Profesionistet e reja të mjekësisë, të cilat punuan me orë të gjata në vijat e frontit në Wuhan, së pari kishin ethe. Brenda disa javësh, të dyja ishin në shtretërit e spitalit.
Dy nënat e reja nuk u thanë fëmijëve të tyre se kishin coronavirus. “Mamaja po punon shumë”, thanë ata, “për të shpëtuar njerëz të sëmurë”. Në vend të kësaj, Deng Danjing dhe Xia Sisi ishin duke luftuar për jetën e tyre në të njëjtat spitale ku ato punuan.
Pak javë më parë, shkruan The New York Times, ato kishin shkuar si profesionistë të shëndetshëm në linjat e para të epidemisë në Wuhan, Kinë, te pacientët me coronavirus në gjendje kritike. Bota është ende duke luftuar për të kuptuar plotësisht virusin e ri, simptomat e tij, përhapjen dhe burimet. Për disa, mund të ndjehet si një ftohje e zakonshme. Për të tjerët, është një infeksion vdekjeprurës që shkatërron mushkëritë dhe shtyn sistemin imunitar në mbingarkesë, duke shkatërruar edhe qelizat e shëndetshme.
Dallimi midis jetës dhe vdekjes mund të varet nga shëndeti, mosha dhe qasja e pacientit në kujdes – megjithëse jo gjithmonë. Virusi ka infektuar më shumë se 132,000 globalisht. Shumica dërrmuese e rasteve kanë qenë të buta, me simptoma të kufizuara. Por përparimi i virusit mund të jetë i shpejtë, paralajmërohet në shkrim. Rreth 68,000 njerëz janë shëruar, ndërsa afro 5,000 kanë vdekur. Fati i znj. Deng dhe Dr. Xia pasqyrojnë natyrën e paparashikueshme të një virusi që prek të gjithë ndryshe, ndonjëherë duke kundërshtuar mesataret statistikore dhe kërkimet shkencore. Ndërsa viti i ri u hap në Kinë, gratë po bënin jetë të ngjashme. Të dyja ishin 29 vjeçe. Të dyja ishin të martuara, secila me një fëmijë të vogël.
Zonja Deng, një infermiere, kishte punuar për tre vjet në spitalin Wuhan No. 7, në qytetin ku ajo u rrit dhe ku filloi pandemia e coronavirusit. Edhe nëna e saj ishte infermiere. Aktiviteti i preferuar i zonjës Deng ishte të luante me dy kotelet e saj. Ndërsa, dr. Xia, një gastroenterologe, gjithashtu vjen nga një familje e profesionistëve mjekësorë.
Si fëmijë i vogël, ajo kishte shoqëruar nënën e saj, një infermiere, për të punuar.
Ajo iu bashkua Spitalit Union Jiangbei të Wuhan në vitin 2015 dhe ishte më e reja në departamentin e saj. Kolegët e saj e quajtën atë “Sisi i Vogël” ose sepse ajo gjithmonë kishte buzëqeshje për ta. Ajo e donte shumë pjatën Sichuan, një pjatë e famshme për supën e saj me erëza. Kur një virus i ri misterioz goditi qytetin, gratë filluan të punojnë me orë të gjata, duke trajtuar një përmbytje në dukje të pafund të pacientëve, shkruan The New York Times, përcjell Telegrafi. Ato morën masa paraprake për të mbrojtur veten e tyre. Por iu nënshtruan infeksionit, virusit shumë ngjitës që gërmon thellë në mushkëri, duke shkaktuar ethe dhe pneumoni. Në spital, secila mori një kthesë për të keq. Njëra u shërua. Tjetra, për fat të keq jo. Simptomat erdhën papritmas
Doktor Xia kishte përfunduar ndërrimin e saj të natës më 14 janar kur ajo u thirr përsëri për të marrë pjesë te një pacient – një burrë 76-vjeçar me coronavirus të dyshuar. Asaj i binte shpesh për ta kontrolluar. Pesë ditë më vonë, ajo filloi të ndjehej keq. E rraskapitur, ajo mori një sy gjumë në shtëpi, pastaj kontrolloi temperaturën e saj, që ishte e lartë. Gjoksi i saj ndihej i shtrënguar. Në anën tjetër, disa javë më vonë, në fillim të shkurtit, zonja Deng, infermiere, po përgatitej të hante darkë në zyrën e spitalit, kur nuk u ndje mirë. Ajo injoroi këtë, duke menduar se e kishte nga lodhja.
