Çmimet e naftës u rritën me më shumë se 3% të mërkurën nga shqetësimet në rritje se tensionet në Lindjen e Mesme mund të përshkallëzohen, duke penguar potencialisht prodhimin e papërpunuar nga rajoni, pas goditjes më të madhe ushtarake të Iranit kundër Izraelit.
Aksionet e Brent futures (Brent Crude Oil) arritën çmimet më të lartat në një muaj, duke kërcyer 2,42 dollarë, ose 3,3%, në 75,98 dollarë për fuçi. Nafta e papërpunuar e Teksasit Perëndimor (WTI) u rrit me 2,47 dollarë, ose 3,5%, në 72,30 dollarë në 1050 GMT. Të dy standardet e naftës së papërpunuar të martën u rritën me më shumë se 5% përpara se të mbylleshin rreth 2.5% më lart. Irani tha herët të mërkurën se sulmi i tij me raketa ndaj Izraelit kishte mbaruar duke ndaluar provokimet e mëtejshme, ndërsa Izraeli dhe SHBA premtuan të sulmojnë Teheranin pasi frika për një luftë më të gjerë u intensifikua.
“Kjo mund të përfshijë dëmtimin ose zhdukjen e objekteve të naftës të Iranit”, tha Tamas Varga nga ndërmjetësi i naftës PVM.
Teherani tha se çdo përgjigje izraelite ndaj sulmit, për të cilin Izraeli tha se përfshinte më shumë se 180 raketa balistike, do të përballej me “shkatërrim të madh”. Varga vuri në dukje se hakmarrja e Iranit ose e aleatëve të tij mund të godasë objektet e naftës saudite si në vitin 2019 ose të shohë mbylljen e Ngushticës së Hormuzit. “Çdo nga këto ngjarje do të çonte në mënyrë të pakthyeshme në çmimet e naftës dukshëm më të larta,” tha ai.
Në një tjetër përshkallëzim të konfliktit, ushtria izraelite të mërkurën dërgoi njësi të rregullta këmbësorie dhe të blinduara për t’u bashkuar me operacionet tokësore në Libanin jugor kundër Hezbollahut të mbështetur nga Irani. Këshilli i Sigurimit i Kombeve të Bashkuara caktoi një takim për Lindjen e Mesme për të mërkurën dhe Bashkimi Evropian bëri thirrje për një armëpushim të menjëhershëm. Prodhimi i naftës iraniane u rrit në nivelin më të lartë të gjashtë viteve prej 3.7 milionë fuçi në ditë (bpd) në gusht, thanë analistët e ANZ.
“Një përshkallëzim i madh nga Irani rrezikon të sjellë SHBA-në në luftë”, tha Capital Economics në një shënim. “Irani përbën rreth 4% të prodhimit global të naftës, por një konsideratë e rëndësishme do të jetë nëse Arabia Saudite do të rrisë prodhimin nëse furnizimet iraniane ndërpriten.”
Një panel ministrash nga OPEC+, i cili përfshin Rusinë, mblidhet më vonë të mërkurën për të shqyrtuar tregun, pa pritur asnjë ndryshim të politikës. Grupi është vendosur të rrisë prodhimin nga dhjetori me 180,000 bpd në muaj.
“Çdo sugjerim që rritja e prodhimit do të vazhdojë mund të kompensojë shqetësimet e ndërprerjeve të furnizimit në Lindjen e Mesme,” thanë analistët e ANZ, shkruan Reuters.
Megjithatë, ministri i naftës i Arabisë Saudite tha se çmimet e naftës mund të bien deri në 50 dollarë për fuçi nëse anëtarët e OPEC+ nuk i përmbahen kufijve të rënë dakord të prodhimit, raportoi Wall Street Journal të mërkurën duke cituar delegatë nga grupi i prodhuesve të naftës.
