Nga Francesca Melandi; Përktheu Ndriçim Ademaj
Po ju shkruaj nga Italia, po ju shkruaj pra, nga e ardhmja juaj. Ne jemi tash aty ku do të jeni ju pas disa ditësh. Lakore e epidemisë na shfaqin të përqafuar në një vallëzim paralel në të cilin ne jemi nja dy hapa para jush në kohë, bash siç ishte Vuhani para nesh disa javë më parë. Ju shohim tek silleni sikurse silleshim ne./Konica.al
I bëni të njëjtat debate si ne jo shumë kohë më parë, mes atyre që ende thonë “krejt kjo zhurmë për diçka që është pak më shumë se një grip” dhe atyre që e kanë kuptuar tashmë. Nga këtu, nga e ardhmja juaj, ne e dimë se kur t’ju thonë të rrini mbyllur në shtëpi, ndonjëri do të citojë Foucault, e mandej Hobbes. Po pak pas kësaj do të keni punë tjera. Si punë e parë, do të hani. Dhe jo vetëm sepse gatimi është një nga gjërat e pakta që do të mund të bëni. Në rrjetet sociale do të lindin grupe që do të japin ide mbi mënyrën se si mund ta kalojmë kohën me punë të dobishme dhe në mënyrë konstruktive; do të anëtarësoheni te secili nga ato grupe, e mandej, pak ditë më vonë, do t’ju vijë në majë të hundës. Do ta nxirrni nga rafti “La Peste” nga Camu (“Murtaja” nga Albert Kamy, shën. i përkth.), por do ta shihni se nuk keni aq dëshirë për t’lexuar.
E prapë do të hani.
Do të flini keq.
Do të përsiateni mbi të ardhmen e demokracisë.
Do të keni një alamet jete shoqërore, mes koktejeve në chat, takimeve në grup në Zoom, darkave në Skype.
Do t’ju mungojnë si kurrë më parë fëmijët tuaj të rritur dhe do t’ju mblidhet një lëmsh në stomak kur, për herë të parë që kur nuk jetojnë më me ju, nuk e dini kur do t’i shihni prapë.
Shamatat e vjetra e inatet e shkuara do t’ju duken krejt të pavlera. Do të thirrni në telefon për të parë si janë edhe njerëz që jeni betuar se s’do t’i takoni kurrë.
Shumë gra do të rrihen në shtëpitë e tyre.
Do ta pyesni veten si ia bëjnë ata që s’mund të rrinë në shtëpi, sepse nuk kanë, shtëpi.
Nuk do të ndiheni të sigurt kur të dilni për të bërë pazar në rrugët e boshatisura, sidomos nëse jeni grua. Do ta pyesni veten nëse bash kështu rrënohen shoqëritë, nëse ndodh po kaq shpejt, do ta ndaloni veten të mendoni kështu.
Do të ktheheni në shtëpi e do të hani. Do të shtoni peshë.
Do të kërkoni në Internet video fitnesi.
Do të qeshni, shumë do të qeshni. Do të dalë njëfarë humori i zi, sarkastik, për ta vrarë veten.
Edhe ata që marrin gjithçka seriozisht do ta kuptojnë plotësisht pakuptimësinë e jetës.
Do të lini takim në radhën para dyqaneve, për të takuar ndonjë mik – por në një distancë sigurie.
Gjithçka që nuk ju është e nevojshme do t’ju bëhet e qartë.
Do t’ju shpërfaqet e pastër si loti natyra e njerëzve përreth jush: do të keni po aq vërtetime sa edhe befasi.
Alamet intelektualësh që deri dje kanë dhënë mend për gjithçka, nuk do të kenë më gjë për të thënë dhe do të zhduken nga mediet, disa do të strehohen nën dofarë abstraksionesh të mençura, pa pikë empatie, anipse nuk do t’i dëgjoni më.
Njerëz që i keni nënvlerësuar do të dëshmohen përkundrazi pragmatikë, shpresëdhënës, të qëndrueshëm, zemërgjerë, largpamës.
Ata që bëjnë thirrje për ta konsideruar gjithë këtë si një rast të mirë për rilindje planetare do t’ju ndihmojnë t’i shihni gjërat më thellë, por do t’ju lodhin gjithashtu: planeti merr frymë falë zvogëlimit të lirimit të CO2, e ju, në fund të muajit, si do t’i paguani faturat e gazit e të rrymës? Nuk do ta kuptoni dhe aq qartë nëse të qenit ende aty kur të lindë bota e së nesërmes është një gjë madhështore apo mjerane.
Do të bëni muzikë në ballkone. Tek i keni parë videot ku ne këndonim opera, keni thënë me vete “Ah! Italianët”, por ne, ne e dimë që edhe ju do ta këndoni Marsejezën (Himni kombëtar francez, shën. i përkth.). E kur edhe ju nga dritaret do të lëshoni “I Will Survive”, ne, ne do t’ju shikojmë duke pohuar me kokë, sikur na kanë shikuar ata nga Vuhani, ku këndonin nga ballkoni në shkurt.
Shumë njerëz do të bien në gjumë me mendimin se gjëja e parë që do të bëjnë pasi të kenë dalë jashtë do të jetë divorci. Shumë fëmijë do të ngjizen.
Fëmijët tuaj do të ndjekin mësimet online, do të bëhen të padurueshëm, do t’ju falin gëzim. Ata më të rriturit nuk do t’ju binden, siç sillen adoleshentët: fytas do të shkoni me ta që mos të dalin jashtë, ta marrin virusin e të vdesin. Do të mundoheni të mos e çoni mendjen tek ata që në spital vdesin të vetmuar. Do t’ju vijë t’u hidhni petale trëndafilash mantelbardhëve.
Do t’ju thonë se sa e bashkuar është shoqëria në këtë përpjekje të përbashkët dhe se të gjithë jeni në të njëjtën varkë. E vërtetë do të jetë. Kjo përvojë do ta ndryshojë përgjithmonë perceptimin tuaj mbi individin. Megjithatë, përkatësia klasore do ta bëjë një dallim të madh. Mes të qenit i mbyllur në një shtëpi me verandë e kopsht dhe në një ndërtesë të shtresës së ulët e të mbipopulluar: jo, nuk është bash njësoj.
E nuk është njësoj as të punosh nga shtëpia, apo të shohësh sesi po e humb punën. Kjo varkë në të cilën do të jeni krejt bashkë për ta mundur epideminë, nuk do të duket të jetë e njëjta për të gjithë, sepse nuk është dhe nuk ka qenë kurrë.
Vjen një çast kur do ta kuptoni që, në fakt, nuk është hiç e lehtë. Do të keni frikë. Do ta ndani frikën me njerëzit e dashur ose do ta mbani ankthin për vete, për të mos ua ngarkuar atyre. Do të hani prapë.
Ja çka po ju themi nga Italia, mbi të ardhmen tuaj. Por kjo është një profeci shumë e afërt, pakditëshe. Po ta hedhim shikimin mbi të ardhmen e largët, që është e panjohur si për ju, si për ne, atëherë nuk mund t’ju themi veçse një gjë: kur krejt kjo të ketë mbaruar, bota nuk do të jetë më si më parë.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Nesër… do ta shohim me nostalgji, të shkuarën e njerëzimit
‘Derisa të besosh te vetja, nuk ke për të pasur një jetë’
“100 vjet vetmi” sërish shqip… prej origjinalit
