Disa ditë pas sulmit terrorist në dy xhami në Christchurch, në Zelandën e Re, ku përfunduan të vrarë 50 vetë, kryeministrja Jacinda Ardern njoftoi se kishte urdhëruar një hetim për të përcaktuar nëse agjencitë qeveritare mund të kishin parandaluar tragjedinë.
“Qëllimi i kësaj kërkese,” tha ajo, “është të shohësh atë që të gjitha agjencitë relevante e dinin, ose mund ose duhet të kishin ditur, për individin dhe aktivitetet e tij”.
Si ndodhi kjo? Çfarë mund të ishte bërë ndryshe? Pyetjet janë të thjeshta dhe të qarta. Megjithatë, ato janë ende të habitshme për kontrastin që tregojnë midis Zelandës së Re dhe Shteteve të Bashkuara në mënyrën sesi reagojnë ndaj goditjeve masive.
Në vend që të bëjnë pyetje apo të vendosin të veprojnë si politikanët në Zelandën e Re po bëjmë, në Amerikë një numër i madh njerëzish vriten çdo vit nga njerëz të çmendur me armë.
Sulme të tilla masive janë të rralla në Zelandën e Re. Por lehtësia me të cilën armiku i Christchurch ishte në gjendje të merrte një arsenal që përfshinte armë gjysmëautomatike ishte e mjaftueshme për të bindur kryeministren Ardern për nevojën për kontroll më të mirë të armëve.
Ajo njoftoi synimin e saj për të ashpërsuar ligjet e vendit vetëm disa orë pas ngjarjeve të tmerrshme të së premtes. Të enjten, gjashtë ditë pas sulmit, u njoftua se vendi do të ndalojë armët gjysmëautomatike, dhe disa armë të tjera. Ajo tha se legjislacioni po hartohet me urgjencë dhe shpreson të jetë gati për zbatim deri më 11 prill.
“Koha për të vepruar është tani,” tha ajo këtë javë.
Parlamenti do të duhet të japë miratimin dhe mund të ketë kundërshtim, por lobi i të drejtave të armëve në Zelandën e Re është shumë më pak i fuqishëm se ai në Shtetet e Bashkuara.
Dhe ishte inkurajuese, madje frymëzuese, të shihje politikanët në Zelandën e Re, të cilët kishin kundërshtuar kontrollin e armëve, të ndryshonin mendjet e tyre. “Realiteti është se pas orës 1 pasdite. më 15 mars, bota jonë ndryshoi përgjithmonë, dhe kështu do të ndryshojnë edhe disa nga ligjet tona”, tha zëvendëskryeministri Winston Peters, partia e së cilit ka kundërshtuar më parë ndryshimet.
Edhe një herë, sistemi politik i SHBA duket i pamenduar krahasuar me demokracitë e tjera.