësi të tjera përballuese.
Cilat medikamente përdoren për të trajtuar depresionin e adoleshentëve?
Ashtu si depresioni nuk ka një shkak të vetëm, nuk ka asnjë trajtim të vetëm për të ndihmuar të gjithë ata që kanë depresion. Gjetja e trajtimit të duhur është shpesh një proces prove dhe gabimi. Mund të duhet kohë për të përcaktuar se cili prej tyre funksionon më mirë.
Trajtimi për adoleshentët me depresion është zakonisht një kombinim i medikamenteve dhe psikoterapisë.
Klasa të shumta medikamentesh janë krijuar për të lehtësuar simptomat e depresionit.
Megjithatë, për njerëzit që janë 10 deri në 21 vjeç dhe kanë depresion të moderuar ose të rëndë, rekomandohet frenues selektiv të rimarrjes së serotoninës (SSRIs).
Frenuesit selektivë të rimarrjes së serotoninës (SSRIs)
SSRI-të janë klasa më e zakonshme e antidepresantëve të përshkruar. Preferohen sepse priren të kenë më pak efekte anësore.
SSRI-të punojnë në neurotransmetuesin serotonin. SSRI-të parandalojnë trupin nga thithja e serotoninës në mënyrë që të mund të përdoret në mënyrë më efektive në tru.
SSRI-të aktuale të miratuara nga Administrata e Ushqimit dhe Barnave (FDA) përfshijnë:
citalopram (Celexa)
eskitalopram (Lexapro)
fluoksetinë (Prozac)
fluvoxamine (Luvox)
paroxetine (Paxil, Pexeva)
sertraline (Zoloft)
vilazodon (Viibryd)
Shumica e SSRI-ve janë miratuar për përdorim vetëm tek të rriturit. Sidoqoftë, fluoksetina ka marrë miratimin e FDA për të rinjtë që janë 8 vjeç e lart. Escitalopram ka marrë miratimin e FDA për të rinjtë që janë të paktën 12 vjeç.
Efektet anësore më të zakonshme të raportuara me SSRI përfshijnë:
problemet seksuale
të përziera
diarreja
dhimbje koke
Të gjithë të rinjtë që marrin antidepresantë duhet të monitorohen për efekte anësore të mundshme. Flisni me një mjek nëse efektet anësore po ndërhyjnë në cilësinë e jetës së personit.