Nga romani “Dashuri në kohërat e kolerës”, kemi shkëputur një frazë të Markezit për të rigjallëruar një nga historitë më të bukura të dashurisë ndodhur ndonjëherë, e cila mbijetoi për shtatëdhjetë vjet, me gjithë pengesat e shumta./Konica.al
Të paktë janë shkrimtarët që e kanë frekuentuar aq shpesh të jashtëzakonshmen, sa Gabriel Garsia Markesi. E jashtëzakonshme për një jetë kaq romantike, saqë humbasim në efektet e saj. Ka jetuar kudo, në Meksikë, në Francë, në Barcelonë, në Londër, në Havana, për të mos përmendur fshatin e tij të lindjes, Aracataca, Barranquilla ose Bogota, qytetin që ai e urrente. Njohu mjerimin më të poshtër, duke gërmuar deri në koshat e plehrave, njëkohësisht shkëlqimet më të mëdha, ulur në tryezat mbretërore dhe presidenciale në të gjithë botën. U dorëhoq nga shumë gazeta si protestë kundër linjës së tyre editoriale, drejtoi revista me kronika të ndryshme apo botime për gratë shtëpiake, përpara se të blinte Cambio, “Newsweek” ameriko-latine. Ka shitur miliona kopje të çdonjërit prej librave që ka botuar, ka financuar grupe komuniste, ka blerë tetë shtëpi dhe ia ka dalë mbanë të ruajë edhe vlerësimin e kritikëve, edhe vlerësimin e audiencës së madhe. Çfarë këmbëngulje në të jashtëzakonshmen! I sigurt për rezultatet e veta, për stilin e tij, standardi më i lartë i letërsisë së Amerikës Latine që lulëzon në vitet ’70-të, ai është një shkrimtar i jashtëzakonshëm, i cili do të mbetet përherë besnik i vetvetes, madje deri në pikun e gabimeve të tij./Konica.al
Në përvjetorin e lindjes së shkrimtarit të madh kolumbian, më 6 mars 1927, autor i “Njëqind vjet vetmi” dhe “Kronikë e një vdekjeje të paralajmëruar”, fitues i çmimit “Nobel” në 1982, propozojmë frazën e bukur marrë nga romani “Dashuria në kohën e kolerës” (1985):
“Ai shikim i rastësishëm ishte burimi i një kataklizmi dashurie që nuk kishte mbaruar ende gjysmë shekulli më vonë”.
Gabriel Garsia Markes, themeluesi i realizmit magjik, një ndër shkrimtarët më të famshëm në gjuhën spanjolle, me talentin e tij të jashtëzakonshëm bëri që vëmendja e mbarë botës të drejtohej nga letërsia e Amerikës Latine, duke ndikuar tek shkrimtarë si Izabel Aljende dhe Paulo Koehlo. Në romanet e tij, realiteti dhe fantazia, historia dhe legjenda ndërthuren derisa shkrihen në një. Një udhëtim në kohë dhe hapësirë falë përdorimit të shpeshtë të ngjarjeve të së shkuarës dhe parashikimeve, të cilat e zhvendosin lexuesin në një vorbull kohore shumë sugjestive. Romani “Njëqind vjet vetmi”, u votua në 2007 si vepra e dytë më e rëndësishme në gjuhën spanjolle e shkruar ndonjëherë, paraprirë vetëm nga “Don Kishoti i Mançes” i Servantesit. Një tjetër kryevepër absolute është “Dashuri në kohërat e kolerës”, nga e cila është shkëputur edhe fraza e cituar pak më lart.
“Dashuri në kohërat e kolerës”, një dashuri romantike dhe e pafund, e aftë të tregohet e duruar, me besim të palëkundur, për “pesëdhjetë e tre vjet, shtatë muaj dhe njëmbëdhjetë ditë, përfshirë netët”. Në të vërtetë, Florentino Aziza, poet dhe pronar i Compagnia Fluviale del Caribe, duhet të presë një kohë të gjatë para se ta shohë më në fund ëndrrën e tij të realizuar me Fermina Dasa, vajza më e bukur në Kolumbi. Kronika e një pritjeje të gjatë dhe të sigurt, e një dëshire që nuk venitet, por përforcohet ndër vite, duke kapërcyer të gjitha pengesat. Një histori dashurie dhe shprese, me të cilën, një herë të vetme, Markes braktis shqetësimin e tij të zakonshëm dhe angazhimin që kishte ndaj denoncimit shoqëror, për të treguar një epope tërheqëse të pasionit dhe optimizmit. Një roman i thjeshtë dhe i shkëlqyer, nga i cili buron shija e fortë për një rrëfim të plotë dhe përrallor, përshkrime shumëngjyrëshe të Karaibeve me diell dhe banorëve të saj. Rastësi apo fat? Kjo është dilema që e ka tronditur gjithnjë qenien njerëzore përballë koincidencave të jetës. E ngremë këtë pyetje kur prekim një tragjedi ose kur na ndodh diçka e jashtëzakonshme. Mirëpo, është një kohë kur kjo pyetje vjen e shpeshtuar dhe e stuhishme: kur biem në dashuri. Shprehja e Markesit na rikthen në këtë pyetje, duke gjurmuar një nga tregimet më të bukura të dashurisë ndonjëherë, në rastësinë e një shikimi. Po dashuria është edhe të dish të presësh. Megjithatë, pavarësisht rastësisë së atij shikimi të parë, historia e dashurisë së Ferminës dhe Florentinos duket e shkruar në yje. Florentinos do t’i duhet të presë pesëdhjetë e tre vjet, shtatë muaj dhe njëmbëdhjetë ditë, përfshirë netët, për të kryqëzuar sërish sytë e të dashurës së tij. Është pikërisht pritja, që i jep dashurisë forcë dhe energji, duke e bërë atë të pathyeshme përballë çdo pengese./Konica.al
Për më shumë, vizitoni: www.konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Netflix zgjedh realizmin magjik
“100 vjet vetmi” sërish shqip… prej origjinalit
Gratë që drejtuan botën
