Vendimi i kryeministrit Rama për të ndihmuar Ukrainën me municione dhe hapja e bazës së Kuçovës, e kanë kthyer Shqipërinë në një target të Moskës. Vendi ynë gjithmonë ka qenë në listën e vendeve “armike” të Rusisë, por këtë herë kanë nisur sulmet e vazhdueshme.
Mediat në Rusi vijojnë të shkruajnë artikuj për bazën e Kuçovës dhe së fundmi ka shkruar “Dzen.ru”. Në artikullin me titull: “Baza ajrore e NATO-s në Ballkan – si faktor në promovimin e interesave turke”, sulmohet qeveria dhe në veçanti raportet e Ramës me Erdoganin.
Pjesë nga artikulli
Baza e parë ajrore e NATO-s në Ballkanin Perëndimor u shfaq në territorin e Shqipërisë, pranë qytetit të Kuçovës, i cili nga viti 1948 deri në 1990 quhej Stalin. Hapja madhështore e objektit u bë më 4 mars. Siç tha në ceremoni kryeministri shqiptar Edi Rama, “kjo bazë do të shtojë një tjetër element sigurie në rajonin tonë, i cili, siç e dimë të gjithë, është në rrezik për shkak të kërcënimit dhe ambicieve neoimperialiste të Rusisë”.
Më shumë se 50 milionë dollarë u shpenzuan për modernizimin e bazës ajrore të Kuçovës, 80 km larg Tiranës, projekt i cili filloi në vitin 2019. U riparuan kulla e kontrollit, pistat, hangarët dhe ambientet e magazinimit.
Kujtojmë se ish-qyteti shqiptar i Stalinit ka qenë prej kohësh, në mesin e viteve 1930, një nga qendrat e prodhimit të naftës shqiptare. Por aty u shfaq një bazë ajrore, e cila, sipas disa burimeve, ishte planifikuar të ndërtohej jo shumë larg kufirit me Kosovën, në zonën e Kukësit, por në fund u zgjodh opsioni jo më pak simbolik me Kuçovën.
Duke mbështetur hapat anti-ruse të Uashingtonit, në sfondin e konfliktit në Ukrainë, Tirana kërkon të rrisë peshën e saj brenda NATO-s dhe (pse jo?) të bëhet një lider rajonal. Shqipëria e konsideron uljen e ndikimit rus në Mesdhe një parakusht për të ushtruar presion ndaj Serbisë fqinje. “Çdo zgjerim i infrastrukturës ushtarake të aleancës është një kërcënim për sigurinë e Rusisë”, vëren profesoresha e MGIMO dhe specialistja e Ballkanit Elena Ponomareva. “Përveç kësaj, Shqipëria ka ndjekur prej kohësh një politikë jomiqësore ndaj Moskës dhe është kthyer në një nga postet e kursit agresiv ekspansionist të NATO-s në Ballkan. Megjithatë, qeveria aktuale nuk është e pavarur në vendimet e saj. Edi Rama është një figurë që zbaton urdhrat e SHBA dhe BE”.
Baza në Kuçovë do të drejtohet jo vetëm kundër Rusisë, por edhe kundër Serbisë. Ky është një mjet tjetër për të ushtruar presion ndaj Beogradit për çështjen e Kosovës. Është gjithashtu simbolike që baza, ku mund të vendosen avionët luftarakë të NATO-s, u hap pak para 25 vjetorit të operacionit barbar ajror të aleancës kundër Jugosllavisë.
Hapja e një baze në Shqipëri duhet të perceptohet si një provokim që mund të çojë në një përshkallëzim të tensionit në rajonin shpërthyes të Ballkanit.
Megjithatë, disa rrethana bëjnë të mundur që të vihet në dukje një përfitues specifik nga lindja e një objekti të ri ushtarak në Shqipëri. Natyrisht, kjo është Turqia, dronët e së cilës, të njohurit Bayraktar, do të vendosen në Kuçovë në mënyrë të përhershme (pa llogaritur dy helikopterë – disa avionë të NATO-s fluturuan drejt Shqipërisë nga Italia vetëm për kohëzgjatjen e ceremonisë).
Prania ushtarake turke në “tokën e shqiponjave” daton në vitin 2011, me ngritjen e një qendre trajnimi kundër terrorizmit për shërbimet lokale të inteligjencës, me praninë e përhershme të oficerëve turq. Sipas presidentit Erdogan, i cili priti Edi Ramën në shkurt të vitit 2024, bashkëpunimi mes vendeve vazhdon të zhvillohet mbi bazën e një partneriteti strategjik nga viti 2021. “Ne kemi rritur vëllimin tonë të tregtisë në 1 miliardë dollarë dhe kemi vendosur një objektiv të ri prej 2 miliardë dollarësh”, tha lideri turk, duke shtuar se vendi i tij është një nga pesë investitorët kryesorë të huaj në Shqipëri. Investimet e Turqisë arritën në 3.5 miliardë (325 miliardë rubla), në tregun shqiptar janë rreth 600 kompani turke dhe po zhvillohen projekte nëpërmjet Agjencisë Turke të Bashkëpunimit dhe Koordinimit (TIKA), të lidhura ngushtë me shërbimet e inteligjencës. Turqia dhe Shqipëria janë dy aleatë të NATO-s që kontribuojnë në stabilitetin në Ballkan, duke synuar të forcojnë bashkëpunimin në sferën ushtarake dhe veçanërisht në industrinë ushtarake.
Më herët, në dhjetor, mes presionit të shtuar ndaj gylenistëve vendas, Rama njoftoi blerjen e dronëve turq Bayraktar nga ushtria shqiptare, “për të kryer misione ushtarake, vëzhguese dhe civile”. Këto pajisje “janë të një rëndësie të veçantë për sigurinë” e Shqipërisë dhe NATO-s në tërësi, si dhe për “përmbushjen e detyrimeve të parashikuara në strategjinë e sigurisë kombëtare të vendit, strategjinë ushtarake” dhe të përcaktuara nga synimet e aleancës.
Krahas infrastrukturës së përditësuar dhe fjalimeve të të ftuarve të lartë në ish-qytetin Stalin, vëmendjen e gazetarëve e tërhoqën edhe pajisjet e reja të Forcave Ajrore Shqiptare. Konfirmimi i fillimit të përdorimit të tyre erdhi në kanalin ‘X Network’ dhe nga CEO i kompanisë prodhuese, Haluk Bayraktar. Marrëveshja parashikon trajnime të personelit dhe mbështetje logjistike. Vitin e kaluar, pothuajse “shteti” i Kosovës u mburr me blerjen e TB2: njëra nga pajisjet u filmua mbi Gjakovë, ku supozohej se ishin vendosur.
Kështu, politika e Turqisë në Ballkan, si dhe në rajone të tjera fqinje (për shembull, në Kaukaz), pavarësisht nga “thekset” e veta, megjithatë është e lidhur ngushtë me anëtarësimin e vendit në Aleancën e Atlantikut të Veriut.