MENU
klinika

Nga The Washington Post

Evropa Lindore duket ende si Evropa e vitit 1930

11.11.2019 - 17:55

Natën pasi ra Muri i Berlinit, ndërsa shikoja turma gjermanësh të shquar të Lindjes që kalonin në Kurfürstendamm të Berlinit Perëndimor, mu duk se në ish-kombet e robëruara të Evropës Lindore, historia po bënte një rikthim.

Tridhjetë vjet më vonë, politika e viteve 1930 ndjehet akoma në ish-Bllokun Lindor. Polonia drejtohet nga një qeveri e krahut të djathtë autoritar.

Një paqe e cunguar mbizotëron në mbetjet e copëtuara të Jugosllavisë pas një lufte shkatërruese etnike. Hungaria, e cila drejtohej nga një qeveri autoritare e krahut të djathtë para Luftës së Dytë Botërore, tani është e dominuar nga krenari “joliberal” Viktor Orban.

Ajo që për mua është befasuese është shkalla në të cilën politika e epokës komuniste gjithashtu ka mbijetuar. Disa prej trashëgimive të sundimit komunist kanë rezultuar të qëndrueshme, ndoshta sepse ato janë të gjitha shumë në përputhje me lëvizjet e përtërira iliberale.

Njëra është përdorimi i televizionit kombëtar të drejtuar nga shteti për propagandën politike. Në Hungari, Orban përdor burimet shtetërore dhe biznesmenët, por eliminon median e pavarur.

Një trashëgimi e dytë është korrupsioni zyrtar i përhapur. Siç dokumentoi New York Times kohët e fundit, subvencionet e Bashkimit Evropian kanë pasuruar të afërmit dhe miqtë e vjetër të Orban.

Trashëgimia më e fshehtë komuniste mund të jetë ahistoricizmi. Pas luftës, askush nuk mbajti përgjegjësi për ato që u portretizuan si krime kapitaliste.

Në shumë mënyra, natyrisht, Evropa Lindore është shumë më mirë sesa në vitin 1989.

Njerëzit e saj janë shumë më të pasur dhe, megjithë autoritarizmin, shumë më të lirë. Ne e nënvlerësuam kulturën e krijuar nga komunizmi Sovjetik, dhe rreziqet e një kthimi në histori.