Të ngrënit me paktë është i zakonshëm tek fëmijët. Fatmirësisht, dhe për lehtësimin e shumë prindërve, shumica e fëmijëve e tejkalojnë këtë fazë.
Megjithatë, diçka më serioze mund të ndodhë për ata që ende kanë probleme. Mund të nënkuptojë një çrregullim alergjik të gëlltitjes të quajtur ezofagiti eozinofilik (EoE).
EoE është një sëmundje relativisht e re, por një shqetësim në rritje për alergologët dhe gastroenterologët. Kjo gjendje e rrallë është pothuajse dyfishuar tek të rriturit dhe fëmijët në dy dekadat e fundit.
Çfarë është ezofagiti eozinofilik?
EoE është një gjendje që shkakton ënjtje dhe acarim në ezofag, tubi që çon ushqimin nga goja në stomak. Kjo shkaktohet nga ushqimi dhe/ose një alergji mjedisore, si p.sh. poleni.
Eozinofilet, një lloj i qelizave të bardha të gjakut, janë një pjesë e sistemit imunitar që ndihmon trupin të luftojë sulmet nga infeksioni. Si rezultat, ato ndihmojnë në mbajtjen e trupit tonë të shëndetshëm. Por kur trupi prodhon shumë prej tyre në fyt, ato mund të shkaktojnë një çrregullim eozinofilik.
Në rastin e një fëmije me alergji ushqimore, kur hanë diçka ndaj të cilit janë alergjikë, sistemi i tyre imunitar gabimisht e njeh ushqimin si të dëmshëm dhe lëshon kimikate, duke përfshirë histaminat, për ta luftuar atë. Kjo mund të çojë në simptoma të urtikarisë, kruajtjes, ënjtjes dhe vështirësisë në frymëmarrje.
Në disa raste, mund të ndodhë një reaksion i rëndë alergjik i quajtur anafilaksi, i cili mund të jetë kërcënues për jetën.
Kush është në rrezik për këtë gjendje?
Vitet e fundit, mjekët po shohin më shumë pacientë me EoE. Kjo mund të jetë kryesisht për shkak të vetëdijes më të madhe të gjendjes.
Shumica e rasteve të EoE vërehen te njerëzit me alergji të tjera, të tilla si riniti alergjik (i quajtur edhe ethet e barit) dhe astma. Këtu përfshihen alergjitë ushqimore, ekzema dhe alergjitë sezonale. Alergjitë ushqimore janë zakonisht shkaku kryesor i EoE, me ushqime si kikirikët, arrat e pemëve, qumështoret, soja, gruri, peshku, butakët dhe vezët si fajtorët kryesorë.
Cilat janë simptomat e ezofagitit eozinofilik?
Simptomat ndryshojnë nga personi në person dhe shpesh ndryshojnë me moshën.
Shfaqja e simptomave zakonisht ndodh gjatë fëmijërisë, me shumicën e rasteve që diagnostikohen te fëmijët midis moshës 6 dhe 15 vjeç. Megjithatë, mund të ndodhë edhe tek të rriturit dhe simptomat mund të ndryshojnë nga ato te fëmijët.
Simptomat tek foshnjat dhe të vegjlit
- Pështyhet shpesh ose vjell
- Probleme me të ushqyerit
- Refuzon disa ose të gjitha ushqimet e ngurta
- Shtim ose rritje e dobët në peshë
- Simptomat tek fëmijët dhe adoleshentët
- Refluks ose të vjella
- Probleme me gëlltitjen
- Ushqimi që ngec në ezofag
- Dhimbje stomaku
- Simptomat tek të rriturit
- Urthi ose dhimbje gjoksi
- Refluksi i acidit
- Probleme me gëlltitjen
Me kalimin e kohës, acarimi në ezofag shkakton dhëmbëza. Kjo mund ta bëjë të vështirë për ezofagun të shtrihet normalisht dhe rrit rrezikun e ngecjes së ushqimit, i njohur si pengimi i bolusit të ushqimit, në fyt.
Si trajtohet ezofagiti eozinofilik?
Shumica e fëmijëve shohin përmirësime me ndryshimet në dietën e tyre dhe me medikamente, por planet e trajtimit shpesh janë të individualizuara dhe mund të ndryshojnë në bazë të asaj se sa të rënda janë simptomat dhe si reagojnë ndaj trajtimit.
EoE mund të trajtohet me medikamente, të tilla si kortikosteroidet për të ndihmuar në reduktimin e inflamacionit dhe frenuesit e pompës protonike për të reduktuar acidin e stomakut.
Specialisti i fëmijës mund të rekomandojë gjithashtu testimin e alergjisë ushqimore ku lëkura është e ekspozuar ndaj alergjive më të zakonshme ushqimore për të kontrolluar për një reagim.
Kjo mund të ndihmojë në përcaktimin e nxitësve të ushqimit dhe të udhëzojë modifikimet. Një dietë eliminuese mund të bëhet gjithashtu për të eliminuar të gjithë alergjenët e mundshëm dhe për t’i rifutur gradualisht ato një nga një për të identifikuar shkaktarët.
Një tjetër mundësi trajtimi është një dietë elementare. Kjo dietë e lëngshme e bazuar në formulë përmban vetëm aminoacide dhe nuk përfshin asnjë burim proteinash me bazë ushqimore.
