Viktor Orban u bë kryeministër i Hungarisë në vitin 2010. Shqetësimet për sjelljen joliberale të partisë së tij Fidesz filluan jo shumë kohë më pas, me komisionerin e atëhershëm të BE-së për të drejtat themelore që vinte në dyshim përdorimin e fondeve të BE-së, ndryshimet gjyqësore dhe reformat kushtetuese.
Institucionet e tjera evropiane, si dhe qeveria amerikane dhe Amnesty International kundërshtuan masa të tilla si kufizime në fushatën zgjedhore në mediat e pavarura. Vitin e kaluar Parlamenti Evropian miratoi një raport nga Judith Sargentini, një deputet hollandez, ku përshkruante abuzimin e migrantëve, kufizimet në lirinë e shtypit, korrupsionin dhe abuzimet kushtetuese.
Në shtator, parlamenti nisi procedimet e ashtuquajtura Neni 7 kundër qeverisë së Orbanit për një “rrezik të qartë të një shkeljeje serioze” të parimeve të BE.
Prandaj mund të thuhet se nuk nevojitet më shumë hetim i qeverisë së tij autokratike për të arritur një gjykim. Megjithatë, grupimi i partive politike të qendrës së djathtë në BE që përfshin Fideszin, sot ranë dakord të komisionojnë.
Delegatët në mbledhjen e EPP në Bruksel këtë pasdite vendosën me 190 vota në 3 që Fidesz do të pezullohet nga PPE deri në përfundimin e hetimit; duke i mohuar të drejtën e votës apo të drejtën për të marrë pjesë në mbledhjet e partive.
Shkaktari për këtë veprim ishte një fushatë posterash e financuar nga tatimpaguesit kundër George Soros, një investitori të lindur në Hungari, të cilin Orbán e akuzon për përpjekjen për të “përmbytur” Hungarinë me emigrantë. Kjo nuk ishte asgjë e re. Por posterat kanë sulmuar Jean-Claude Juncker, presidentin e PPE të Komisionit Europian. Kjo bëri që 13 partitë anëtare të PPE-së, kryesisht nga veriu dhe perëndimi i Evropës, të kërkonin dëbimin e Fideszit, një lëvizje e kundërshtuar nga francezët, italianët dhe disa nga anëtarët e tjerë të saj qendrorë evropianë.
Manfred Weber, deputeti i CSU-së i zgjedhur si kandidati kryesor për presidencën e Komisionit Europian në zgjedhjet e majit në Parlamentin Europian, ka përkrahur Orbanin për një kohë të gjatë. Orban duket se ka fituar besim dhe ka shpëtuar pa u ndëshkuar.
Pezullimi i Fideszit është së paku, më në fund, një hap konkret. Por patetikisht i pamjaftueshëm. Deputetët e Fidesz mund të vazhdojnë të ulen me PPE në Parlamentin Evropian.
Hetimi, i cili do të udhëhiqet nga Herman Van Rompuy, një-ish president i Këshillit Europian, duket se nuk ka gjasa të zbulojë ndonjë gjë kompromentuese.
Për më tepër, në një konferencë për shtyp Orban tha se partia e tij kishte pranuar vullnetarisht pezullimin dhe theksoi se Fidesz do të vazhdojë të bëjë fushatë për Weber.
Orban gjithashtu ka kërcënuar të tërheqë Fidesin nga PPE dhe të bashkohet me partinë populiste “Ligj dhe Drejtësi” të Polonisë. Se ai mund të bëjë akoma, duke e larguar dëbimin formal nga PPE-ja, që sigurisht është e vetmja mënyrë e besueshme për të ndëshkuar vitet e tij të shkeljeve.
Vetëm “të fortët” e Hungarisë e kuptojnë forcën , dhe EPP vazhdon të tregojë shumë pak forcë…