MENU
klinika

Një këshillë për të gjitha nënat e reja

Stresi në shtatëzëni dëmton rëndë foshnjën tuaj!

01.02.2020 - 10:47

Shumë nëna duhet të ndjehen të tronditura nga stresi, dhe kjo mund të ketë pasoja në zhvillimin e trurit të foshnjeve të tyre në bark, sugjeron një studim i ri.

Studiuesit zbuluan se edhe në një grup grash shtatzënë shumë të arsimuar, të shëndetshëm, stresi dhe ankthi ishin të zakonshëm. Më shumë se një e katërta raportuan nivele më të larta se mesatare të “stresit të perceptuar”, ndërsa një numër i ngjashëm kishte simptoma ankthi. 11% e tjerë kishin simptoma depresioni.

Dhe mesatarisht, studimi zbuloi, se simptomat e shëndetit mendor të nënave lidhen me ndryshimet në strukturën e trurit të fetusit .

Duke përdorur skanime të specializuara të MRI, studiuesit panë që hipokampusi i fetusit priret të ishte më i vogël kur nënat ishin të dëshpëruar. Ajo pjesë e trurit është e përfshirë në formimin e kujtimeve të reja, dhe lehtësimin e të mësuarit dhe kontrollin emocional.

Kishte edhe shenja të “gjirifikimit” të rritur në sipërfaqen e trurit. Kjo i referohet formimit të “palosjeve” karakteristike që shënojnë shtresën e jashtme të trurit. Mënyra se si palosja mund të ndikojë në sasinë përfundimtare të lëndës së trurit që zhvillohet – numrin e neuroneve dhe lidhjeve midis tyre, shpjegoi Dr. Rahul Gupta.

Ai tha se gjetjet ofrojnë një pasqyrë të re mbi rëndësinë e mirëqenies mendore gjatë shtatëzënësisë, dhe “kanë implikime potencialisht të mëdha për nënat që duhet të jenë”.

“Kjo sugjeron se shqetësimi psikologjik mund të jetë po aq i rëndësishëm sa çrregullimet fizike për të cilat monitorojmë gjatë shtatëzanisë,” tha Gupta.

Ende ekzistojnë pyetje kryesore për t’u përgjigjur, megjithatë: A  vazhdojnë edhe pas lindjes ndryshimet  në trurin fetal të  lidhura me shqetësimin e nënave ? A shfaqen probleme më vonë në fëmijëri?

Hulumtimet e kaluara kanë treguar që dëmtimet në të njëjtat zona të trurit të fetusit mund të lidhen me vështirësi me të mësuarit, vëmendjen, kujtesën dhe kontrollin emocional, tha Catherine Limperopoulos, studiuese e lartë në studim.

Por, ajo shtoi, “ndjekja afatgjatë është e nevojshme për të konfirmuar nëse këto probleme zhvillimi shfaqen në popullatën tonë gjatë foshnjërisë dhe fëmijërisë”.

Limperopoulos drejton Qendrën për trurin në zhvillim në Spitalin Kombëtar të Fëmijëve, në Uashington, D. C. Ajo tha se ekipi i saj u interesua të studiojë stresin prenatal, sepse kur ata rekrutonin gra shtatzëna për studimin e tyre, “shumë diskutuan me lehtësi ndjenjën e shqetësimit psikologjik”.

Ajo vuri në dukje se, kur u pyetën, “këto gra flisnin lirshëm për ankthin dhe stresin që ndjenin.”

Për të gërmuar më thellë, studiuesit rekrutuan 119 gra të shëndetshme shtatzënë që ranë dakord të kishin dy skanime  MRI të trurit fetal gjatë tremujorit të tretë. Në të dy vizitat, gratë plotësuan gjithashtu pyetësorë standardë mbi stresin e perceptuar, dhe simptomat e ankthit dhe depresionit.

Testi i stresit i pyeti për ndjenjat e tyre gjatë një muaji të kaluar – përfshirë sa shpesh ato janë ndjerë të mbingarkuara  nga përgjegjësitë e përditshme ose të paaftë për të trajtuar problemet personale.

Si grup, gratë ishin me arsim të lartë, me punë të ardhura më të larta, profesionale. Por kjo nuk i bëri më të forta kundër shqetësimit, doli.

Në përgjithësi, 27% shënuan mbi mesataren në atë test . Pothuajse po aq (26%) shënuan sipër ndërprerjes për simptoma ankthi, ndërsa një në 10 rezultuan lart në masën e depresionit.

Në përgjithësi, studiuesit zbuluan, se ato simptoma të nënës lidhen me ndryshimet në strukturën e trurit të fetusit. Kishte gjithashtu shenja që biokimia e trurit ndryshonte: Simptomat e depresionit të nënave u shoqëruan me nivele më të ulëta të kreatinës dhe kolinës në trurin e fetusit.

Normalisht, nivelet e këtyre kimikateve rriten vonë në shtatëzani, pasi qelizat e reja formohen me një ritëm në rritje, vërejtën autorët e studimit.

Nëse ndonjë nga ato ndryshime në tru do të thotë telashe më vonë ,mbetet të shihet.

Por, tha Gupta, gjetjet shtrojnë pyetje nëse mjekët duhet të bëjnë më shumë për të vlerësuar mirëqenien mendore te gratë shtatzëna.

Limperopoulos u pajtua. “Mjetet e vlefshme të shqyrtimit janë atje,” tha ajo. “Ne duhet ta bëjmë të thjeshtë dhe rutinë t’i kemi këto biseda thelbësore dhe të shpërndajmë stigmën e vazhdueshme të lidhur me shqetësimet e shëndetit mendor, kështu që nënat dhe foshnjat do të jenë më të shëndetshme.”

Tani për tani, Gupta inkurajoi gratë shtatzëna të diskutojnë çdo çështje të shëndetit mendor me mjekun e tyre. “Nëse vuani nga këto simptoma, punoni me mjekun për të kuptuar se çfarë mund të bëni,” tha ai.

Gjetjet u botuan në internet 29 janar në JAMA Network Open.