MENU
klinika

Project Syndicate

Çfarë po e përçan NATO-n?

29.08.2019 - 17:07

Kur Presidenti i SHBA Donald Trump të mbërrijë në Poloni më 31 gusht, ai është i sigurtë se do të marrë një pritje mahnitëse nga qeveria e vendit.

Por, qeveria polake me siguri do ta bëjë prezencën ushtarake amerikane në vend një temë kryesore për diskutim. Këto ditë, debati për trupat amerikane në Poloni nganjëherë shihet si sulm i këtij vendi kundër Gjermanisë. Por kjo nuk ka rëndësi.

Ajo që duhet diskutuar është koherenca evropiane përballë rolit gjithnjë e më të pasigurt të Amerikës brenda NATO-s.

Trump dhe zyrtarë të tjerë të lartë amerikan, si Richard Grenell dhe Georgette Mosbacher, ambasadorët e SHBA në Gjermani dhe Poloni përkatësisht, kanë nxitur perceptimin se SHBA po kundërshton Gjermaninë me Poloninë.

Ndërkohë që kritikon Gjermaninë për shpenzimet e saj të pakta të mbrojtjes, administrata amerikane duket se dëshiron ta shpërblejë Poloninë për shpenzimin e 2% të PBB-së së saj për mbrojtjen, një objektiv që të gjithë anëtarët e NATO-s janë zotuar të përmbushin.

Megjithatë, bisedimet për një sulm polako-gjerman për mbrojtjen janë të ekzagjeruara.. Dhe edhe sikur trupat shtesë të vinin nga Gjermania, kjo vështirë se do të përfaqësonte një zhvendosje të madhe strategjike të SHBA.

Në të njëjtën kohë, megjithatë, ekziston një arsye më shqetësuese pse çështja e trupave amerikane në Poloni ka marrë kaq shumë vëmendje politike. Vërejtjet e Trumpit kanë ngritur dyshime për besueshmërinë e angazhimeve të sigurisë amerikane në Evropë.

Dhe kjo pasiguri ka thelluar përçarjet politike brenda Bashkimit Evropian dhe midis aleatëve evropianë të NATO-s.

Këto ndarje reflektojnë dy dallime kryesore rajonale.

Ndarja e parë është midis vendeve që nuk shqetësohen nga Rusia dhe ata që e shohin atë si një kërcënim të madh dhe të menjëhershëm për mirëqenien e tyre.

Aleatët evropianë të NATO-s gjithashtu janë të ndarë në lidhje me rolin e armëve bërthamore. Gjermania nuk ka aspak interes për çështje të tilla, dhe madje edhe në vendet anëtare të Evropës Lindore të NATO-s, zyrtarët dhe akademikët duket se kanë pak njohuri në lidhje me politikën e armëve bërthamore.

Përkundrazi, anëtarët e Evropës Lindore të NATO-s  e shohin praninë e armëve bërthamore të SHBA-së në Evropë në aspektin politiko-strategjik. Për Evropianët Lindorë, këto armë mbështesin angazhimin politik të Amerikës për sigurinë e kontinentit. Thirrjet e politikanëve gjermanë, veçanërisht në të majtë, për të hequr këto armë, prandaj do të priten me armiqësi në Poloni dhe fqinjët e tjerë lindorë të Gjermanisë.

Ndërkohë që Trump vazhdon sulmet e tij ndaj NATO-s dhe aleatëve individualë, ndarjet evropiane ka të ngjarë të thellohen.

Qeveritë e Evropës duhet të menaxhojnë këto konflikte ndërkohë që përpiqen ta bëjnë kontinentin të merret vetë me çështjet e sigurisë dhe mbrojtjes.

Marco Overhaus është një studiues në Institutin Gjerman për Çështjet Ndërkombëtare dhe të Sigurisë në Berlin dhe autor i një studimi të fundit mbi politikën e SHBA ndaj NATO-s.