Monedha e Hong Kongut po përballet me testin e saj më të madh që nga kriza financiare globale e vitit 2008.
Ish-kolonia britanike ende e lidh vlerën e parave të saj me atë të dollarit amerikan. Është një marrëveshje që daton pothuajse katër dekada dhe është konsideruar prej kohësh një garanci e stabilitetit financiar dhe prosperitetit.
Por në muajt e fundit, bankës qendrore de facto të qytetit kinez i është dashur të djegë një pjesë të madhe parash duke blerë dollarë të Hong Kongut për të ruajtur lidhjen me monedhën amerikane.
Tregtarët po shfrytëzojnë pasigurinë mbi të ardhmen e Hong Kongut si një qendër financiare ndërkombëtare dhe dallimet në normat e interesit midis qytetit dhe Shteteve të Bashkuara. Tensioni gjeopolitik dhe kontrolli më i ngushtë i Pekinit, në veçanti, po dëmtojnë perspektivën e tij afatgjatë si një qendër financiare globale.
Bilanci i përgjithshëm i Hong Kongut, një matës i niveleve të likuiditetit në sistemin bankar, ka rënë me shpejtësi gjatë vitit të kaluar dhe është ulur më shumë se 90% nga kulmi i tij në vitin 2021. Ai ra në vetëm 44.76 miliardë dollarë Hong Kong (5.7 miliardë dollarë) nga E hënë, niveli më i ulët që nga nëntori 2008.
Rënia e madhe është një shenjë se investitorët po heqin dorë nga dollari i Hong Kongut. Qyteti ka ende rezerva të bollshme valutore që mund të përdoren për të mbështetur monedhën, sipas zyrtarëve. Por kjo nuk i ka shuar shqetësimet e tregut. Disa analistë po i kërkojnë qytetit të heqë dorë nga dollari amerikan plotësisht.
“Lidhja e monedhës së Hong Kongut me dollarin nuk është e qëndrueshme. Qyteti rrezikon të udhëhiqet gjithnjë e më shumë nga politika monetare e SHBA-së”, shkroi muajin e kaluar ekonomisti i pavarur Andy Xie. “Ndërsa kërkesa globale për juan rritet, kalimi në atë monedhë do të rriste pasurinë financiare të Hong Kongut.”
Logan Wright, partner dhe kreu i kërkimit të tregut në Kinë në Rhodium Group, vuri në dukje në mars se rreziqet për lidhjen e dollarit në Hong Kong vijnë kryesisht nga pasiguria e tregut në lidhje me synimet e Pekinit për monedhën. Shqetësimet se paratë mund të rrjedhin nga Kina – pavarësisht kontrolleve të rrepta të kapitalit – përmes Hong Kongut mund ta shtyjnë Pekinin të veprojë nëse ikja e parave intensifikohet, shtoi ai.
Disa fonde mbrojtëse, të tilla si Pershing Square Capital Management i miliarderit Bill Ackman, thuhet se kanë marrë pozicione të mëdha kundrejt dollarit të Hong Kongut. Ackman shkroi në Twitter në nëntor se “është vetëm çështje kohe” para se të prishet kunja.
Alternativa më e mundshme për ruajtjen e lidhjes me dollarin amerikan do të ishte lidhja e monedhës me juanin e Kinës, shkroi Wright.
Pse është i lidhur dollari i Hong Kongut?
Hong Kongut i është dashur të përballet më parë me dalje të mëdha kapitali. Rreth 40 vjet më parë, investitorët globalë u kapën nga paniku gjatë negociatave midis Britanisë dhe Kinës për të ardhmen e qytetit, duke shkaktuar një zhvlerësim të mprehtë të vlerës së dollarit të Hong Kongut.
Rënia ishte aq e papritur dhe e rëndë sa zyrtarët vendosën të impononin formën më të fortë të sistemeve të kursit fiks të këmbimit, bordin e monedhës.
Ai sistem i ka shërbyer mirë Hong Kongut që atëherë, duke e ndihmuar qytetin të lundrojë me sukses përmes krizës financiare aziatike, shpërthimit të Sindromës së Rëndë Akute të Frymëmarrjes në 2003, kolapsit të bankës së investimeve Lehman Brothers në 2008 dhe pandemisë Covid-19.
Autoriteti Monetar i Hong Kongut (HKMA) është i angazhuar të mbajë dollarin e Hong Kongut midis 7.75 dhe 7.85 për monedhën e gjelbër. Kur monedha të arrijë në dy skajet e brezit, autoriteti do të ndërhyjë dhe do të mbrojë kunjin, përmes blerjes ose shitjes së dollarëve të Hong Kongut në tregun e monedhës.