Zonja Deng, një vendase e Wuhan që i pëlqente grimi dhe u lidh me miqtë e saj në Starbucks, kishte punuar për tetë vjet si infermiere, duke ndjekur rrugën e karrierës së nënës së saj. Doktor Xia, i cili ishte e preferuara mes pacientëve të moshuar, kaloi orë të gjata në spital duke ndihmuar në trajtimin e personave që dyshoheshin se kanë virus. Ajo kishte kaluar fillimin e shpërthimit duke vizituar familjet e pacientëve të konfirmuar dhe duke i mësuar ata të dezinfektojnë shtëpitë e tyre. Pasi hëngri me vështirësi disa ushqime, Znj. Deng shkoi në shtëpi për një dush, dhe më pas, duke u ndier e lodhur, bëri një sy gjumë. Kur u zgjua, e kuptoi se kishte temperaturë. Ethet janë simptoma më e zakonshme e coronavirusit, që vërehen në gati 90 për qind të pacientëve. Rreth një e pesta e njerëzve pësojnë gulçim, shpesh duke përfshirë një kollë dhe kongjestion. Shumë gjithashtu ndjehen të lodhur. Të dy gratë nxituan të bëjnë një vizitë mjekësore. Skanimet e kraharorit treguan dëme në mushkëri, një shenjë treguese e coronavirusit që është e pranishme në të paktën 85 për qind të pacientëve, sipas një studimi. Spitali nuk kishte hapësirë, kështu që zonja Deng rezervoi një hotel për të shmangur infektimin e burrit të saj dhe vajzës 5-vjeçare.
Ajo ishte djersitur natën. Në mëngjes, ajo u pranua në spital. Një test gjenetik konfirmoi që ajo kishte coronavirus. Dhoma e saj në një repart të sapohapur të stafit ishte e vogël. Zonja Deng ishte në shtratin 28. Shoku i saj në dhomë ishte një koleg i cili gjithashtu ishte diagnostikuar me virusin. Ndërkohë, në Spitalin Jiangbei, 18 milje larg, Dr. Xia po mundohej të merrte frymë. Ajo ishte vendosur në një repart izolimi, trajtuar nga mjekë dhe infermierë që mbanin rroba mbrojtëse dhe syze sigurie. Dhoma ishte e ftohtë. Kur zonja Deng u pranua në spital, ajo u përpoq të qëndronte “e fortë”. Ajo i shkruajti burrit të saj, duke i kërkuar që të vishte një maskë edhe në shtëpi, dhe të pastrojë të gjitha taset dhe shkopinjtë e tyre me ujë të valë ose t’i hedhë.
Burri i saj dërgoi një fotografi të njërës prej maceve të tyre në shtëpi. “Duke të pritur që të kthehesh”, tha ai. “Unë mendoj se do të zgjasë 10 ditë, ose gjysmë muaj”, u përgjigj ajo. “Kujdesu për veten”. Sipas shkrimit të The New York Times, nuk ka asnjë kurë të njohur për Covid-19, emri zyrtar për sëmundjen e shkaktuar nga coronavirusi. Kështu që mjekët mbështeten në një koktej të ilaçeve të tjera, kryesisht ilaçe antivirale, për të lehtësuar simptomat.
Mjeku i Znj Deng ka përshkruar një regjim me arbidol, një ilaç antiviral i përdorur për trajtimin e gripit në Rusi dhe Kinë; Tamiflu, një ilaç tjetër i gripit më i njohur ndërkombëtarisht; dhe Kaletra, një ilaç HIV që mendohet se bllokon përsëritjen e virusit. Zonja Deng po merrte të paktën 12 pilula në ditë, si dhe ilaçin tradicional kinez.
Me gjithë optimizmin e saj, ajo fillohej të ndjehej më dobët. Nëna e saj i sillte ushqim nga jashtë spitalit, por ajo nuk kishte oreks. Për ta ushqyer atë, një infermiere duhej të vinte në 8:30 çdo mëngjes për ta lidhur atë me një pikëz intravenoze me lëndë ushqyese. Në një tjetër pikë pompoi antitrupa në rrjedhën e saj të gjakut, dhe ende një ilaç tjetër antiviral. Edhe doktoresha Xia ishte e sëmurë rëndë, por dukej se po luftonte ngadalë me infeksionin.
Ethet e saj ishin qetësuar pas disa ditësh, dhe ajo filloi të marrë frymë më lehtë pasi “u bashkua” me një ventilator. Shpirti i saj filloi të ndjehej më mirë. Më 25 janar, ajo u tha kolegëve të saj se po shërohej.
Në fillim të shkurtit, doktor Xia e pyeti burrin e saj, Wu Shilei, gjithashtu një doktor, nëse ai mendonte se mund ta hiqte terapinë e oksigjenit së shpejti. “Merre shtruar. Mos u shqetëso shumë”, u përgjigj ai në WeChat. Ai i tha asaj që ventilatori mund të hiqet brenda javës tjetër.
