Kur bëhet fjalë për anëtarësimin e Serbisë në BE, shpesh shtrohen pyetje se në çfarë faze është arritur dhe nëse do të ndryshojë diçka në lidhje me negociatat e Serbisë dhe harmonizimin e politikave të tyre me ato evropiane. Në fund të këtij viti do të bëhen tre vjet që vendi ynë nuk hapi asnjë çështje negocimi dhe bëri një hap më afër Bashkimit. Siç shkruan media serbe, “Nova.rs”, kushtet formale janë të njohura, por ka disa pengesa që e pengojnë Serbinë të përparojë në negociata. Ndër të tjera, bëhet fjalë për çështje relativisht të njohura, sanksionet ndaj Rusisë, por edhe situata në Kosovë. Po ashtu, janë vënë në pikëpyetje edhe zgjedhjet në Serbi vitin e kaluar dhe këtë vit, gjatë të cilave janë shënuar një sërë ngjarjesh kontestuese.
Pengesat kryesore
Përveç kësaj, si pengesë e madhe, Serbia ka edhe çështje të tjera që nuk kanë të bëjnë vetëm me anëtarësimin, por edhe me marrjen e ndihmës nga BE-ja, për të cilën së fundmi ka shkruar “Nova.rs”. Më saktësisht, në mars u prezantua Plani i Rritjes për Ballkanin Perëndimor , në të cilin u njoftua se Serbia do të duhet të respektojë parimet demokratike, të zhvillojë zgjedhje të drejta dhe të lira, të vendosë sundimin e drejtë të ligjit dhe të dëshmojë të gjitha këto, nëse dëshiron. për të marrë fonde. Sa i përket të gjitha këtyre pikave, të njëjtat janë renditur si të detyrueshme për anëtarësimin e Serbisë nga deputeti socialdemokrat Andreas Shider. Në një intervistë për “Nova.rs”, në qershor, ai tha se “nëse Vuçiç vazhdon rrugën e tij politike, nuk respekton sanksionet e BE-së kundër Rusisë, si dhe heqjen e shtetit ligjor, së shpejti nuk do të ketë përparim në anëtarësimin në BE”.
Ndikimi i litiumit
“Nova.rs” po ashtu ka pyetur, Sllobodan Zeçeviqin nga Instituti për Studime Evropiane se çfarë mendon për çështjen e litiumit si një kërcim i mundshëm në negociata. Ai tha se litiumi nuk është një kusht formal për anëtarësimin e Serbisë në BE , por se Unioni sigurisht e mbështet minierën e Jadarit. “BE inkurajon hapjen e minierave të metaleve të rralla duke pasur parasysh se në një farë mënyre e ardhmja e tranzicionit energjetik është në rrezik. Pra nga njëra anë nuk është kusht zyrtar dhe nga ana tjetër Unioni inkurajon hapjen e minierave të tilla”, tha ai. Kujtojmë se në korrik, qeveria në Serbi nënshkroi një Memorandum Mirëkuptimi me Bashkimin Evropian për një partneritet strategjik për lëndët e para të qëndrueshme. Dokumenti u nënshkrua pas një takimi mes kancelarit gjerman Olaf Scholz dhe presidentit serb Aleksandar Vuçiq. Krejt rastësisht ka ndodhur që pikërisht para vizitës së Solcit, Qeveria e Serbisë ka miratuar Dekretin për përcaktimin e planit hapësinor të zonës me qëllim të veçantë për zbatimin e projektit “Jadar”.
Përparimi i Serbisë
Redaktori i European Western Balkans, Nemanja Todorović Štiplija, i tha “Nova.rs” se çështja e litiumit nuk është aspak garanci për hyrjen e Serbisë në BE dhe se ai nuk e sheh se “ka një tregim në mediat vendase se Serbia është duke parë me poshtë Memorandumin e Litiumit”. “Gjithçka që vlen për vendet e tjera vlen edhe për vendin tonë, pavarësisht litiumit. Përndryshe, shikimi nëpër gishta nuk do të ishte i drejtë për vendet e tjera, për shembull Mali i Zi, i cili është më afër anëtarësimit dhe që realisht po punon në reformat institucionale dhe sundimin e ligjit”, shpjegoi ai. Ai shpjegoi se, për të arritur ndonjë përparim, së pari duhet të pajtohen të gjitha vendet anëtare që Serbia të hapë një kapitull dhe të negociojë për të. Megjithatë, ai shton se për momentin duket se nuk ka marrëveshje për këtë. “Nga njëra anë, disa nga vendet anëtare po kërkojnë më shumë që situata demokratike e shtetit kandidat të jetë në nivelin e duhur. Nga ana tjetër, ka vende që janë më të interesuara për politikën e përbashkët të jashtme dhe të sigurisë, gjegjësisht çështjen e sanksioneve kundër Rusisë dhe për këtë shkak mund të mos lejojnë përparim për Serbinë në aspektin e anëtarësimit në BE”, tha ai.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
‘Mbështesim çdo marrëveshje të pranueshme për Serbinë’
“Me Vuçiç bisedojmë rregullisht për të thelluar bashkëpunimin”
