Trakeostomia është një procedurë kirurgjikale e kryer në spital nën anestezi ose qetësim kur një person kërkon ndihmë afatgjatë me frymëmarrjen.
Krikotirotomia (e njohur edhe si krikotiroidotomia), nga ana tjetër, është një procedurë urgjente që mund të kryhet shpejt për t’i dhënë një personi akses të menjëhershëm në oksigjen. Nganjëherë quhet “trakeostomi emergjente”.
Krikotirotomia nuk kërkon anestezi, por zakonisht kryhet me qetësues të njohur si agjentë induksioni që do ta bëjnë personin që ka urgjencën pa ndjenja. Një shembull i një agjenti induksioni është ketamina.
Qëllimi i krikotirotomisë dhe trakeostomisë
Si krikotirotomia ashtu edhe trakeostomia kryhen kur një person nuk mund të marrë frymë siç duhet. Ekzistojnë dy lloje të trakeostomisë: elektive dhe emergjente.
Krikotirotomia dhe trakeostomia emergjente përdoren kur një bllokim i rrugëve të frymëmarrjes po shkakton probleme me frymëmarrjen. Ka disa situata në të cilat profesionistët mjekësorë zgjedhin njërën mbi tjetrën.
Një trakeostomi elektive përdoret zakonisht në rastet kur dikush është intubuar për një periudhë të gjatë kohore, por nuk është në gjendje të shkëputet nga një ventilator.
Kur përdoret krikotirotomia?
Krikotirotomia zakonisht kryhet në situata urgjente ku aksesi i menjëhershëm në rrugët e frymëmarrjes është thelbësor. Shpesh përdoret kur ka një bllokim të papritur ose dëmtim të rëndë të rrugëve të frymëmarrjes. Për shembull, përdoret gjatë:
një incident mbytjeje
një traumë ose djegie në rrugët e frymëmarrjes
anafilaksisë
Mjekët ose infermierët ndihmës mund të kryejnë krikotirotomi.
Kur përdoret trakeostomia?
Trakeostomia zakonisht kryhet kur një person ka nevojë për ndihmë afatgjatë me frymëmarrjen. Për shembull, procedura përdoret në rastet e:
dështimit akut të frymëmarrjes
nevojë për një ventilator për të marrë frymë
kushte të caktuara të frymëmarrjes afatgjatë, të tilla si apnea obstruktive e gjumit
Një ekip kirurgësh zakonisht kryen trakeostominë.
Përfitimet e krikotirotomisë dhe trakeostomisë
Këtu janë përfitimet që ofron çdo procedurë.
Përfitimet e krikotirotomisë
Një nga avantazhet kryesore të krikotirotomisë është shpejtësia dhe thjeshtësia e saj. Meqenëse kryhet në situata emergjente, procedura mund të kryhet shpejt. Ajo lejon qasje të menjëhershme në rrugët e frymëmarrjes, e cila mund të jetë shpëtimtare gjatë situatave kritike mjekësore.
Përfitimet e trakeostomisë
Trakeostomia, nga ana tjetër, ofron përfitime afatgjata. Ai siguron një lidhje më të qëndrueshme dhe të sigurt të rrugëve të frymëmarrjes. Kjo ju ndihmon të merrni frymë më lehtë. Përveç kësaj, pas trakeostomisë, shumica e njerëzve mund të hanë dhe të flasin. Këto veprime zakonisht nuk janë të mundshme me një krikotirotomi.
Efektiviteti i krikotirotomisë dhe trakeostomisë
Si krikotirotomia ashtu edhe trakeostomia konsiderohen shumë efektive.
Krikotirotomia është një procedurë që shpëton jetë në situata emergjente. Trakeostomia përmirëson cilësinë e jetës për njerëzit që kanë nevojë për ndihmë të vazhdueshme me frymëmarrjen.
A ka alternativa për krikotirotominë dhe trakeostominë?
Intubimi endotrakeal është alternativa kryesore e krikotirotomisë dhe trakeostomisë. Kjo teknikë përfshin futjen e një tubi në trake përmes gojës ose hundës. Zakonisht kryhet gjatë operacioneve të planifikuara, por mund të bëhet edhe në një mjedis urgjent.