Ajo kishte arsye të besonte. Në fund të fundit, shumica e pacientëve me coronavirus shërohen.
Më vonë, doktoresha Xia doli dy herë negativ për coronavirusin. Ajo i tha nënës së saj se priste të dilte nga spitali më 8 shkurt. Ndërkohë, nga dita e katërt e zonjës Deng në spital, ajo nuk mund të pretendonte më se ishte e gëzuar. Ajo ishte duke vjell, kishte diarre dhe duke u dridhur pamëshirshëm. Herët në mëngjesin e 5 shkurtit, ajo u zgjua për të kuptuar se ilaçi nuk kishte bërë asgjë për të ulur temperaturën e saj. Ajo qau. Ajo tha se ishte klasifikuar si e sëmurë kritike. Ndjeu se kishte halucinacione. Ajo nuk mund të nuhaste dhe nuk kishte shije, dhe rrahjet e zemrës së saj u ngadalësuan në rreth 50 rrahje në minutë.
Në një telefonatë, nëna e zonjës Deng u përpoq ta siguronte atë se ishte e re dhe e shëndetshme, dhe se virusi do të kalonte si një ftohje e keqe. Por zonja Deng kishte frikë. “Ndihesha sikur po ecja në buzë të vdekjes”, shkroi ajo në një postim në mediat sociale nga shtrati i saj në spital, ditën tjetër. Kina e përcakton një pacient të sëmurë kritik si dikush me dështim të frymëmarrjes, tronditje apo dështim të organeve. Rreth 5 për qind e pacientëve të infektuar u gjendën në gjendje kritike në Kinë, sipas një prej studimeve më të mëdha deri më tani të rasteve të coronavirusit.
Nga ata, 49 për qind vdiqën. (Këto norma përfundimisht mund të ndryshojnë kur rastet shqyrtohen në të gjithë botën). Ndërsa Dr. Xia dukej se po shërohej, ajo ishte akoma e tmerruar nga vdekja. Testimi mund të jetë i gabuar dhe rezultatet negative nuk do të thotë se pacientët janë “të pastruar”. Ajo e pyeti nënën e saj për një premtim: A mund që prindërit e saj të kujdesen për djalin e saj 2-vjeçar, nëse ajo nuk do t’ia dilte?
Duke shpresuar të largonte ankthin e saj me humor, nëna e saj, Jiang Wenyan, ia ktheu: “Ai është djali yt. Do ta rritësh ti”. Doktor Xia gjithashtu shqetësohej për burrin e saj. Gjatë një bisede përmes videos, ajo i kërkoi që të vendoste pajisje mbrojtëse në spitalin ku ai punonte. Pastaj erdhi thirrja. Gjendja e Dr. Xia papritmas ishte përkeqësuar. Në orët e para të 7 shkurtit, burri i saj u nxitua në dhomën e urgjencës. Zemra e saj ishte ndalur. Siç shkruan The New York Times, në shumicën e rasteve, trupi riparohet vetë. Sistemi imunitar prodhon mjaft antitrupa për të “pastruar” virusin, dhe pacienti rikuperohet.
Në fund të javës së parë të zonjës Deng në spital, ethet e saj ishin zvogëluar. Ajo mund të hante ushqimin që i dha nëna e saj. Më 10 shkurt, ndërsa oreksi i saj u kthye, ajo shikoi në internet fotografi të mishit dhe i postoi me dëshirë në mediat sociale. Më 15 shkurt, kishte një test negativ për virusin. Tre ditë më vonë, ajo përsëri doli negative. Zonja Deng u takua me nënën e saj për pak kohë në hyrjen e spitalit. Pastaj, për shkak se Wuhan mbeti i mbyllur, pa taksi apo transport publik, ajo shkoi vetëm në shtëpi.
“Ndihesha si një zog i vogël”, kujtoi ajo. “Liria ime ishte kthyer tek unë”. Ajo duhej të izolohej në shtëpi për 14 ditë. Burri dhe vajza e saj qëndruan me prindërit e saj. Në shtëpi, ajo hodhi rrobat e saj, të cilat i kishte veshur për tërë kohën në spital. Madje, ajo planifikon të kthehet në punë, sapo spitali ta lejojë.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Koronavirus do të ndihmojë ekonominë e SHBA”
“Dy javët e ardhshme do të jenë kritike për Kinën”
“Duhet të jeni vigjilent mbi koronavirusin! Të zbatohen udhëzimet e OBSH”
