Katerina II, e njohur edhe si Katerina e Madhe ishte perandoresha e Rusisë nga viti 1762 deri në 1796. Ajo njihet si një nga sundimtaret më të forta të historisë, që për 34 vjet të pushtetit të saj arriti të rigjallërojë Rusinë duke e bërë një prej fuqive më të mëdha të Europës.
Katerina magjepsëse e Rusisë tërhoqi vëmendjen për dinakërinë, energjinë fizike dhe hijeshinë e pakufijshme. Por, pushteti i saj u errësua shpesh herë nga jeta personale e kësaj gruaje misterioze, një prej më të përfshirave nga skandalet në epokën ku jetoi. Ishte gjithë kohës nën hijen e skandaleve.
Dinakëria e saj u tregua që kur ajo mori pushtetin. Shfrytëzoi fenë për pushtet. Katerina ishte ambicioze si dhe inteligjente dhe ndryshe nga burri i saj, u kujdes për të treguar përkushtimin e saj ndaj Rusisë dhe besimit ortodoks rus. Kjo besnikëri, mendoi ajo, do ta ndihmonte të fitonte vendin e saj të ligjshëm në fron dhe do të fitonte mbështetjen e popullit rus. Ajo besonte në fenë luterane, por më pas u kthye në ortodokse, fitoi mbështetje dhe emër, dhe pak kohë më pas, e gjeti veten në fron…
Jeta e hershme
Katerina II lindi në qytetin gjerman Stettin, Prusia (tani Szczecin, Poloni), më 21 prill 1729. Ajo ishte vajza e princit kristian Gusht të Anhalt-Zerbst dhe princeshës Johanna Elizabeta e Holstein-Gottorp. Prindërit e Katerinës, të cilët kishin shpresuar për një djalë, nuk treguan shumë dashuri ndaj vajzës së tyre. Kur ishte fëmijë, Katerina mësoi shumë lidhur me fenë (luterianizmi), historinë, frëngjishen, gjermanishten dhe muzikën.
Kur Katerina ishte pesëmbëdhjetë vjeçe, ajo shkoi në Rusi, për të takuar trashëgimtarin e fronit, Dukën Piter, një djalë të papjekur. Menjëherë pasi Catherine u konvertua në besimin ortodoks rus, ajo dhe Duka u martuan në vitin 1745.
Martesa nuk shkoi edhe aq mirë, dhe Pjetri shpejt u tregua i pabesë, dhe pas një kohe edhe ajo u bë e pabesë ndaj tij. Nëse Pjetri ishte babai i Palit dhe Anës, dy fëmijëve të tyre, kjo mbetet në pikëpyetje.
Ngritja në pushtet
Katerina ishte ambicioze si dhe inteligjente dhe ndryshe nga burri i saj, u kujdes për të treguar përkushtimin e saj ndaj Rusisë dhe besimit ortodoks rus. Kjo besnikëri, mendoi ajo, do ta ndihmonte të fitonte vendin e saj të ligjshëm në fron dhe do të fitonte mbështetjen e popullit rus.
Kur Elizabeta vdiq më 25 dhjetor 1761, Pjetri u shpall Perandori Pjetër III. Vetëm pak muaj pasi erdhi në fron, Pjetri kishte krijuar shumë armiq brenda qeverisë, ushtrisë, dhe kishës. Së shpejti kishte një komplot për ta rrëzuar atë, e vendosi birin e tij shtatëvjeçar Palin në fron dhe e quajti Katherinën sundimtare të përkohshëm. Por ata që ishin përfshirë në këtë komplot kishin nënvlerësuar ambiciet e Katerinës. Më 28 qershor 1762, me ndihmën e të dashurit të saj Gregory Orlov, ajo e shpalli veten Katerina II, sundimtarja e vetme e Rusisë. Ajo e kishte arrestuar Pjetrin dhe e kishte kërkuar që të abdikohej ose të largohej nga pushteti. Menjëherë pas arrestimit të tij, ai u vra në një përleshje.
Katerina e Madhe
Katerina kishte plane ambicioze në lidhje me çështjet e brendshme dhe të jashtme. Por gjatë viteve të para të mbretërimit të saj, vëmendja e saj u drejtua drejt sigurimit të pozitës së saj. Ajo e dinte se një numër personash me ndikim e shihnin djalin e saj, Palin, si sundimtar të ligjshëm, dhe ndaj ajo i goditi ashpër ata.
Sa i përket politikës së përgjithshme, Katerina kuptoi se Rusia kishte nevojë për një periudhë të zgjatur paqeje në mënyrë që ajo të përqendrohej në çështjet e brendshme.
Nga 1764 Katerina ndjehej gati për të filluar punën me reforma, ose përmirësimin e kushteve sociale. Sundimi i saj ishte shumë i ndikuar nga idetë e Iluminizmit. Sistemi ligjor i Rusisë bazohej në një Kod të vjetër ligjesh dhe joefikase, që datonte nga viti 1649. Propozoi një sistem që siguron mbrojtje të barabartë sipas ligjit për të gjithë personat. Gjithashtu, ajo theksoi parandalimin e veprave penale sesa dënimin e ashpër
Gjatë sundimit të saj ajo zgjeroi territoret në jug dhe perëndim të perandorisë, duke përfshirë Rusinë e Re, Krimenë, Kaukazet Veriore, bregun e djathtë të Ukrainës, Bjellrusinë, Lituaninë dhe Letoninë, duke shtuar sipërfaqen e perandorisë së saj me rreth 200,000 milje katror. Nën sundimin e saj, Rusia u rigjallërua; ajo u rrit më e madhe dhe më e fortë, dhe u pranua si një nga fuqitë e mëdha të Evropës.
Artet dhe shkencat gjithashtu morën shumë vëmendje gjatë mbretërimit të Katerinës. Jo vetëm sepse besonte se ato ishin të rëndësishme në vetvete, por edhe për shkak se ajo i shihte ato si një mjet me të cilin Rusia mund të fitonte një reputacion si qendër e qytetërimit. Nën drejtimin e saj Shën Petersburg u shndërrua në një nga kryeqytetet më të bukura e më të kulturuara në botë. Teatri, muzika dhe piktura lulëzuan me inkurajimin e saj.
Skandalet në jetën personale
Thuhet se kishte marrëdhënie të shumta gjatë gjithë jetës deri në kohën që ajo vdiq në moshën 67 vjeçare. Sipas disa burimeve ajo kishte rreth 12 dashnorë në jetën e saj, ndërsa të tjerë thonin se numri shkonte deri në 22. Këto përfshinin Stanisław Poniatowski, me të cilin ndoshta kishte lindur vajzën e saj Ana, dhe që më vonë e ndihmoi të bëhej mbret i Polonisë; Grigory Orlov, i cili e ndihmoi në grushtin e shtetit kundër bashkëshortit të saj dhe Grigory Potemkin, i cili ishte një burrë shteti i rëndësishëm dhe mbajti postin e kreut të forcave ruse gjatë sundimit të saj.
Vitet e fundit të jetës
Megjithatë, ajo vdiq më 6 nëntor 1796. Ndonëse jeta e saj personale gjykohet shumë edhe sot, nuk ka dyshim se Katerina ishte një figurë kyçe në zhvillimin e Rusisë si një qytetërim modern.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Kur Anglia sundohej nga “Mbretëresha Gjakatare”…
