Në janar të vitit 2020, kancelarja gjermane, Angela Merkel nuk kishte shumë për të thënë.
Ajo heshti pasi tre burra filluan të garonin për postin e saj pasi pasardhësja e saj e caktuar, Ministrja e Mbrojtjes Annegret Kramp-Karrenbauer, e la garën në shkurt për të kandiduar për kancelar në 2021. Rënia e vlerësimit, sipas sondazheve për koalicionin qeverisës nuk ndihmoi gjithashtu.
Pastaj erdhi koronavirusi. Merkel ishte pak e ngadaltë në fillim. Por mënyra se si virusi preku pjesë të veriut të Italisë në shkurt e ndryshoi këtë.
Nuk është e lehtë për çdo udhëheqës, pavarësisht nga përpjekjet e tyre politike, të drejtojë një vend përmes kësaj pandemie. Për Merkel, ishte veçanërisht e vështirë. Gjermania ka një sistem federal. Drejtuesit e gjashtëmbëdhjetë shteteve kanë shumë pushtet, duke filluar nga arsimi tek shëndetësia.
Merkel, një shkencëtare, adoptoi një qasje të ndryshme nga liderët e tjerë si Boris Johnson, Viktor Orban, apo Emmanuel Macron.
Në mënyrë të pazakontë për një drejtuese që rrallë jep intervista dhe shmang kamerat, ajo doli para publikut gjerman. Fjalimi televiziv për shtetin e saj në 18 Mars ishte e paharrueshme për mënyrën se si ajo ndërthuri perspektivën e saj pragmatike me emocionet.
“Që nga bashkimi gjerman, jo, që nga Lufta e Dytë Botërore”, nuk ka pasur asnjë sfidë për kombin tonë që ka kërkuar një shkallë të tillë veprimi të përbashkët, “tha ajo. Gjermania, si vendet e tjera, u izolua.
Merkel solli edhe ekspertë. Publiku gjerman është informuar çdo ditë nga virologët, ministri i shëndetësisë, dhe veçanërisht nga Robert Institute, institucioni më i lartë i shëndetit publik të vendit, i cili këshillon qeverinë.
Kufizimet tani janë hequr ngadalë, me secilin kryeministër të shtetit që vendos. Merkel nuk është e kënaqur me heqjen e kufizimeve pandemike. Në të vërtetë, ajo ka paralajmëruar vazhdimisht për një të ashtuquajtur valë të dytë. Por ajo është nën një presion të jashtëzakonshëm.
Megjithatë, vendi u kritikua nga disa drejtues të BE për kundërshtimin e më shumë integrimi ekonomik dhe për thirrjet kundërshtuese për lëshimin e bonove për Italinë, në mënyrë që të shmangej kolapsi financiar.
Vetëm për të komplikuar çështjet për eurozonën dhe shtuar kritikën ndaj politikave ekonomike të Berlinit, gjykata më e lartë e Gjermanisë, Gjykata Kushtetuese, më 5 maj vuri në pikëpyetje të drejtën e Bankës Qendrore Evropiane (ECB) për të blerë bono për lehtësimin sasior. Në thelb, aktvendimi vendosi një gjykatë kombëtare kundër Gjykatës Evropiane të Drejtësisë, e cila kishte mbështetur ligjërisht vendimin e BQE-së.
Për dallim nga politikanët e tjerë gjermanë që kundërshtuan vendimin e Gjykatës Kushtetuese, Merkel tha se mund të gjendej një kompromis. As Berlini dhe asnjë vend tjetër i eurozonës nuk mund të përballojnë një krizë që mund të shkatërrojë monedhën e Evropës dhe në fund të fundit kredibilitetin e BE-së.
Lufta kundër koronavirusit ka nxitur një ringjallje politike për Merkel në vend, por e njëjta gjë nuk mund të thuhet për politikën e jashtme të Berlinit, të cilës i mungon një strategji koherente.
Merkel nuk ka asnjë ide se si të riformulojë marrëdhëniet transatlantike ose të merret me ndikimin në rritje globale të Kinës. Kancelarja mendon shpesh për proteksionizmin amerikan. Por ajo ka bërë pak për të riformuar sistemin shumëpalësh të vendosur pas vitit 1945.
Dhe tani është pandemia. Dhe ajo është nën presion për një qëndrim të ashpër në politikën e saj ndaj Kinës.
Nuk është vetëm polemika e vazhdueshme nëse Gjermania duhet të integrojë Huawei në rrjetin e saj telekomunikues 5G. Është edhe sesi Gjermania dhe Evropa do të merren me Kinën tani dhe në një epokë post-koronavirus. Në këtë drejtim, Merkel ka qenë më shumë se e kujdesshme, edhe e heshtur.
Kjo marrëdhënie me Kinën nuk ka të bëjë vetëm me tregtinë, lidhjet ekonomike apo zinxhirët e furnizimit. Bëhet fjalë për llojin e sistemit që Evropianët dëshirojnë të jetojnë.
Ky sistem tashmë po ndryshon pasi qeveritë përdorin aplikacione për të monitoruar shëndetin e qytetarëve dhe imponojnë kufizime në lëvizjen, punën dhe shkollat.
Kjo është sfida e Merkel dhe e Evropës; Berlini ka nevojë për një politikë të jashtme koherente.
Së shpejti, populistët, do të rishfaqen dhe do të përpiqen të shkatërrojnë mbështetjen e madhe që Merkel ka fituar që nga marsi. Tashmë po ndodh në disa qytete në Gjermani ku ka thirrje për t’i dhënë fund të gjitha kufizimeve, dhe qeverisë së Merkel.
Ky është një test tjetër për ringjalljen e saj politike. Do të jetë edhe kur Gjermania të përgatitet të marrë përsipër presidencën e radhës të Këshillit të BE-së në korrik.
Përkthyer dhe përshtatur nga Carnegie Europe/ Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
A po tregohet egoiste Gjermania?
Del përgjigja e analizave të Angela Merkel
A do të vuajë Europa një krize urie?
