Një lojë që i ngjan asaj të maces me miun duket se po zhvillohet në veri të Evropës. Megjithatë, në realitet, situata është tejet dramatike dhe tensionet rriten dita-ditës. Pasi Rusia dërgoi në kufirin e saj me Finlandën në fund të nëntorit 2023, Helsinki fillimisht mbylli një pjesë dhe më pas të gjitha pikat e saj kufitare. Kur i rihapi ato pas disa javësh, Rusia organizoi më shumë kolona migrantësh, kështu që i mbylli përsëri. Finlanda më pas tregoi se sa më të rëndësishme janë reagimet e shpejta. “Kur bëhet fjalë për agresionin inovativ të Rusisë, Perëndimi nuk duhet të hezitojë, ai duhet të lëvizë shpejt dhe me vendosmëri”, shkruan “Politico”. Dhe në fakt, duket se disa nga vendet europiane e kanë marrë seriozisht këtë. E fundit, në këtë përpjekje, është Suedia.
Lëvizja e Suedisë
Suedia priti të bashkohej me NATO-n derisa Hungaria dhe Turqia hoqën dorë nga kundërshtimi i tyre dhe tani është zotuar të dërgojë njësi luftarake tokësore për të marrë pjesë në operacionet e NATO-s përgjatë kufirit rus. Kryeministri Ulf Kristersson tha dje se Suedia nuk do të presë ratifikimin e kandidaturës së saj për anëtarësim nga dy parlamentet në Ankara dhe Budapest dhe se do të dërgojë trupat e saj në Letoni në kufirin lindor të NATO-s, raporton “Newsweek”. “Suedia dhe fqinjët e saj jetojnë nën hijen e drejtpërdrejtë të luftës së Rusisë kundër Ukrainës. Por kërcënimet ruse, dezinformimi dhe sulmet kibernetike janë një përpjekje për të destabilizuar të gjithë Evropën”, tha Kristersson. “Vitin e kaluar njoftova se Suedia është e gatshme të sigurojë njësi luftarake tokësore për mbrojtjen e vendeve baltike. Mund të raportoj sot se qeveria synon të kontribuojë në forcën luftarake të udhëhequr nga Kanadaja në Letoni”, shtoi ai.
NATO në gatishmëri
Nuk dihet ende se sa i madh apo i armatosur do të jetë kontingjenti suedez. E përditshmja suedeze Dagens Nyheter citoi burime të paidentifikuara ushtarake të thoshin se forca do të përbëhet nga rreth 800 ushtarë të mbështetur nga automjete të blinduara. Kreu i ushtrisë suedeze, Jonny Lindfors, u tha më parë gazetarëve se këto forca mund të vendosen në fillim të vitit 2025. Forcat suedeze do t’i bashkohen grupit të betejës të udhëhequr nga Kanadaja. Është një nga katër formacionet e tilla me bazë në Estoni, Letoni, Lituani dhe Poloni dhe synohet si linja e parë e mbrojtjes kundër çdo pushtimi tokësor të ardhshëm rus të shteteve baltike. “Jemi të kënaqur me këtë vendim të rëndësishëm, i cili së bashku me pranimin e ardhshëm të Suedisë në NATO, do të bëhet një investim i rëndësishëm në forcimin e sigurisë dhe mbrojtjes rajonale të Letonisë”, ka shkruar X në rrjetin social. Ky grup beteje i udhëhequr nga Kanadaja aktualisht përfshin kontigjente nga Shqipëria, Republika Çeke, Kanadaja, Islanda, Italia, Mali i Zi, Polonia, Sllovakia, Sllovenia dhe Spanja. Numri total i ushtarëve është rreth 4000, dhe selia është në një kamp ushtarak afër Rigës.
200 vjet neutralitet
Suedia ende pret të bëhet anëtari i 32-të i NATO-s pasi pranimi i saj është bllokuar nga tensionet dypalëshe me Turqinë. Parlamenti hungarez po vonon gjithashtu ratifikimin e ofertës së Stokholmit, por kryeministri hungarez Orban pritet të tërhiqet menjëherë pasi ta bëjë presidenti turk Erdogan. Suedia dhe Finlanda filluan procesin e anëtarësimit në NATO pas pushtimit rus të Ukrainës. Për Suedinë kjo nënkuptonte një shkëputje nga 200 vjet neutralitet, megjithëse Stokholmi bashkëpunoi me NATO-n, Suedia është anëtare e Bashkimit Evropian dhe ka qenë e përfshirë në disa operacione të huaja, duke përfshirë luftën në Afganistan, operacionet paqeruajtëse të NATO-s pas luftës në Bosnje dhe Aleanca e ndërhyrjeve në luftën civile libiane. Kristersson tha se qeveria e tij po rrit shpenzimet e mbrojtjes me rreth 2.6 miliardë dollarë për të përmbushur objektivin e shpenzimeve të NATO-s prej dy përqind të PBB-së. “Shpenzimet e mbrojtjes do të dyfishohen midis 2020 dhe 2024, dhe kemi përgjegjësi për përdorimin efektiv të tyre”, tha ai. Udhëheqësit rusë kanë kërcënuar vazhdimisht Finlandën dhe Suedinë për anëtarësimin në NATO.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
A do të jetë Finlanda “Krimeja e ardhshme”?
