Vazhdimi i negociatave të Trump me talebanët lidhur me paqen në Afganistan, ngre një pyetje shumë të rëndësishme: A do të largohen amerikanët, duke e dorëzuar vendin te të njëjtët militantë të pamëshirshëm kundër të cilëve Shtetet e Bashkuara luftuan?
Një tërheqje e nxituar amerikane, thanë ekspertët, do të shkatërronte autoritetin dhe legjitimitetin e qeverisë afgane, duke ngritur rrezikun që Talibanët mund të rimarrin kontrollin e vendit.
Për më tepër, kjo mund ta çojë Afganistanin në një luftë civile të zgjatur dhe të përgjakshme.
Këto skenare tani duken të mundshme për shkak të përparimit në bisedimet e drejtpërdrejta midis Shteteve të Bashkuara dhe talebanëve.
Ndërsa ish-diplomatët dhe zyrtarët ushtarakë amerikanë shprehën optimizëm në lidhje me negociatat, ata pyetën nëse talibanët dhe administrata në Kabul do të binin dakord ndonjëherë për një marrëveshje për ndarjen e pushtetit, duke pasur parasysh se talebanët ende refuzojnë të flasin me qeverinë e Presidentit Ashraf Ghani.
Disa kanë frikë se talebanët do të përpiqen të rrëzojnë qeverinë sapo amerikanët të zhduken.
Bisedimet me talebanët u përshpejtuan pasi Trump urdhëroi Pentagonin të ulë numrin e trupave amerikane në Afganistan. Ndryshe nga Obama apo Xhorxh W. Bush, Trump nuk e ka vizituar Afganistanin.
Analistët gjithashtu dyshuan nëse talibanët ishin të bashkuar mjaftueshëm për të arritur marrëveshjen dhe nëse Ushtria Kombëtare Afgane dhe policia ishin mjaft të forta për të penguar vendin të gjendej përsëri në kaos.
“Është një fillim i mirë,” tha gjenerali John F. Campbell, një ish-komandant amerikan në Afganistan, “por nëse interesi ynë kryesor strategjik është që Afganistani të mos bëhet një strehë tjetër për terroristët, duhet të sigurohemi që kjo të mos ndodhë”.
Gjatë diskutimeve, Jim Mattis, i cili dha dorëheqjen si sekretar i mbrojtjes muajin e kaluar, vuri në dukje se rreth 20 grupe terroriste, shumica prej të cilëve ishin degë të Al Kaidës dhe Shtetit Islamik, do të përdorin shpejt lirinë pas tërheqjes së trupave amerikane, për të nisur operacione kundër perëndimorëve.
Nëse trupat tërhiqen, thonë zyrtarët, një sulm ndaj Shteteve të Bashkuara mund të ndodhë në dy vjet dhe Trump do të mbante përgjegjësinë.
Ekspertët e tjerë thanë se operacionet amerikane kundër terrorizmit në Jemen dhe Libi, ku Shtetet e Bashkuara kanë një numër shumë të vogël trupash që punojnë me agjencitë e sigurisë dhe agjencitë e fshehta, mund të shërbejnë si model për misionet në Afganistan.
James Dobbins, një ish-zyrtar i lartë i administratës së Obamës për Afganistanin dhe Pakistanin, tha se ishte e domosdoshme që Shtetet e Bashkuara të mbeten në Afganistan. “Mos u largoni derisa të ketë një marrëveshje të qëndrueshme që siguron paqe”, tha Dobbins.
Zyrtarët afganë dyshojnë se Trump do të bëjë një marrëveshje të fshehtë me talebanët. “Ata janë thellësisht të shqetësuar se do të shiten nga SHBA, dhe thashethemet janë të shumta në Kabul se SHBA po bën lëshime të rëndësishme pa afganët në tryezë”, tha Daniel F. Feldman, i cili shërbeu si përfaqësues special në Afganistan dhe Pakistan nën zotin Obama.
Por Trump, i cili është i etur për një fitore të politikës së jashtme pas mbylljes së qeverisë, nuk mund të ketë durim të presë që diplomacia me talebanët të japë fryte.
“A është ky fillimi i fundit të luftës së SHBA-së në Afganistan apo fillimi i fundit të luftës në Afganistan?”, Tha Laurel E. Miller, përfaqësues i Obamës. Kjo mbetet për tu parë…
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Pse Rusia po kërkon të afrohet me Afganistanin?
SHBA duhet ta “braktisë” edhe Afganistanin…
