Nuk ka qenë viti më i lehtë për demokracitë në Perëndim, me retë e stuhisë së Brexit dhe përgatitjet për zgjedhjet presidenciale të SHBA për vitin e ardhshëm.
Por nuk janë vetëm demokracitë perëndimore ato që përballen me probleme. Protestat në Hong Kong dhe Rusi tregojnë kufijtë e asaj që shumë e shohin në Perëndim si fuqi autokratike.
Në Hong Kong, demonstratat e mëdha kundër sundimit kinez kanë thelluar një krizë që tani kërcënon ata që janë në pushtet. Në Moskë, më shumë se 1.000 njerëz u arrestuan në 27 korrik pas një proteste të paautorizuar duke kërkuar që anëtarët e opozitës të lejohen të garojnë në një zgjedhje lokale. Ishte një nga goditjet më të mëdha të viteve të fundit kundër kundërshtarëve të pushtetit të Presidentit Vladimir Putin.
Presidenti turk Tayip Erdogan gjithashtu ka kaluar disa muaj të vështirë. Ekrem Imamoglu, një politikan i opozitës me një platformë krejt të ndryshme ndaj qeverisjes AKP, u bë kryetar i Stambollit në një zgjedhje që u ripërsërit pasi një gjykatë gjeti parregullsi në votimin e parë.
Sunduesit e Turqisë kanë respektuar rezultatin. Por si do të përgjigjen Putinit dhe Presidentit Kinez Xi Jinping në ndonjë protestë të mëtejshme?
Pekini përdori forcën për të shtypur protestat e Sheshit Tiananmen në 1989. Ushtria e lirimit të Popullit të Kinës në Hong Kong deri më tani ka lënë forcën policore të Hong Kongut për t’u marrë me protestat. Por disa aktivistë shohin gjithashtu dorën e Pekinit në sulmet e dhunshme ndaj protestuesve.
Putin mbijetoi në një valë të mëparshme të protestave që filluan në fund të 2011 pa thirrur ushtrinë, por protestuesit dhe liderët e opozitës folën për një atmosferë frikësimi dhe ligjet u miratuan duke vendosur kufij më të rreptë në protesta.
Autoritetet në Moskë dhe Pekin kanë akuzuar Perëndimin për orkestrim protestash, duke bërë jehonë dyshimet e tyre për “Pranverën Arabe” të vitit 2011 dhe pothuajse çdo kryengritje publike në Evropën Lindore.
Dyshime të tilla pasqyrojnë shqetësimin perëndimor për akuzat e Rusisë që ndërhyn në zgjedhjet presidenciale të SHBA 2014 dhe në demokracitë e tjera evropiane, dhe janë në një farë mënyre të kuptueshme.
Protestat në Hong Kong u nxitën nga një ligj i propozuar që lejonte ekstradimin në kontinent, diçka e ndaluar në mënyrë të qartë në dorëzimin e 1997 që i dha fund administratës së Britanisë.
Por pakënaqësia në rritje në Hong Kong dhe Rusi nuk ka të bëjë vetëm me politikën dhe demokracinë. Bëhet fjalë gjithashtu për mungesë të mundësive ekonomike, zhgënjimit me boshllëqet në rritje të pasurisë dhe një mori problemesh të tjera që janë të njohura në shoqëritë perëndimore.
Institucionet perëndimore gjithashtu po përpiqen të përshtaten me një botë që ndryshon me shpejtësi, dhe pothuajse të gjitha popullsitë janë të irrituara nga udhëheqësit e tyre. Por njerëzit në demokracitë perëndimore nuk ndajnë përgjithësisht të njëjtën frikë nga arrestimi ose goditjet arbitrare si në vendet që shihen në Perëndim si autokratike.
Japan Times
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Demokracia në Shqipëri, një guaskë boshe”
