Si një film i keq ku tashmë e kemi parë përfundimin, historia tani rrezikon të përsëritet në një cep të rrezikshëm të Lindjes së Mesme.
Kampet dhe qendrat e paraburgimit të drejtuara nga kurdët që përmbajnë dhjetëra mijëra luftëtarë të Shtetit Islamik (IS) dhe vartësit e tyre po ziejnë.
Ndërsa veprimet e Turqisë pa dyshim që e kanë përkeqësuar këtë problem, më shumë se 100 të burgosur të IS raportohet se kanë shpëtuar tashmë dhe problemi shkon shumë më thellë.
Faji qëndron kryesisht tek qeveritë e Evropës.
Shumica e luftëtarëve të IS-ve vdesin pothuajse të gjithë nga jashtë rajonit, Evropa, Afrika e Veriut, Egjipti, Arabia Saudite, Kaukazi dhe Azia Qendrore.
Uashingtoni dhe aleatët e tij kurdë kanë bërë presion ndaj Evropës për të marrë përsëri 4,000 shtetas të vlerësuar, të cilët ranë pa u vënë re përtej kufijve të saj dhe në Siri, kur IS ishte në kulmin e tij.
Sipas revistës gjermane Der Spiegel, zyrtarët gjermanë besojnë se një e treta e shtetasve të saj aktualisht në kampe, gjithsej 27 burra dhe gra, janë “të aftë për të kryer veprime të dhunshme, përfshirë sulme terroriste”.
Problemi është edhe më i rëndë.
Së pari, ekziston frika se nëse këta xhihadistë sillen përfundimisht në gjyq, në vendet e tyre të lindjes, mund të kishte prova të pamjaftueshme për t’i dënuar ata.
Qeveritë do të akuzoheshin më pas se lejojnë kthimin e burrave dhe grave të rrezikshëm që do të paraqesin një rrezik të mundshëm për sigurinë kombëtare.
Së dyti, edhe sikur të ishin të dënuar, ata vetëm do të shtonin problemin në rritje të radikalizmit të dhunshëm që po ndodh në burgjet evropiane.
Pra, rezultati neto është se Evropa nuk ka arritur të veprojë dhe problemi është lënë të përkeqësohet. Si dhe xhihadistë të rrezikshëm, mijëra gra dhe fëmijë të pafajshëm kanë mbetur në harresë në këto kampe.
Është e pamundur të nënvlerësohet rëndësia e “burgosjes së padrejtë” në psikologjinë xhihadiste.
Pra, a mund të ndodhë e njëjta gjë përsëri si dikur me Irakun? Ndoshta jo, thonë ekspertë si Michael Stephen.
Sigurisht që është e vështirë të shihet se IS është në gjendje të rindërtojë përsëri hapësirën fizike, gjeografike që pushtoi dhe kontrolloi për pesë vjet me radhë.
“Rikualifikimi i IS ka të ngjarë të jetë po aq vdekjeprurës dhe shkatërrues sa ai që pamë në 2014-17,” thonë shumica e analistëve.
Pra, duke e përmbledhur, në qoftë se nuk ka një zgjidhje të sigurt dhe humane për çështjen e atyre mijëra të shpërngulur nga rënia e kalifatit IS, atëherë kjo do të jetë një bombë me sahat, për të cilën Evropa dhe vendet e tjera të botës do të pendohet.
Nga BBC
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Plani i radhës i ISIS
Erdogan duhet të vendosë sa më shpejt fatin e Sirinë
“ISIS është mundur, ka humbur edhe territorin e fundit”
