MENU
klinika

Nga Project Syndicate

Tani ose kurrë! Të vetëm nuk do të “mbijetojmë”!

07.04.2020 - 16:21

Këtë javë, drejtuesit nga mjekësia, ekonomia, politika dhe shoqëria civile po bashkohen për të kërkuar veprim të menjëhershëm dhe të koordinuar ndërkombëtar, brenda ditëve të ardhshme, për të mobilizuar burimet e nevojshme për të përballuar krizën COVID-19, për të parandaluar katastrofën aktuale shëndetësore që të shndërrohet në një nga më të këqijat në histori dhe për të shmangur një depresion global.

Gjatë krizës globale financiare të vitit 2008, udhëheqësit e G20 punuan për një përgjigje globale. Dhe në emergjencat e tjera të mëparshme, të tilla si tsunami, luftërat civile ose epidemitë, koalicionet e vendeve kanë mbledhur konferenca të donatorëve për të gjeneruar burimet e nevojshme.

Sot, ne kemi nevojë për të dy: një grup pune G20 për të koordinuar mbështetjen ndërkombëtare dhe një konferencë të donatorëve për ta bërë atë mbështetje efektive.

Këtë herë, kriza ekonomike nuk do të përfundojë derisa të përfundojë sëmundja vetëm në një vend. Mund të përfundojë vetëm kur të gjitha vendet shërohen nga COVID-19.

Të gjitha sistemet dhe shoqëritë e kujdesit shëndetësor, madje edhe më të sofistikuarit dhe më të pasurit, janë të rrezikuar nga koronavirusi.

E vetmja mënyrë për ta mbyllur krizën më shpejt është të bëjmë atë që nuk e kemi bërë për vite të tëra: të financojmë agjencitë e shëndetit publik, shkencor dhe ekonomik.

Udhëheqësit botërorë duhet të bien dakord menjëherë për një angazhim fillestar prej 8 miliardë dollarë – 1 miliard dollarë për Organizatën Botërore të Shëndetit për të vazhduar punën gjatë vitit 2020, dhe pjesa tjetër për të mbështetur Koalicionin për Inovacionet e Përgatitjes Epidemike për të koordinuar përpjekjet për zhvillimin, prodhimin dhe shpërndarjen efektive lidhur me diagnostikimin, terapinë, dhe vaksina.

Financimi gjithashtu duhet të sigurohet për të përmbushur nevojën globale për ventilatorë dhe pajisje mbrojtëse personale.

Sipas madje vlerësimeve më optimiste nga Imperial College, Londër, do të ketë 900,000 vdekje në Azi dhe 300,000 në Afrikë. Vendet në zhvillim jo vetëm që nuk kanë sisteme moderne shëndetësore; ato gjithashtu kanë rrjete të papërshtatshme të sigurimeve shoqërore. Të paktën 35 miliardë dollarë janë të nevojshme për të siguruar pajisje jetësore mjekësore, rekrutimin e personelit dhe forcimin e rezistencës kombëtare.

E megjithatë, përkundër rrezikut të afërt, pothuajse 30% e vendeve nuk kanë plane gatishmërie dhe përgjigje kombëtare të COVID-19, sipas OBSH-së, dhe vetëm gjysma kanë një program kombëtar të parandalimit dhe kontrollit.

Për të parandaluar problemet e rënda ekonomike, duhen urgjentisht masa fiskale, monetare dhe tregtie të koordinuara më mirë.

Vendet më të varfra kanë nevojë për ndihmë të veçantë ekonomike. Komuniteti ndërkombëtar duhet të fillojë duke hequr dorë nga ripagimi i borxheve të këtij viti, duke përfshirë 44 miliardë dollarë për shkak të Afrikës.

Por realiteti është se të paktën 150 miliardë dollarë në fonde të reja do të duhen për të mbrojtur ekonomitë në zhvillim.

Koha nuk pret. Në mënyrë ideale, e gjithë kjo duhet të bihet dakord dhe të shpallet këtë javë dhe të konfirmohet zyrtarisht nga FMN dhe Komiteti i Zhvillimit të Bankës Botërore kur ato takohen të në 17-19 Prill.

Kjo është mund të jetë strategjia më e vlefshme. Nëse çmimi duket i lartë, pasojat e mospagimit të tij mund të jenë katastrofike.

Gordon Brown, është i Dërguari i Posaçëm i Kombeve të Bashkuara për Edukimin Global dhe Kryetar i Komisionit Ndërkombëtar për Financimin e Mundësisë së Edukimit Global. Ai kryeson Bordin Këshillëdhënës të Fondacionit Katalizator.

Erik Berglöf, një ish-ekonomist kryesor në Bankën Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim, është Drejtor i Institutit të Çështjeve Globale në Shkollën e Ekonomisë dhe Shkencave Politike në Londër.

Përkthyer dhe përshtatur nga Project Syndicate/ konica.al

VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN