Epoka e paqes dhe prosperitetit relative që Perëndimi ka gëzuar që nga fundi i Luftës së Dytë Botërore mund të përfundojë shpejt. Në mars, kryeministri i Polonisë, Donald Tusk, tha se Evropa ishte në një epokë “para luftës” dhe se Rusia nuk duhet ta mposhtë, Ukrainën për sigurinë e kontinentit. Ai ishte vetëm një nga një seri paralajmërimesh gjithnjë e më të ashpra se lufta në Ukrainë mund të jetë një prelud për një konflikt shumë më të madh. Anëtarët e aleancës prej 32 anëtarësh të NATO-s janë betuar secila se do të mbrojnë njëri-tjetrin nga sulmet sipas nenit 5 të Traktatit të Uashingtonit. Kjo do të thotë se një sulm rus ndaj një anëtari mund të ndezë një luftë që përfshin disa shtete të armatosura bërthamore. Por nëse Putin me të vërtetë ka ndërmend të sulmojë NATO-n dhe si mund të duket një sulm, mbetet e paqartë. Në vend që të përdorë sulmet e drejtpërdrejta, Rusia duket se ka zgjedhur “luftën hibride”. Kremlini po i hedh sytë nga anëtarët e NATO-s në Evropën Lindore, duke kërkuar kështu të destabilizojë armiqtë e saj nëpërmjet sulmeve kibernetike dhe kaosit të brendshëm në shtetet baltike të Estonisë, Lituanisë dhe Letonisë. Dhe tani NATO po bëhet gjithnjë e më i vetëdijshëm se Moska po kërkon ta shkatërrojë Evropën nga brenda dhe pa shumë zhurmë.
NATO në alarm
Aleanca e udhëhequr nga SHBA tha së fundmi se ishte e shqetësuar nga “aktiviteti hibrid” i Moskës në Çeki, Estoni, Gjermani, Letoni, Lituani, Poloni dhe MB. NATO ka lëshuar një paralajmërim të ashpër për aktivitetin “armiqësor” rus në të gjithë Evropën. Në një deklaratë dje, aleanca ushtarake prej 32 anëtarësh tha se ishte “thellësisht e shqetësuar për aktivitetet e fundit keqdashëse” nga Moska, të cilat ajo i quajti një kërcënim për sigurinë perëndimore. Ai vuri në dukje “dezinformimin, sabotimin, aktet e dhunës, ndërhyrjet kibernetike dhe elektronike… dhe operacione të tjera hibride”. Çekia, Estonia, Gjermania, Letonia, Lituania, Polonia dhe Mbretëria e Bashkuar janë prekur të gjitha, sipas NATO-s. Aleanca ushtarake e udhëhequr nga SHBA-ja i quajti këto incidente “pjesë e një fushate intensifikimi të aktiviteteve që Rusia vazhdon të kryejë në të gjithë zonën euro-atlantike, duke përfshirë në territorin e aleancës dhe nëpërmjet përfaqësuesve”. “Ne mbështesim dhe qëndrojmë në solidaritet me aleatët e prekur”, tha NATO në deklaratën e saj, duke dënuar “sjelljen e Rusisë”.
Lufta hibride
Duke folur ekskluzivisht për Euronews në shtator, ministri i jashtëm i Estonisë Margus Tsahkna paralajmëroi për dërgimin e emigrantëve nga Moska përtej kufirit të tyre 300 km të gjatë si një formë sulmi hibrid. NATO u zotua në deklaratën e saj të së enjtes se shtetet anëtare nuk do të pengohen nga dhënia e Ukrainës me ndihmën e nevojshme ushtarake dhe financiare ndërsa ajo lufton kundër ushtrisë ruse. Deklarata e aleancave vjen mes një rritjeje të akuzave dhe hetimeve ndaj individëve të dyshuar të lidhur me Moskën. Një kapiten i ushtrisë gjermane pranoi se ka spiunuar për Rusinë dhe ka nxjerrë sekrete shtetërore në një gjykatë në qytetin perëndimor të Dyseldorfit në prill. Ndërkohë, një britanik u akuzua se punonte për grupin mercenar rus Wagner. Megjithatë, këto raste janë maja e ajsbergut.
Ndërhyrjet në sistemet GPS
Ligjvënësit evropianë lëshuan një rezolutë duke denoncuar me vendosmëri përpjekje të tilla në prill, pas disa zbulimeve të asaj që Parlamenti i quajti “përpjekje të mbështetura nga Kremlini për të ndërhyrë dhe minuar proceset demokratike evropiane”. “Çdo taktikë e tillë, thonë ata, duhet të ketë pasoja,” tha ajo në një deklaratë të botuar më 25 prill. Një prej këtyre manovrave, pjesë e luftës hibride është ndërpreja që po shkakton Rusia n sistemet e navigimit satelitor duke prekur mijëra fluturime civile. Deti Baltik, Deti i Zi dhe Mesdheu Lindor, rajonet ku ushtria ruse ka qenë më aktive kanë parë një rritje të ndërprerjes në Sistemin e Pozicionimit Global (GPS). Juho Sinkkonen, zëvendëspresident i Finnair për operacionet e fluturimit, i tha BBC-së se avionët e tyre përballen me këtë problem çdo ditë.