Duke shitur dollarë amerikanë për të blerë dollarë të Hong Kongut, HKMA tërheq para nga sistemi bankar, duke reduktuar bilancin total të qytetit dhe duke shkaktuar rritje të normave të interesit. Kjo forcon dollarin e Hong Kongut, duke i mundësuar atij të qëndrojë brenda brezit të tregtimit. E njëjta gjë është e vërtetë në të kundërt.
Pra, cili është problemi?
Por presioni është rritur mbi dollarin e Hong Kongut.
Që nga maji i kaluar, monedha ka prekur 7.85, fundi i dobët i grupit, më shumë se 40 herë, duke bërë që HKMA të blejë gati 289 miliardë dollarë Hong Kong (37 miliardë dollarë) nga bankat për të mbështetur vlerën e saj, sipas statistikave të publikuara nga autoriteti në fillim të muajit të kaluar.
Rënia filloi në fillim të vitit 2021, kur pati një rënie në fluksin e investimeve nga Kina kontinentale në aksionet e Hong Kongut, pasi Pekini goditi gjigantët e internetit të vendit dhe kompanitë arsimore, shumë prej të cilave janë të listuara në qytet.
Por në 18 muajt e fundit, normat e interesit në SHBA kanë qenë shtytësi kryesor për presionin mbi monedhën e Hong Kongut.
Rritjet agresive të normave nga Rezerva Federale e SHBA-së kanë inkurajuar tregtarët që të përfshihen në një të ashtuquajtur “carry trade”, duke marrë hua dollarë të Hong Kongut dhe duke i përdorur ato për të blerë aktive në dollarë amerikanë që fitojnë interes më të lartë.
Forca kryesore pas daljeve të kapitalit ka qenë fakti se bankat e Hong Kongut kanë mbetur prapa bankave amerikane në rritjen e normave të tregut, tha Chi Lo, strateg i lartë i tregut për Azinë Paqësor në BNP Paribas Asset Management, edhe pse HKMA ka rritur interesin e saj zyrtar. normat në hap me Fed.
Pse po shtohen shqetësimet?
Por rritja e normave të interesit po pengon ekonominë e Hong Kongut në një kohë kur ajo po përpiqet të rikuperohet nga kufizimet e ashpra të Covid-19.
Normat më të larta gjithashtu shtojnë erërat e kundërta që prekin tregun e pronave të qytetit, i cili tashmë po përballej me presionin nga një eksod njerëzish dhe kapitali për shkak të trazirave politike. Pekini ka forcuar kontrollin e tij në Hong Kong në vitet e fundit, duke shkaktuar protesta masive dhe duke tërhequr kritika globale. Ai vendosi një ligj gjithëpërfshirës të sigurisë kombëtare në vitin 2020, për të cilin kritikët druhen se e bën më të lehtë goditjen e fjalës së lirë dhe mospajtimit.
Kostot ekonomike dhe sociale të mbajtjes së lidhjes së dollarit në Hong Kong janë bërë të paqëndrueshme, sipas disa investitorëve.
“Ditët më të mira të Hong Kongut janë pas saj. Ndërhyrja politike e Kinës vetëm është rritur. Popullsia e punës, veçanërisht ata që fitojnë më shumë në financa, po zvogëlohet”, shkroi Richard Cookson, kreu i kërkimit dhe menaxheri i fondeve në Rubicon Fund Management, në një artikull opinion për Bloomberg në fund të vitit të kaluar.
“Është ajo rritje e madhe e borxhit, rënia e çmimeve të aseteve dhe perspektiva gjithnjë e më e errët për ekonominë e Hong Kongut që e bën mbrojtjen e kunjit shumë më problematik sesa gjatë krizës aziatike të fundit të viteve 1990,” tha ai.
Ackman dhe Boaz Weinstein, themeluesi i Saba Capital Management, kanë postuar në Twitter mbështetjen e tyre për këtë pikëpamje.
Struktura institucionale që mbështet besimin në lidhjen e dollarit të Hong Kongut gjithashtu mund të ketë filluar të plasaritet.
“Struktura ligjore dhe institucionale e Hong Kongut ka ndryshuar rrënjësisht që nga zbatimi i Ligjit të Sigurisë Kombëtare në vitin 2020,” tha Rhodium’s Wright në mars.
“Është shumë e pazakontë në financat globale që çdo vend sovran të emetojë dy monedha të veçanta dhe të drejtojë dy politika monetare të veçanta.”
Një nga përfitimet kryesore të pozicionit të Hong Kongut ndaj Pekinit është fakti që territori lejon që kapitali të rrjedhë drejt dhe nga Kina kontinentale, në një sistem ligjor dhe institucional më tërheqës dhe më të kuptueshëm për investitorët e huaj dhe institucionet financiare.
