“Pas vendimit për zhvendosjen e seancës së Asamblesë Parlamentare të Këshillit të Evropës (KE) për disa ditë më herët, nuk ka më dyshim se dikush po nxiton ta gjejë Prishtinën sa më parë në këtë organizatë.” Kështu e nis artikullin media serbe pranë qeverisë, “Blic”, ku shtron disa argumente pse ky proces po përshpejtohet. Analistët vlerësojnë se Perëndimi dëshiron të nisë procesin e hyrjes së tij në të paktën një institucion ndërkombëtar përpara zgjedhjeve evropiane dhe amerikane, por gjithashtu kanë frikë se më 18 prill, kur fillimisht ishte planifikuar diskutimi, nuk do të kishte deputetë të mjaftueshëm për të mbështetur propozim. “Për këtë arsye, diskutimi do të mbahet më 16 prill dhe, nëse votat e mjaftueshme, dyert e KiE do të jenë plotësisht të hapura për Prishtinën”, shkruan “Blic”, duke shtuar se ko është arsyeja pse Beogradi ka formuar një ekip që do të luftojë kundër këtij qëllim. Disa media raportojnë gjithashtu se Serbia do të dërgojë një “non-paper” në adresat e të gjithë anëtarëve të KiE, i cili do të përmbajë argumente pse Kosova nuk duhet të bëhet pjesë e organit.
Zgjedhjet në BE
Drejtori i Qendrës për Rajonalizëm, Aleksandar Popov, tregon për “Blic” se Perëndimi po nxiton që Kosova të anëtarësohet në Këshillin e Evropës para zgjedhjeve evropiane. “Perëndimi dëshiron të fillojë procesin e pranimit të Kosovës në të paktën një institucion ndërkombëtar dhe mënyra më e lehtë për ta bërë këtë është me Këshillin e Evropës. Ata mendojnë se pas kësaj Kosova automatikisht do t’i bashkohet institucioneve të tjera ndërkombëtare. Megjithatë, gjëja më e vështirë do të jetë që Kosova të hyjë në Kombet e Bashkuara”, thotë Popov. Siç thotë ai, është i çuditshëm edhe rendi i veprimeve të Perëndimit për përmbushjen e marrëveshjeve të Brukselit dhe Ohrit. “Nuk është e qartë pse është ndryshuar rendi, pra Kosova fillimisht futet në një nga institucionet ndërkombëtare, e pastaj Prishtinës i kërkohet themelimi i Asociacionit”, thotë ai.
Rreziku për Kosovën
Suzana Grubjeshiç, përfaqësuese e përhershme e Serbisë në Këshillin e Evropës, ka zbuluar se Perëndimi është në nxitim për arsye procedurale. “Natyrisht, ekziston frika se në sallën e 18 prillit nuk do të kishte mjaft deputetë që do të votonin pozitivisht, sepse tashmë po largohen nga Strasburgu. Prandaj, më 16 prill do të bëhet prezantimi i raportit dhe diskutimi dhe votimi i tij”, tha Grubjeshiç. “Kuorumi për vendimmarrje në Asamblenë Parlamentare është një e treta e deputetëve të pranishëm. Nuk kam dyshim se mund të jetë lehtësisht e realizueshme për çështjen e Kosovës, pra për çështjen e përcjelljes së mëtejshme të opinionit të Asamblesë Parlamentare në Komitetin e Ministrave, i cili i vetëm mund të vendosë për pranimin e Kosovës në KiE”, tha Grubjeshiç.
Qëllimi i Perëndimit
Nga ana tjetër, Sava Mitroviç, hulumtues i ri nga Qendra për Politika Evropiane, kujton se Prishtina ka aplikuar për anëtarësim në Këshillin e Evropës në maj të vitit 2022. Që atëherë, përpjekjet e saj diplomatike për t’u bërë anëtare e kësaj organizate kanë marrë fuqi. “Duke u bërë anëtare e Këshillit të Evropës, Kosova do të afirmonte më tej shtetësinë e saj të sapolindur dhe, të paktën brenda kornizës evropiane, do të bëhej një anëtare e barabartë e bashkësisë ndërkombëtare . Kjo është në radhë të parë rëndësia e anëtarësimit të mundshëm të Kosovës në KiE, në të cilin vetë Prishtina dhe promotorët e pavarësisë së saj nga Perëndimi e njohin interesin e tyre. Është e vështirë të parashikohet nëse kjo do të ndodhë herët apo vonë”, përfundon Mitroviç.
Gjyqi i Thaçit
Një arsye se pse Perëndimi ngutet në zgjidhjen e çështjes së Kosovës ka paraqitur edhe Dragan Shutanovac, kryetar i Këshillit për Politika Strategjike. Sutanova thotë se një nga arsyet e nxitimit për zgjidhjen e nyjës së Kosovës është gjykimi i Hashim Thaçit. “Një nga arsyet e dëshirës urgjente për zgjidhjen e “nyjës” së Kosovës është sigurisht gjyqi i Thaçit dhe siç janë gjërat, gjykimet eventuale, shpresoj të sigurta, do të kenë shumë ndikim në opinionin publik të vendeve perëndimore”, ka shkruar Shutanovac në rrjetin X.