Por nëse Kina do të përballej me një largim të konsiderueshëm kapitali, mjedisi i tregut të hapur të Hong Kongut mund të shfaqej si një cenueshmëri dhe jo një përfitim për Pekinin, tha Wright.
Autoritetet mund të mos kenë ende interes për të ndryshuar sistemin e monedhës së Hong Kongut, por “më e rëndësishmja, tregjet financiare do të fillojnë të shikojnë nga Pekini për të vlerësuar ato preferenca, në vend të fjalëve të HKMA ose autoriteteve të tjera të Hong Kongut”, shtoi ai.
A është juani një alternativë më e mirë?
Pra, a mundet Hong Kongu të përafrohet me monedhën e përdorur nga pjesa tjetër e Kinës?
Po, sipas Xie, i cili tha se përqafimi i juanit mund të stabilizojë tregjet e Hong Kongut, sepse normat e interesit të Kinës pritet të qëndrojnë më të ulëta se normat e SHBA për shkak të inflacionit më të ulët.
Mbajtja me një monedhë të lidhur me SHBA-në do të nënkuptonte ekspozim të vazhdueshëm ndaj paqëndrueshmërisë, shtoi ai. Inflacioni i rrënjosur në SHBA mund të sjellë përsëri luhatje të dollarit si në vitet 1970, ose rritje të normave të interesit në SHBA si në vitet 1980. Mund të “shkatërrojë” tregun e pronave të Hong Kongut.
Të hipur mbi rritjen e juanit do të ishte gjithashtu “një plus i madh” për Hong Kongun, sepse pjesa e juanit në pagesat globale dhe rezervat valutore do të rritet, argumentoi ai.
A do të ndodhë? Me pak fjalë, ende jo, sipas zyrtarëve dhe shumë analistëve.
Eddie Yue, shefi ekzekutiv i HKMA, tha në fillim të majit se edhe pse bilanci i përgjithshëm agregat i qytetit ka rënë, bankat lokale nuk kanë pasur probleme me likuiditetin.
Bankat kanë më shumë se 154 miliardë dollarë kolateral që mund të përdorin për të marrë likuiditet nga HKMA kur është e nevojshme, shtoi ai. Dhe në rast emergjence, zyrtarët e Hong Kongut mund të shfrytëzojnë rezervat zyrtare të valutës së huaj me vlerë 427 miliardë dollarë.
“Ne vazhdojmë të presim që HKMA të mbajë një regjim të lidhur të kursit të këmbimit dhe të ruajë stabilitetin financiar me masa rregullatore,” tha S&P Global Ratings në fund të muajit të kaluar. Agjencia e vlerësimit konfirmoi gjithashtu vlerësimet e saj të kreditit të emetuesit “AA+” dhe “A-1+” në Hong Kong.
John Greenwood, i cilësuar si arkitekti kryesor i fiksimit të dollarit në Hong Kong pas një artikulli që ai shkroi në 1983 dha bazën për sistemin, tha se heqja e kunjit do të dëmtonte rolin e qytetit si një qendër financiare ndërkombëtare.
“Një pjesë e madhe e transaksioneve tregtare dhe kapitale të Azisë janë ende të shprehura në dollarë amerikanë,” tha ai për CNN. “Lidhja e dollarit të Hong Kongut me dollarin amerikan inkurajon transaksione të tilla që të kryhen në Hong Kong dhe sipas ligjit të Hong Kongut, edhe nëse asnjëra palë nuk është e vendosur në Hong Kong.”
Kjo ndihmon për të krijuar vende pune dhe prosperitet në Hong Kong, duke përfituar gjithashtu edhe Kinën kontinentale.
Përveç kësaj, nuk do të ishte e mundur të operohej një qendër financiare ndërkombëtare e stilit të Hong Kongut nëse juani do të bëhej monedha de fakto në qytet, tha Greenwood.
Monedha kineze i nënshtrohet kontrolleve të rrepta të kapitalit dhe këmbimit. Adoptimi i juanit në Hong Kong do të nënkuptonte miratimin e disa prej kontrolleve financiare të Kinës në Hong Kong, ose të paktën një konvergjencë shumë më të madhe të sistemeve financiare të qytetit dhe kontinentit kinez.
“Hong Kongu nuk do të ishte në gjendje të operonte një sistem që ishte plotësisht dhe lirisht i konvertueshëm në [monedhën] kontinentale pa minuar disa nga kontrollet financiare të Kinës”, tha Greenwood.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga “CNN“
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Kina: Qëllimi ynë nuk është të zëvendësojmë dollarin!
Dollari i lë vendin një sistemi multipolar të monedhave?
Kina e pati “mundësinë” e artë, por nuk e shfrytëzoi!
